H πιθανότητα να μην υπάρξει καμία συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μεγαλύτερη μετά τις εκλογές. Ολέθριες οι κινήσεις του Ντέιβιντ Κάμερον και της Τερέζα Μέι. Χειρότερες από την παραμονή όλες οι διαθέσιμες επιλογές.
του Martin Wolf
Η Τερέζα Μέι υποσχέθηκε δύναμη και σταθερότητα. Έχει επιτύχει το αντίθετο. Θα ήταν αστείο, αν δεν επρόκειτο για κάτι τόσο σοβαρό. Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εμμονή με την ιδέα ότι ο κόσμος γελάει με τις ΗΠΑ.
Στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου, πρέπει να είναι αλήθεια:
Ο Ντέιβιντ Κάμερον προχώρησε σε ένα αχρείαστο δημοψήφισμα για την παραμονή στην Ε.Ε., η διάδοχός του κα Μέι ακολουθεί καταστρέφοντας την πολιτική της θέση. Η χώρα φαίνεται γελοία. Οι γενικές εκλογές έχουν αυξήσει την πιθανότητα να μην υπάρξει συμφωνία. Σε αντίθεση με την ιδέα ότι «καμία συμφωνία είναι καλύτερη από μια κακή συμφωνία», κάτι τέτοιο θα ήταν πανωλεθρία και για τις δύο πλευρές.
Η ειρωνεία των εκλογών είναι πως το 42,4% που έλαβε το Συντηρητικό κόμμα είναι το υψηλότερο ποσοστό από το 1983. Ήταν επίσης υψηλότερο από ό,τι του έδιναν κατά μέσο όρο οι δημοσκοπήσεις σε όλη τη θητεία της προηγούμενης Βουλής. Αυτό που δεν αναμενόταν ήταν η ικανότητα των Εργατικών να συμπιέσουν τα μικρότερα κόμματα, το συνολικό ποσοστό των οποίων έπεσε στα χαμηλότερα επίπεδα από το 1970. Ο ηγέτης του κόμματος Τζέρεμι Κόρμπιν, ένας αιώνια εξεγερμένος, αποδείχθηκε ο ιδανικός μπροστάρης της εξέγερσης.
Η πρωθυπουργός έχασε την πλειοψηφία και την κυριαρχία. Όπως δήλωσε ο πρώην υπουργός Οικονομικών Τζορτζ Όζμπορν, είναι μια «ζωντανή νεκρή». Η κα Μέι εξαρτάται από το δύστροπο Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα. Έχει επίσης ξοδέψει το ένα όγδοο του διαθέσιμου χρόνου μετά την ενεργοποίηση του Άρθρου 50 της Συνθήκης της Ε.Ε.
Θα το βρει σχεδόν αδύνατο να συμφωνήσει και μετά να νομοθετήσει τoυς απαραίτητους συμβιβασμούς με την Ε.Ε. έγκαιρα, εάν το καταφέρει ποτέ. Μεταξύ αυτών των συμβιβασμών θα είναι και η πληρωμή μεγάλων ποσών και η συμφωνία στην προστασία των υφιστάμενων δικαιωμάτων των πολιτών της Ε.Ε. στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αλλά, εκτός από το ότι θα χρειαστεί επιπλέον χρόνο, μια ακόμα εκλογική αναμέτρηση μπορεί να μην κατάφερνε να επιλύσει κάτι.
Μπορεί να είναι ένα ακόμα «μετέωρο» κοινοβούλιο. Το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται σε πρωτοφανές χάλι. Η εμμονή ενός μέρους της δεξιάς με τη συμμετοχή στην Ε.Ε., σε συνδυασμό με την ανευθυνότητα του κ. Κάμερον, αντικειμενικά του χειρότερου πρωθυπουργού στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου, έχει φέρει τη χώρα σε αυτή την κρίση.
