H Ευρώπη κρατά όλη τη δύναμη, σε αντίθεση με η Βρετανία, στις επόμενες διαπραγματεύσεις για το Brexit, σχολιάζει ο Philip Stephens.
Μέχρι αυτή την εβδομάδα, το Brexit αφορούσε τη Βρετανία. Τώρα αφορά την Ευρώπη. Η συζήτηση που σε μεγάλο βαθμό επικεντρώθηκε στο τι είδους συμφωνία η Βρετανία θα πετύχει για την αποχώρηση της, μετατράπηκε σε μια συζήτηση για το είναι πρόθυμη να προσφέρει η ΕΕ των 27. Για να δανειστούμε μια φράση, οι Βρυξέλλες πήραν και πάλι τον έλεγχο.
Όσοι στην κυβέρνηση της Τερέζα Μέι φαντάστηκαν μακάρια ότι μπορούν να έχουν το καλύτερο, αντιμετωπίζουν το «κρύο ντουζ» της πραγματικότητας. Εάν η διετής διαδικασία που ενεργοποίησε το άρθρο 50 και επικαλέστηκε η πρωθυπουργός δεν καταλήξει σε μία δριμύτητα, θα ολοκληρωθεί το 2019 με τη Βρετανία να είναι ένα σημαντικά υποβαθμισμένο έθνος. Οι όροι της σχέσης με τη δική της ήπειρο θα έχουν τεθεί από τους άλλους. Και η δύναμη στον σημερινό κόσμο δεν ανήκει σε αυτούς που ενεργούν μόνοι τους. Δεν θα μπορούσε κανείς να φανταστεί οτιδήποτε από αυτά στην δήλωση της Μέι στην Βουλή των Κοινοτήτων. Η Βρετανία στο εξής θα είχε «τις δικές μας αποφάσεις και τους δικούς μας νόμους». Το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων θα εξοριστεί. Το ίδιο και οι «τέσσερις ελευθερίες» που στηρίζουν την ευρωπαϊκή ενιαία αγορά. Το Brexit ήταν η ευκαιρία της Βρετανίας.
Αν και θα επιδιώξει, βέβαια, να διατηρήσει μια «βαθιά και ειδική εταιρική σχέση». Ιστορικά, η Μέι επικαλέστηκε το άρθρο 50. Για λίγο, αυτό ακούστηκε κάπως συγκρατημένο. Η κυβέρνηση αποκόπτει τους δεσμούς που έχουν διαμορφώσει την οικονομική και εξωτερική πολιτική της Βρετανίας για σχεδόν μισό αιώνα. Αυτό που λείπει από τη δήλωση της πρωθυπουργού ήταν κάποια εξήγηση για το πώς η αποχώρηση από την ΕΕ θα ενισχύσει την ασφάλεια και την ευημερία του έθνους.
Η Βρετανία εγκαταλείπει την ουσία της δύναμης για τη χίμαιρα της εθνικής κυριαρχίας. Σε γενικές γραμμές, η πρωθυπουργός έπραξε σωστά, παραλείποντας τις ανόητες απειλές πως θα επιλέξει «καμία συμφωνία» έναντι μιας «κακής συμφωνίας». Ευτυχώς, από το κείμενο έλειπαν οι αλαζονικές αναφορές στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο που ξεσηκώνουν τόσο τον υπουργό Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον. Το ενοχλητικό σημείωμα ήρθε με την επίσημη επιστολή προς τον Ντόναλντ Τουσκ, πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η κατάρρευση των συνομιλιών, είπε, θα αποδυναμώσει την καταπολέμηση του εγκλήματος και της τρομοκρατίας. Η παραμικρή υπόδειξη ότι οι πόροι για τις υπηρεσίες πληροφοριών και ασφάλειας θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν ως διαπραγματευτικό ατού τρομάζει τόσο τους βρετανούς όσο και τους ευρωπαίους αξιωματούχους. «Ανήθικη» και «αντιπαραγωγική» είναι μερικά από τα επίθετα που χρησιμοποίησαν μέλη του τομέα της ασφαλείας στο Λονδίνο. Το μέλλον, θέλουμε να πιστεύουμε, τώρα ανήκει σε κάτι που ονομάζεται «παγκόσμια Βρετανία».
Το πρόβλημα είναι ότι πέρα από το προφανές νεύμα προς την κατεύθυνση της αυτοκρατορικής νοσταλγίας, αυτή η φράση είναι κενή από κάθε νόημα. Η ΕΕ δεν έχει αποτελέσει εμπόδιο στην ικανότητα της Βρετανίας να συνεργαστεί με τον υπόλοιπο κόσμο. Αντίθετα, η Ένωση έχει υπηρετήσει ως πολλαπλασιαστής της εθνικής επιρροής. Ρωτήστε τους πολιτικούς στην Ουάσιγκτον, το Πεκίνο ή το Δελχί.
