Πούτιν, Ερντογάν, Τραμπ: Η τριπλή απειλή για τη Μέρκελ στην G20

Για την Άνγκελα Μέρκελ, οι συναντήσεις όπως η σύνοδος κορυφής της G20 στο Αμβούργο είναι συνήθως μια ευκαιρία να λάμψει. Στη συγκεκριμένη όμως, υπάρχει μια ισχυρή δόση προβλημάτων. Η μακροχρόνια γερμανίδα ηγέτιδα είναι γνωστή ως η "καγκελάριος των συνόδων κορυφής" - "Gipfelkanzlerin"- για την ικανότητά της να μετατρέπει τις συνόδους με τους ηγέτες του κόσμου σε επιτυχία στις δημοσκοπήσεις. Η επανάληψη του κατορθώματος αυτή την εβδομάδα θα απαιτήσει μια δύσκολη πράξη εξισορρόπησης.


Οι αξιωματούχοι της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης της Καγκελαρίου (CDU) δήλωσαν ότι έχουν εντοπίσει "τρεις κρίσιμες μεταβλητές" που θα μπορούσαν να πάνε εξαιρετικά στραβά στο Αμβούργο: τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Η πρόκληση της Μέρκελ; Να αντιμετωπίσει αυτή την ομάδα των ισχυρών αντρών και παράλληλα να μετριάσει τις εντάσεις και - ως οικοδέσποινα της συνόδου κορυφής- να συσπειρώσει 19 χώρες και την Ευρωπαϊκή Ένωση προς έναν ευπαρουσίαστο συμβιβασμό για το τελικό ανακοινωθέν της συνόδου κορυφής.

Η αποτυχία σε οποιαδήποτε από αυτές τις μετρήσεις ενδέχεται να την αφήσει να δείχνει αδύναμη στην τελευταία μεγάλη της εμφάνιση στην παγκόσμια σκηνή, πριν οι Γερμανοί στραφούν στις κάλπες για τις κοινοβουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου. "Αναρωτιόμαστε, τι θα συμβεί εάν έχουμε μια σύνοδο κορυφής που δεν είναι επιτυχής επειδή ο Τραμπ αποκλείει τα πάντα;", δήλωσε ένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος του CDU που συμμετέχει στην εκστρατεία της Μέρκελ. "Τότε το μπόνους [των συνόδων] θα έχει φύγει, και όλα θα πάρουν έναν άλλο δρόμο".

Η Μέρκελ παρακολουθεί


Από τις "τρεις κρίσιμες μεταβλητές", η πιο εύκολη να διαχειριστεί είναι πιθανό να είναι ο Πούτιν. Πριν από λίγο καιρό, ο Ρώσος πρόεδρος - ο οποίος κάποτε εκμεταλλεύτηκε τον φόβο της Μέρκελ για τα σκυλιά φέρνοντας το μεγάλο Λαμπραντόρ του σε μια συνάντηση- θα ήταν αιτία για να χάσουν τον ύπνο τους οι Γερμανοί αξιωματούχοι. Οι εντάσεις μεταξύ Ρωσίας και Γερμανίας ήταν υψηλές από τότε που το Κρεμλίνο προσάρτησε την χερσόνησο της Κριμαίας από την Ουκρανία το 2014. Ένα χρόνο αργότερα, η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλε κυρώσεις κατά της Μόσχας για την υποστήριξή της στους αυτονομιστές στην ανατολική Ουκρανία.

Αλλά αυτή τη φορά, η ανησυχία είναι λιγότερη για τον Ρώσο πρόεδρο και πιο πολύ για το ποιον θα συναντήσει. Η Σύνοδος Κορυφής του Αμβούργου θα σηματοδοτήσει την πρώτη φορά που ο Τραμπ και ο Πούτιν θα συναντηθούν τετ α τετ από τότε που ο Τραμπ έγινε Πρόεδρος των ΗΠΑ. Μια επίσημη διμερής συνάντηση, που είναι προγραμματισμένη για την Παρασκευή, μπορεί να πυροδοτήσει εκρήξεις. Το ενδιαφέρον είναι υψηλό, μετά από τους ισχυρισμούς για ρωσική παρέμβαση στις αμερικανικές εκλογές. Και κανείς από τους δύο δεν είναι πιθανό να δεχτεί να επισκιαστεί από τον άλλον.