Η πιθανότητα να μην υπάρξει συμφωνία είναι τώρα ακόμα υψηλότερη από ό,τι πριν τις εκλογές, από τη στιγμή που μια συμφωνία βασίζεται στην αποδοχή των όρων της Ε.Ε. για την έκδοση του διαζυγίου. Η ρύθμιση του εμπορίου μετά την έξοδο θα χρειαστεί συνεργασία και προετοιμασία. Με τη «μη συμφωνία», το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μπορεί να περιμένει τίποτα από τα δύο από την Ε.Ε., η οποία θα το αντιμετωπίσει σαν έναν «παράνομο», μια χώρα που αθέτησε τις υποχρεώσεις της. Αυτό σημαίνει άλλωστε το «καμία συμφωνία».
Το να υποβαθμιστεί η χώρα σε μια τέτοια σχέση με τους αιώνιους γείτονές της και βασικούς εμπορικούς της εταίρους θα ήταν παρανοϊκό. Αλλά αυτό είναι που έβαλε σε κίνδυνο και συνεχίζει να βάζει το δημοψήφισμα.
Μια από τις πολλές αδυναμίες ήταν η αποτυχία να καθοριστούν σωστά οι εναλλακτικές.
Δεν υπάρχει μια ομοιόμορφη επιλογή ανάμεσα στο Remain και στο Leave. Υπάρχει μια πιθανή επιλογή ανάμεσα στο Remain και σε πολλά Leave. Ανάλογα με τη συμφωνία με την Ε.Ε., αυτά μπορεί να κυμαίνονται από την πιο ήπια -μόνιμη συμμετοχή στην ενιαία αγορά και στην τελωνειακή ένωση- ως τη πιο σκληρή συμφωνία για το Bexit ή τη χαοτική επιλογή της μη συμφωνίας. Δεδομένου του πόσο οριακό ήταν το αποτέλεσμα, το Remain είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα κέρδιζε οποιαδήποτε συγκεκριμένη εκδοχή του Brexit σε μια κούρσα δύο χρόνων.
Ωστόσο, στο τέλος, το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να έχει μόνο μία συγκεκριμένη εκδοχή του Brexit. Αυτός είναι ο λόγος που είναι δημοκρατικά νομιμοποιημένο να ζητηθεί ένα νέο δημοψήφισμα ανάμεσα στο Remain και στη διαπραγματευμένη εκδοχή του Brexit (αν υπάρχει κάποια).
Δυστυχώς, μπορεί να είναι δύσκολο για το Ηνωμένο Βασίλειο να απορρίψει την αίτηση για την αποχώρηση.
Αυτή η χαζή διαδικασία έχει βάλει τώρα το Ηνωμένο Βασίλειο σε τροχιά για μια χαοτική έξοδο. Η Βρετανία ήθελε εδώ και καιρό να χωρίσει την Ευρώπη. Τώρα την ενώνει εναντίον της. Αυτή είναι μια στρατηγική καταστροφή. Επιπλέον, από μόνη της έχει περιορισμένη επιρροή. Ήδη φαίνεται διστακτική στη σχέση της με τις ΗΠΑ του κ. Τραμπ, φοβούμενη αντίποινα.
Στις σημαντικές εμπορικές συμφωνίες, με τις ΗΠΑ, την Κίνα, την Ινδία ή την ίδια την Ε.Ε., το Ηνωμένο Βασίλειο θα είναι ένας αδύναμος ικέτης. Θα πρέπει να αποδεχτεί αυτό που ζητούν οι ισχυροί εταίροι.
Ο Χάρολντ Μακμίλαν μετά την παραδοχή του τέλους της αυτοκρατορικής Βρετανίας έστειλε αίτημα για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα το 1961 για σωστούς οικονομικούς και πολιτικούς λόγους. Κατάλαβε ότι το στρατηγικό συμφέρον του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν να γίνει μέλος μιας ισχυρής Ευρώπης.