Η Βρετανία δεν μπορεί να ξεφύγει από τα γεγονότα της γεωγραφίας. Ούτε μπορεί να απελευθερωθεί από το διαπραγματευτικό πλαίσιο που προβλέπεται από το άρθρο 50 της συνθήκης της Λισαβόνας, το οποίο, αφού ενεργοποιηθεί, δίνει τον πολιτικό έλεγχο σε αυτούς που παραμένουν στην ομάδα. Η ασυμμετρία είναι εσκεμμένη - η ρήτρα συντάχθηκε για να αποθαρρύνει τις αποχωρήσεις και να διασφαλίζει ότι, σε μια τέτοια περίπτωση, οι όροι του διαζυγίου τίθενται από τις Βρυξέλλες. Η Μέι μπορεί να θέσει τις απαιτήσεις της πάνω στο τραπέζι, αλλά είναι οι άλλοι 27 θα αποφασίσουν κατά πόσον είναι άξιες προσοχής - και στη συνέχεια θα υπολογίσουν το τίμημα που η Βρετανία πρέπει να πληρώσει για μελλοντική συνεργασία.
Με απλά λόγια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο καθορίζουν την ατζέντα και την ιεράρχηση. Δεν υπάρχει καμία προοπτική σοβαρής συζήτησης για μελλοντικές συνεργασίες, εκτός και εάν η Μέι είναι έτοιμη από την αρχή να κάνει μια δίκαιη προσφορά για να διευθετήσει τις οικονομικές συνέπειες του διαζυγίου. Σύμφωνα με τα λόγια ενός βετεράνου Ευρωκράτη –αγγλόφιλου, ο οποίος θέλει ένα φιλικό αποτέλεσμα- η ΕΕ «κρατά όλα τα χαρτιά σε όλους τους φακέλους». «Η Βρετανία πρόκειται να αναλάβει τον έλεγχο στα πράγματα που έχουν μεγαλύτερη σημασία για εμάς» είπε η Μέι στην Βουλή των Κοινοτήτων. Παρασκηνιακά, επιβάλλεται πιο σκληρή πραγματικότητα. Για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες ένα μεγάλο μέρος της δημόσιας διοίκησης της χώρας είχε ανατεθεί στις Βρυξέλλες. Για να αναπαραχθούν αυτά τα ρυθμιστικά καθεστώτα - ζωτικής σημασίας για την εγχώρια λειτουργία υπηρεσιών όπως τα λιμάνια, η παραγωγή ενέργειας, τα αεροδρόμια και οι τηλεπικοινωνίες, καθώς και το εμπόριο- θα χρειαστούν πολύ περισσότερα από δύο χρόνια. Ένα ακραίο Brexit θα επέφερε εθνικό χάος. Ο Μισέλ Μπαρνιέ, διαπραγματευτής της επιτροπής, δεν κάνει κενές απειλές όταν μιλάει για αεροπλάνα που δεν απογειώνονται, διατάραξη της πυρηνικής ενέργειας και μεγάλες ουρές στα λιμάνια.
Η ΕΕ των 27, φυσικά, θα υποφέρει επίσης από μια αποτυχία να καταλήξουν σε συμφωνία. Αλλά, όπως και με το διαπραγματευτικό πλαίσιο, το σοκ θα είναι ασύμμετρο. Ξεχάστε την ανοησία σχετικά με την όρεξη της Βρετανίας για γερμανικά αυτοκίνητα και Ιταλικά προσέκο. Η ΕΕ αντιπροσωπεύει ένα πολύ μεγαλύτερο μερίδιο της οικονομικής παραγωγής και των εξαγωγών της Βρετανίας απ’ ό,τι το αντίστροφο. Η Γερμανία, όπως το θέτει ένα αξιωματούχος του Γουάιτχολ, μπορεί να κρυολογήσει, ενώ η Βρετανία θα πάθει πνευμονία. Μέχρι στιγμής η Μέι υπήρξε όμηρος στο κόμμα της όσων αναζητούν το πιο δύσκολο Brexit. Η αφοσίωσή τους στην ιδέα ενός μικρού κράτους της Βρετανίας, απελευθερωμένο από όλους τους ρυθμιστικούς περιορισμούς τους αφήνουν αδιάφορους για το μέλλον της σχέσης με την ΕΕ και απτόητους στον κίνδυνο της πλήρους ρήξης. Δεν είναι καθόλου προφανές ότι η πρωθυπουργός είναι έτοιμη να τους αντιμετωπίσει με τους συμβιβασμούς που οι 27 που απαιτούν για να εξασφαλίσουν μια «βαθιά» εταιρική σχέση. Πλέον έχει παραδώσει την πρωτοβουλία των διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες. Όλα αυτά, μας λένε, για να πάρουμε πίσω τον έλεγχο.
ft.com
http://www.antinews.gr/
0 comments