Η Αμερικανική πολιτική στη Μέση Ανατολή

Η αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από το Ιράκ, οι διαπραγματεύσεις με το Ιράν, και η κατά τα φαινόμενα διστακτικότητα των ΗΠΑ να εμπλακούν άμεσα στον συριακό εμφύλιο έχουν δημιουργήσει προβληματισμό σχετικά με τη βούληση των ΗΠΑ να διαμορφώσουν τις εξελίξεις στην περιοχή.

Γράφει ο Ευριπίδης Τσακιρίδης

Τα δεδομένα δείχνουν, όμως, ότι οι αλλαγές στην αμερικανική προσέγγιση δεν είναι αποτέλεσμα οικονομικής αναγκαιότητας ή αλλαγής επιδιώξεων. Αποτελούν ορθολογική προσαρμογή των μέσων άσκησης πολιτικής για την βέλτιστη επίτευξη των πάγιων και διαρκών στόχων της αμερικανικής πολιτικής στην περιοχή. Οι αλλαγές στην αμερικανική εξωτερική πολιτική στην Μέση Ανατολή έχουν οδηγήσει πολλούς αναλυτές στο συμπέρασμα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται σε μία διαδικασία αναδίπλωσης.


Οι αναλύσεις ποικίλουν: Μία θεωρία θέλει την αναδίπλωση να είναι αποτέλεσμα της μετατόπισης του αμερικανικού ενδιαφέροντος στην Ανατολική Ασία. Μια άλλη προσέγγιση υποστηρίζει ότι οι αλλαγές είναι αποτέλεσμα αδυναμίας της κυβέρνησης Ομπάμα. Μία τρίτη υποστηρίζει ότι οι αλλαγές αποτελούν απλώς έναν εξορθολογισμό της αμερικανικής στρατηγικής μετά την υπερεπέκταση επί της κυβερνήσεως Μπους.

Μία προσεκτικότερη ανάλυση μας οδηγεί, όμως, στο συμπέρασμα ότι οι ΗΠΑ προωθούν τους στρατηγικούς τους στόχους στην περιοχή μέσω μίας έμμεσης στρατηγικής. Η στρατηγική αυτή βασίζεται σε περιορισμένη στρατιωτική δράση και εκτενή συνεργασία με τοπικούς δρώντες. Η απειλή άμεσης, ευρείας στρατιωτικής επέμβασης υπάρχει μόνο σε περίπτωση που τα πράγματα ξεφύγουν από τα όρια. Ούτε η αντιμετώπιση του Ισλαμικού Κράτους της Συρίας και του Αλ Σαμ (ISIS) ούτε η ανάσχεση του Ιράν χρειάζεται να επιτευχθούν μέσω της εμπλοκής χερσαίων αμερικανικών δυνάμεων στη Μέση Ανατολή.

Το ISIS βρίσκεται ήδη σε φθίνουσα πορεία. Η πτώση στην τιμή του πετρελαίου, η αποστράγγιση των εσόδων από λεηλασίες και απαγωγές, η πρόσφατη παύση των πληρωμών από την κεντρική ιρακινή κυβέρνηση των μισθών και των συντάξεων στις περιοχές υπό την κυριαρχία του ISIS, και η σταδιακά αυξανόμενη μαχητική ισχύς τοπικών δρώντων (όπως τα ένοπλα σιιτικά τμήματα, οι Κούρδοι, και οι ειδικές δυνάμεις του ιρακινού στρατού) έχουν δημιουργήσει προβλήματα στην λειτουργία και την αποτελεσματικότητα της τρομοκρατικής οργάνωσης στο πεδίο της μάχης.

Επιπλέον, η πολιτική αποτροπής της πυρηνικοποίησης του Ιράν ή της στήριξης που αυτό παρέχει σε πλειάδα τρομοκρατικών και παραστρατιωτικών οργανώσεων (όπως η Χεζμπολαχ και οι Χουθι) στην Μ. Ανατολή δεν απαιτεί την παρουσία χερσαίων αμερικανικών δυνάμεων. Σε αυτό το πλαίσιο, οι Ηνωμένες Πολιτείες φαίνεται πως έχουν επιλέξει να προσφέρουν στήριξη σε τοπικούς δρώντες, όπως οι Κούρδοι, η συριακή αντιπολίτευση, και η Σαουδική Αραβία (π.χ. στις επιχειρήσεις στην Υεμένη).

Η ανάπτυξη χερσαίων αμερικανικών δυνάμεων θα είναι η έσχατη επιλογή για την επίτευξη των στρατηγικών τους στόχων.

* Ο Ευριπίδης Τσακιρίδης είναι αμυντικός αναλυτής και επικεφαλής ερευνητικής ομάδας που ασχολείται με θέματα ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων.

Πηγή NewRepublic
thumbnail
About The Author

0 comments