Η καλύτερη επιλογή για το Ηνωμένο Βασίλειο παραμένει το Remain. Όλες οι εναλλακτικές είναι πολύ χειρότερες. Ορισμένοι ελπίζουν τώρα ότι η χώρα θα μπορούσε να μείνει εντός της ενιαίας αγοράς και της τελωνειακής ένωσης, απολαμβάνοντας τουλάχιστον τα οικονομικά οφέλη του μέλους. Αλλά αυτό θα σημαίνει την αποδοχή τόσο της ελεύθερης μετακίνησης και κανονισμών στους οποίους δεν θα έχει λόγο. Αυτό θα είχε όλα τα θεωρητικά μειονεκτήματα μιας συμμετοχής στην Ε.Ε., χωρίς τα οφέλη. Θα ήταν αδύνατο να γίνει ανεκτό πολιτικά. Οπότε το Ηνωμένο Βασίλειο έχει μείνει τώρα να αναζητά πολιτικά πιο ανεκτές, αλλά οικονομικά πολύ χειρότερες, επιλογές από αυτές της παραμονής ως μέλους.
Η λιγότερο κακή επιλογή θα ήταν πιθανότατα να αποδεχτεί όλους τους όρους της Ε.Ε. για το διαζύγιο, μαζί με μια μεγάλη μεταβατική περίοδο μετά το 2019 εντός της ενιαίας αγοράς και της τελωνειακής ένωσης, την οποία θα ακολουθούσε μια όσο το δυνατόν πιο περιεκτική εμπορική συμφωνία. Αυτό θα ήταν χειρότερο από την παραμονή ως μέλος. Αλλά θα ήταν σχετικά διαχειρίσιμο. Δυστυχώς, η επίτευξη και η εφαρμογή μιας τέτοιας συμφωνίας, στον περιορισμένο χρόνο που απομένει, θα απαιτούσε μια ισχυρή, σταθερή και λογική κυβέρνηση. Δεν είναι αυτό που έχει ή που φαίνεται ότι θα έχει το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η απερισκεψία έχει παγιδέψει τη χώρα ανάμεσα στην Ε.Ε. και σε ένα υπερβολικά σκληρό Brexit. Το «κανένα Brexit» είναι πολύ καλύτερο από τις εναλλακτικές. Το στάτους του παρία του «καμία συμφωνία» θα ήταν πολύ χειρότερο από οποιαδήποτε συμφωνία. Αλλά μια κακή συμφωνία ή καμία συμφωνία, είναι αυτό που μας περιμένει. Για αυτό ευθύνονται κυρίως οι Συντηρητικοί. Οι ψηφοφόροι θα εξοργιστούν όταν το ανακαλύψουν αυτό. H ημέρα της κρίσης δεν θα είναι ευχάριστη.
του Martin Wolf
Η Τερέζα Μέι υποσχέθηκε δύναμη και σταθερότητα. Έχει επιτύχει το αντίθετο. Θα ήταν αστείο, αν δεν επρόκειτο για κάτι τόσο σοβαρό. Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εμμονή με την ιδέα ότι ο κόσμος γελάει με τις ΗΠΑ.
Στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου, πρέπει να είναι αλήθεια:
Ο Ντέιβιντ Κάμερον προχώρησε σε ένα αχρείαστο δημοψήφισμα για την παραμονή στην Ε.Ε., η διάδοχός του κα Μέι ακολουθεί καταστρέφοντας την πολιτική της θέση. Η χώρα φαίνεται γελοία. Οι γενικές εκλογές έχουν αυξήσει την πιθανότητα να μην υπάρξει συμφωνία. Σε αντίθεση με την ιδέα ότι «καμία συμφωνία είναι καλύτερη από μια κακή συμφωνία», κάτι τέτοιο θα ήταν πανωλεθρία και για τις δύο πλευρές.
Η ειρωνεία των εκλογών είναι πως το 42,4% που έλαβε το Συντηρητικό κόμμα είναι το υψηλότερο ποσοστό από το 1983. Ήταν επίσης υψηλότερο από ό,τι του έδιναν κατά μέσο όρο οι δημοσκοπήσεις σε όλη τη θητεία της προηγούμενης Βουλής. Αυτό που δεν αναμενόταν ήταν η ικανότητα των Εργατικών να συμπιέσουν τα μικρότερα κόμματα, το συνολικό ποσοστό των οποίων έπεσε στα χαμηλότερα επίπεδα από το 1970. Ο ηγέτης του κόμματος Τζέρεμι Κόρμπιν, ένας αιώνια εξεγερμένος, αποδείχθηκε ο ιδανικός μπροστάρης της εξέγερσης.