Το πρόβλημα της Μέρκελ; Αυτό είναι το ένα συμβάν στη διάσκεψη κορυφής για το οποίο έχει ελάχιστο έλεγχο. Η Μέρκελ μίλησε και στους δύο άνδρες στο τηλέφωνο πρόσφατα και θα συναντηθεί με τον Τραμπ πριν δει τον Πούτιν. Αλλά την ημέρα που θα συναντηθούν, θα είναι σε μεγάλο βαθμό περιορισμένη στο περιθώριο. "Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα άλλο παρά να περιμένουμε να δούμε τι θα συμβεί και στη συνέχεια να αντιδράσουμε σε αυτό", ανέφερε ένας άλλος αξιωματούχος του CDU.

Τι θα κάνει ο Ερντογάν;

Ο χειρισμός του Ερντογάν θα μπορούσε να είναι πιο προκλητικός. Η σχέση της Μέρκελ με τον Τούρκο πρόεδρο βρίσκεται σε μια κατηφορική τροχιά από το περασμένο καλοκαίρι, όταν το γερμανικό κοινοβούλιο εξόργισε την Άγκυρα ψηφίζοντας την αναγνώριση της σφαγής των Αρμενίων από τους Οθωμανούς Τούρκους το 1915 ως γενοκτονία.

Οι εντάσεις εξαπλώθηκαν περαιτέρω τον Μάρτιο, αφού το Βερολίνο μπλόκαρε αρκετές συγκεντρώσεις στη Γερμανία για τη στήριξη συνταγματικού δημοψηφίσματος που αποσκοπούσε στην ενίσχυση των εξουσιών του Ερντογάν. Η Γερμανία φιλοξενεί περίπου 3 εκατομμύρια Τούρκους, σχεδόν οι μισοί από τους οποίους μπορούν να ψηφίσουν στην Τουρκία, ενώ ο Ερντογάν θεωρεί την κοινότητα ως μέρος της εκλογικής του περιφέρειας. Αντέδρασε έντονα στην απαγόρευση, κατηγορώντας το Βερολίνο για "ναζιστικές πρακτικές".

Η Τουρκία μπλόκαρε επίσης τις επισκέψεις Γερμανών βουλευτών στην αεροπορική βάση Ιντσιρλίκ, που χρησιμοποιούσαν τα γερμανικά στρατεύματα για την καταπολέμηση του ISIS.

Ένα επίσημο αίτημα, το οποίο υπέβαλε η Άγκυρα τον Ιούνιο, για να δοθεί άδεια στον Ερντογάν να μιλήσει στους Τούρκους πολίτες στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του Αμβούργου, θεωρήθηκε από το Βερολίνο ως μια ακόμη πρόκληση. Το αίτημα απορρίφθηκε γρήγορα, αλλά οι αξιωματούχοι ανησυχούν ότι ο Τούρκος πρόεδρος θα μπορούσε παρ 'όλα αυτά να διεξαγάγει συγκέντρωση στο εσωτερικό ενός τουρκικού προξενείου στη Γερμανία, όπου το Βερολίνο δεν έχει δικαιοδοσία. "Ακούω και διαβάζω φήμες για πιθανές εμφανίσεις στα προξενεία μέσω μιας ροής βίντεο ή κάτι τέτοιο", δήλωσε ο Μάρτιν Σάφερ, εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών. Τόνισε ότι "τέτοιου είδους εμφανίσεις θα πρέπει να υποβληθούν στη γερμανική κυβέρνηση με κατάλληλη προειδοποίηση".

Το δίλημμα του Τραμπ

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ είναι πιο πιθανό αυτός που θα αναστατώσει περισσότερο τη Μέρκελ. "Η Μέρκελ πρέπει να επιτύχει να μην προχωρήσει σε μια πορεία σύγκρουσης με τον Τραμπ, ενώ ταυτόχρονα θα τηρήσει τις αρχές της", δήλωσε ο Ντένις Σνόουερ, πρόεδρος του Ινστιτούτου για την Παγκόσμια Οικονομία στο Κίελο. Η καγκελάριος σχεδιάζει να πραγματοποιήσει μια ιδιωτική συνάντηση με τον Τραμπ σήμερα το βράδυ, πριν ξεκινήσει επίσημα η σύνοδος κορυφής, επιβεβαίωσε ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης τη Δευτέρα.

Αναμένεται να εστιάσει τη συζήτηση σε τομείς για τους οποίους ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι πιστεύει πως η πολυμερής συνεργασία είναι σημαντική, όπως η καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Αλλά οι διαφορές μεταξύ των δύο ηγετών είναι πιθανό να είναι μεγάλες.

