Ήταν Ιούνιος του 1956 όταν δημοσιευόταν στο περιοδικό “Time” μια συζήτηση με τον μεγάλο Γάλλο διανοούμενο που πέθανε σαν σήμερα το 1976. Ένα προφητικό πνεύμα προειδοποιεί τον καιρό που η Ευρώπη μεθούσε με το γλυκό κρασί της κατανάλωσης, ανύποπτη για την βαθιά παρακμή στην οποία εισερχόταν.
«Η φύση ενός πολιτισμού συγκροτείται γύρω από μια θρησκεία. Ο σημερινός πολιτισμός μας αδυνατεί να οικοδομήσει έναν ναό ή ένα ταφικό μνημείο. Θα αναγκαστεί ωστόσο να βρει την θεμελιώδη αξία του, αλλιώς θα αποσυντεθεί. Αυτό θα είναι το μεγάλο φαινόμενο της εποχής μας όσο και η βία της ισλαμικής ισχύος. Υποεκτιμημένη από τους περισσότερους των συγχρόνων μας, αυτή η άνοδος του Ισλάμ αναλογικά είναι συγκρίσιμη με τις απαρχές του κομμουνισμού τον καιρό του Λένιν. Οι συνέπειες αυτού του φαινομένου είναι ακόμη απρόβλεπτες. Στο ξεκίνημα της μαρξιστικής επανάστασης, πολλοί πίστευαν ότι θα μπορούσαν να ανακόψουν το ρεύμα αυτό, έστω με μερικές λύσεις. Ούτε ο Χριστιανισμός, ούτε οι εργοδοτικές οργανώσεις, ούτε τα συνδικάτα των εργαζομένων όμως έχουν βρει την απάντηση σε αυτό. Ομοίως σήμερα, ο Δυτικός κόσμος φαίνεται ελάχιστα προετοιμασμένος να αντιμετωπίσει το πρόβλημα του Ισλάμ. Θεωρητικά, η λύση φαίνεται εξαιρετικά δύσκολη. Ίσως θα ήταν δυνατόν στην πράξη εάν, για να περιοριστούμε στην γαλλική πτυχή του ερωτήματος, την είχε σκεφτεί και εφαρμόσει ένας γνήσιος πολιτικός Ηγέτης. Τα τρέχοντα δεδομένα για το πρόβλημα δείχνουν ότι οι ποικίλες μορφές της μουσουλμανικής δικτατορίας θα εγκαθιδρυθούν επιτυχώς σε όλο τον αραβικό κόσμο. Όταν βέβαια λέω “μουσουλμάνος”, σκέφτομαι λιγότερο θρησκευτικές δομές από ό, τι σύγχρονες πολιτικές δομές που προκύπτουν από το δόγμα του Μωάμεθ. Από εδώ και πέρα, ο σουλτάνος του Μαρόκου θα είναι ξεπερασμένος και ο Μπούργκιμπα δεν θα διατηρεί την εξουσία παρά μόνο αν γίνει ένα είδος δικτάτορα. Ίσως κάποιες μερικές λύσεις να μπορούσαν να ανακόψουν αυτό το ρεύμα του Ισλάμ, εάν είχαν εφαρμοστεί εγκαίρως, ώστε να καθυστερήσουν την εξέλιξη. Πρακτικά είναι πάρα πολύ αργά! Οι “άθλιοι” έχουν πια πολύ λίγα να χάσουν. Θα προτιμούν να κρατούν την μιζέρια τους μέσα σε μια μουσουλμανική κοινότητα. Η μοίρα τους χωρίς αμφιβολία θα μείνει αναλλοίωτη. Έχουμε μια πολύ δυτική αντίληψη γι’ αυτούς. Αντί για τα οφέλη που εμείς ισχυριζόμαστε ότι μπορούμε να τους προσφέρουμε, αυτοί θα προτιμήσουν το μέλλον της φυλής τους. Η μαύρη Αφρική δεν θα παραμείνει αμέτοχη σε αυτή τη διαδικασία για πολύ καιρό. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε πλέον είναι να συνειδητοποιήσουμε την σοβαρότητα του φαινομένου και να προσπαθήσουμε να καθυστερήσουμε την εξέλιξή του».
André Malraux, 3 Ιουνίου 1956 [Elizabeth de Miribel, μεταγραφή από στενογραφία.
*Συγγραφέας
Πηγή: Ινστιτούτο Charles de Gaulle]
0 comments