Η πρωθυπουργός έχασε την πλειοψηφία και την κυριαρχία. Όπως δήλωσε ο πρώην υπουργός Οικονομικών Τζορτζ Όζμπορν, είναι μια «ζωντανή νεκρή». Η κα Μέι εξαρτάται από το δύστροπο Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα. Έχει επίσης ξοδέψει το ένα όγδοο του διαθέσιμου χρόνου μετά την ενεργοποίηση του Άρθρου 50 της Συνθήκης της Ε.Ε.
Θα το βρει σχεδόν αδύνατο να συμφωνήσει και μετά να νομοθετήσει τoυς απαραίτητους συμβιβασμούς με την Ε.Ε. έγκαιρα, εάν το καταφέρει ποτέ. Μεταξύ αυτών των συμβιβασμών θα είναι και η πληρωμή μεγάλων ποσών και η συμφωνία στην προστασία των υφιστάμενων δικαιωμάτων των πολιτών της Ε.Ε. στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αλλά, εκτός από το ότι θα χρειαστεί επιπλέον χρόνο, μια ακόμα εκλογική αναμέτρηση μπορεί να μην κατάφερνε να επιλύσει κάτι.
Μπορεί να είναι ένα ακόμα «μετέωρο» κοινοβούλιο. Το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται σε πρωτοφανές χάλι. Η εμμονή ενός μέρους της δεξιάς με τη συμμετοχή στην Ε.Ε., σε συνδυασμό με την ανευθυνότητα του κ. Κάμερον, αντικειμενικά του χειρότερου πρωθυπουργού στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου, έχει φέρει τη χώρα σε αυτή την κρίση.
Η πιθανότητα να μην υπάρξει συμφωνία είναι τώρα ακόμα υψηλότερη από ό,τι πριν τις εκλογές, από τη στιγμή που μια συμφωνία βασίζεται στην αποδοχή των όρων της Ε.Ε. για την έκδοση του διαζυγίου. Η ρύθμιση του εμπορίου μετά την έξοδο θα χρειαστεί συνεργασία και προετοιμασία. Με τη «μη συμφωνία», το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μπορεί να περιμένει τίποτα από τα δύο από την Ε.Ε., η οποία θα το αντιμετωπίσει σαν έναν «παράνομο», μια χώρα που αθέτησε τις υποχρεώσεις της. Αυτό σημαίνει άλλωστε το «καμία συμφωνία».
Το να υποβαθμιστεί η χώρα σε μια τέτοια σχέση με τους αιώνιους γείτονές της και βασικούς εμπορικούς της εταίρους θα ήταν παρανοϊκό. Αλλά αυτό είναι που έβαλε σε κίνδυνο και συνεχίζει να βάζει το δημοψήφισμα.
Μια από τις πολλές αδυναμίες ήταν η αποτυχία να καθοριστούν σωστά οι εναλλακτικές.
Δεν υπάρχει μια ομοιόμορφη επιλογή ανάμεσα στο Remain και στο Leave. Υπάρχει μια πιθανή επιλογή ανάμεσα στο Remain και σε πολλά Leave. Ανάλογα με τη συμφωνία με την Ε.Ε., αυτά μπορεί να κυμαίνονται από την πιο ήπια -μόνιμη συμμετοχή στην ενιαία αγορά και στην τελωνειακή ένωση- ως τη πιο σκληρή συμφωνία για το Bexit ή τη χαοτική επιλογή της μη συμφωνίας. Δεδομένου του πόσο οριακό ήταν το αποτέλεσμα, το Remain είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα κέρδιζε οποιαδήποτε συγκεκριμένη εκδοχή του Brexit σε μια κούρσα δύο χρόνων.
Ωστόσο, στο τέλος, το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να έχει μόνο μία συγκεκριμένη εκδοχή του Brexit. Αυτός είναι ο λόγος που είναι δημοκρατικά νομιμοποιημένο να ζητηθεί ένα νέο δημοψήφισμα ανάμεσα στο Remain και στη διαπραγματευμένη εκδοχή του Brexit (αν υπάρχει κάποια).
Δυστυχώς, μπορεί να είναι δύσκολο για το Ηνωμένο Βασίλειο να απορρίψει την αίτηση για την αποχώρηση.