Κυβερνητικοί αξιωματούχοι στο Βερολίνο δηλώνουν ότι πιστεύουν πως ο Τραμπ θα χρησιμοποιήσει την πρώτη επίσκεψή του στη Γερμανία για να διαμαρτυρηθεί για το εμπορικό πλεόνασμα της χώρας και να ζητήσει από το Βερολίνο να δαπανήσει περισσότερα για την άμυνα - επαναλαμβάνοντας τις επικρίσεις που έκανε κατά τη συνάντηση με τη Μέρκελ στην Ουάσιγκτον το Μάρτιο και πιο πρόσφατα στα τέλη Μαΐου, όταν είπε στους συμμετέχοντες σε σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες ότι "οι Γερμανοί είναι κακοί, πολύ καλοί".

Μια τέτοια αντιπαράθεση θα ήταν διπλά εύθραυστη για τη Μέρκελ. Ο Τραμπ είναι ιδιαίτερα αντιδημοφιλής στους Γερμανούς - σε αντίθεση με τον προκάτοχό του Μπαράκ Ομπάμα, τον οποίο εξακολουθούν να χαιρετίζουν ενθουσιασμένα πλήθη κάθε φορά που επισκέπτεται τη χώρα. Και η στάση του προέδρου των ΗΠΑ έχει γίνει ένα σημαντικό θέμα της προεκλογικής εκστρατείας. Ελάχιστα πράγματα θα ήταν πιο τοξικά για τις προσπάθειες επανεκλογής της Μέρκελ, από το να θεωρηθεί ότι υποχωρεί μπροστά στον Τραμπ στην παγκόσμια σκηνή.

Ακροβατώντας


Επί μήνες, ο σοσιαλδημοκρατικός αντίπαλος της Μέρκελ, Μάρτιν Σουλτς, προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την αντιδημοτικότητα του Τραμπ στη Γερμανία. Το περασμένο Σαββατοκύριακο, ενέτεινε την πίεση, τονίζοντας σε μια συνέντευξη ότι "η γερμανίδα καγκελάριος πρέπει να έχει το θάρρος να προχωρήσει σε μια σύγκρουση με τον αμερικανικό πρόεδρο".

Σε απάντηση της πίεσης του Σουλτς, η Μέρκελ έχει σκληρύνει την ρητορική της. Την περασμένη εβδομάδα, αντιδρώντας στις νέες επικρίσεις για το εμπορικό πλεόνασμα της Γερμανίας, υποχώρησε επισημαίνοντας τις θέσεις εργασίας που έχουν δημιουργήσει οι γερμανικές εταιρείες στις Ηνωμένες Πολιτείες. Δύο ημέρες αργότερα, υποστήριξε ότι οι θέσεις της Ουάσινγκτον για το εμπόριο και το περιβάλλον ήταν εκτός πραγματικότητας σε έναν όλο και πιο παγκοσμιοποιημένο κόσμο. Μέχρι στιγμής, η στρατηγική της ήταν επιτυχής: η υποστήριξη της καγκελαρίας έχει αυξηθεί στις κάλπες, όπου οι συντηρητικοί της προηγούνται με πάνω από 15 ποσοστιαίες μονάδες από τους σοσιαλδημοκράτες του Σουλτς.

Στο Αμβούργο, όμως, η Μέρκελ θα έχει τα χέρια της δεμένα. Αντί να είναι στο δρόμο της εκστρατείας, θα διαχειρίζεται τη θεματολογία της συνόδου κορυφής -το αποκορύφωμα της οποίας θα είναι ένα κοινό ανακοινωθέν που θα εκπροσωπεί τις απόψεις των συγκεντρωμένων ηγετών. Η αποτυχία να παραδώσει κάτι αξιόπιστο θα βλάψει την ηγεσία της. Το ίδιο και το "Gipfelkanzlerin".

Για να γίνει επιτυχημένη η σύνοδος κορυφής, η Μέρκελ πρέπει να βρει έναν τρόπο να αντιμετωπίσει τον πρόεδρο των ΗΠΑ, κατευθύνοντας την προσοχή του και εκείνη του γερμανικού εκλογικού σώματος σε τομείς συναίνεσης - και ταυτόχρονα να διαχειριστεί τους αναπόφευκτους περισπασμούς σε μια συγκέντρωση των 20 μεγαλύτερων εγωιστών του κόσμου. Πιθανόν δεν θα είναι εύκολο έργο.

politico.eu

thumbnail
About The Author

0 comments