Πώς και γιατί τα δημοψηφίσματα απειλούν την εξουσία της "ευρωκρατίας" των Βρυξελλών

Ανάλυση: South Front Foreign Policy Diary 

Απόδοση: "Ας Μιλήσουμε Επιτέλους!" 

Τον Απρίλιο, οι Ολλανδοί πολίτες ψήφισαν κατά της συμφωνίας σύνδεσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Ουκρανία. Στις αρχές Μαΐου, η κυβέρνηση της Ουγγαρίας επιβεβαίωσε την απόφασή της για την διεξαγωγή δημοψηφίσματος σχετικά με το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διανομή των αιτούντων άσυλο μεταξύ των κρατών - μελών. Τον Ιούνιο, στην Βρετανία θα διεξαχθεί ψηφοφορία για το αν η χώρα αυτή θα αποχωρήσει εντελώς από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, οι πολίτες της ΕΕ καλούνται να αποφασίσουν για θέματα που συνδέονται με την διαδικασία ένταξης κάποιας χώρας στην ΕΕ. Δεδομένου του γεγονότος ότι ότι η δημοκρατική νομιμοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης τίθεται υπό αμφισβήτηση, ο θεσμός του δημοψηφίσματος χρησιμοποιείται ως "εργαλείο", προκειμένου να περισωθεί η κλονισμένη εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς της ΕΕ.


Σύμφωνα με ορισμένους εμπειρογνώμονες, η τρέχουσα “έξαρση” δημοψηφισμάτων στην Ευρώπη είναι, σε μεγάλο βαθμό, αποτέλεσμα της επικείμενης βρετανικής ψηφοφορίας. Σύμφωνα με την ίδια άποψη, το Λονδίνο απέδειξε ότι τα δημοψηφίσματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν, προκειμένου να εξαναγκάζονται οι Βρυξέλλες να κάνουν παραχωρήσεις σε διάφορα επίμαχα ζητήματα. Επομένως, οι κυβερνήσεις κατά πάσα πιθανότητα θα εξακολουθήσουν να καταφεύγουν σε δημοψηφίσματα, με σκοπό την απαίτηση παραχωρήσεων από την ΕΕ ή για να δικαιολογούν αποφάσεις τους που αφορούν στις ίδιες της χώρες τους.

Από την άλλη πλευρά, αυτό σημαίνει επίσης ότι κάποιες διαδικασίες που αφορούν στην ευρωπαϊκή “ολοκλήρωση” θα μπορούν να "παγώνουν", ή ακόμη και να ακυρώνονται, λόγω της λαϊκής ετυμηγορίας. Η κατάσταση αυτή έχει προκύψει ως αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης πολιτικής, οικονομικής και μεταναστευτικής κρίσης στην ΕΕ και ενισχύεται από την έλλειψη νομιμότητας του ευρωπαϊκού γραφειοκρατικού πυρήνα των Βρυξελλών.

• 1. Στην περίπτωση του μεταναστευτικού, οι κυβερνήσεις θα έχουν την ευχέρεια να χρησιμοποιούν την λαϊκή αντίδραση στο καθεστώς μετεγκατάστασης, προκειμένου να δικαιολογούν την απόρριψη του σχεδίου σε επίσημες συναντήσεις στις Βρυξέλλες. Όσο για την στάση της Ουγγαρίας, θα γίνει ισχυρότερη εάν η χώρα είναι σε θέση να συντονίσει τις δράσεις της με εκείνες άλλων χωρών.

• 2. Επίσης, τα εκάστοτε δημοφιλή πολιτικά κόμματα θα μπορούν να χρησιμοποιούν τα δημοψηφίσματα ως μέρος των προεκλογικών εκστρατειών τους ή ως "εργαλείο" για την εφαρμογή αποφάσεων, αγνοώντας τις όποιες αντιδράσεις από το κατεστημένο. Το "Εθνικό Μέτωπο" της Γαλλίας, για παράδειγμα, έχει υποσχεθεί ότι θα διεξαγάγει ψηφοφορία για την παραμονή ή μη της χώρας στην ΕΕ, εάν κερδίσει τις προεδρικές εκλογές το 2017. Το "Κίνημα Πέντε Αστέρων" της Ιταλίας έχει επίσης δηλώσει ότι, σε περίπτωση που εκλεγεί, θα διοργανώσει δημοψήφισμα για την παραμονή ή έξοδο της χώρας από την ΕΕ.

• 3. Αλλά και διάφορες ομάδες συμφερόντων ή μη κυβερνητικές οργανώσεις θα είναι  επίσης σε θέση να ασκούν πίεση για να προωθούν την ατζέντα τους με ανάλογο τρόπο. Ωστόσο, ελάχιστα μέλη της ΕΕ διαθέτουν μηχανισμούς, οι οποίοι επιτρέπουν σε ομάδες πολιτών την διεξαγωγή δημοψηφισμάτων.

Υπάρχουν αρκετά δυσεπίλυτα ζητήματα στην Ευρώπη, που θα μπορούσαν να διευθετηθούν μέσω δημοψηφισμάτων. Το γεγονός αυτό καθ' εαυτό απειλεί την εξουσία της γραφειοκρατίας της ΕΕ. Ωστόσο, η τάση του να αγνοείται το δικαίωμα των λαών να αποφασίζουν απλά θα πυροδοτήσει ένα κύμα νέων δημοψηφισμάτων σε ολόκληρη την ήπειρο.

Εάν δεν προκύψει κάποια άλλη επιλογή, όλο και περισσότερες κυβερνήσεις στην Ευρώπη θα απειλούν να θέσουν την ένταξη τους στην ΕΕ ή την Ευρωζώνη στην ευχέρεια της λαϊκής ετυμηγορίας, έτσι ώστε να αντιστέκονται σε μέτρα, τα οποία υπονομεύουν το μέλλον του εθνικού τους πλούτου, αλλά και της εθνικής κυριαρχίας τους.


thumbnail
About The Author

0 comments