Αυτή η χαζή διαδικασία έχει βάλει τώρα το Ηνωμένο Βασίλειο σε τροχιά για μια χαοτική έξοδο. Η Βρετανία ήθελε εδώ και καιρό να χωρίσει την Ευρώπη. Τώρα την ενώνει εναντίον της. Αυτή είναι μια στρατηγική καταστροφή. Επιπλέον, από μόνη της έχει περιορισμένη επιρροή. Ήδη φαίνεται διστακτική στη σχέση της με τις ΗΠΑ του κ. Τραμπ, φοβούμενη αντίποινα.
Στις σημαντικές εμπορικές συμφωνίες, με τις ΗΠΑ, την Κίνα, την Ινδία ή την ίδια την Ε.Ε., το Ηνωμένο Βασίλειο θα είναι ένας αδύναμος ικέτης. Θα πρέπει να αποδεχτεί αυτό που ζητούν οι ισχυροί εταίροι.
Ο Χάρολντ Μακμίλαν μετά την παραδοχή του τέλους της αυτοκρατορικής Βρετανίας έστειλε αίτημα για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα το 1961 για σωστούς οικονομικούς και πολιτικούς λόγους. Κατάλαβε ότι το στρατηγικό συμφέρον του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν να γίνει μέλος μιας ισχυρής Ευρώπης.
Η καλύτερη επιλογή για το Ηνωμένο Βασίλειο παραμένει το Remain. Όλες οι εναλλακτικές είναι πολύ χειρότερες. Ορισμένοι ελπίζουν τώρα ότι η χώρα θα μπορούσε να μείνει εντός της ενιαίας αγοράς και της τελωνειακής ένωσης, απολαμβάνοντας τουλάχιστον τα οικονομικά οφέλη του μέλους. Αλλά αυτό θα σημαίνει την αποδοχή τόσο της ελεύθερης μετακίνησης και κανονισμών στους οποίους δεν θα έχει λόγο. Αυτό θα είχε όλα τα θεωρητικά μειονεκτήματα μιας συμμετοχής στην Ε.Ε., χωρίς τα οφέλη. Θα ήταν αδύνατο να γίνει ανεκτό πολιτικά. Οπότε το Ηνωμένο Βασίλειο έχει μείνει τώρα να αναζητά πολιτικά πιο ανεκτές, αλλά οικονομικά πολύ χειρότερες, επιλογές από αυτές της παραμονής ως μέλους.
Η λιγότερο κακή επιλογή θα ήταν πιθανότατα να αποδεχτεί όλους τους όρους της Ε.Ε. για το διαζύγιο, μαζί με μια μεγάλη μεταβατική περίοδο μετά το 2019 εντός της ενιαίας αγοράς και της τελωνειακής ένωσης, την οποία θα ακολουθούσε μια όσο το δυνατόν πιο περιεκτική εμπορική συμφωνία. Αυτό θα ήταν χειρότερο από την παραμονή ως μέλος. Αλλά θα ήταν σχετικά διαχειρίσιμο. Δυστυχώς, η επίτευξη και η εφαρμογή μιας τέτοιας συμφωνίας, στον περιορισμένο χρόνο που απομένει, θα απαιτούσε μια ισχυρή, σταθερή και λογική κυβέρνηση. Δεν είναι αυτό που έχει ή που φαίνεται ότι θα έχει το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η απερισκεψία έχει παγιδέψει τη χώρα ανάμεσα στην Ε.Ε. και σε ένα υπερβολικά σκληρό Brexit. Το «κανένα Brexit» είναι πολύ καλύτερο από τις εναλλακτικές. Το στάτους του παρία του «καμία συμφωνία» θα ήταν πολύ χειρότερο από οποιαδήποτε συμφωνία. Αλλά μια κακή συμφωνία ή καμία συμφωνία, είναι αυτό που μας περιμένει. Για αυτό ευθύνονται κυρίως οι Συντηρητικοί. Οι ψηφοφόροι θα εξοργιστούν όταν το ανακαλύψουν αυτό. H ημέρα της κρίσης δεν θα είναι ευχάριστη.
0 comments