Χαμηλώνει τον πήχη για την ανάπτυξη η Κομισιόν

Στις εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η ελληνική οικονομία εκτιμάται ότι το 2018 θα «τρέξει» με ρυθμό 1,9% έναντι 2,5% που ανέφεραν οι χειμερινές προβλέψεις και  2% που έδινε ο ΟΟΣΑ, ενώ και για το 2019 ο πήχης χαμήλωσε από το 2,5% στο 2,3%.

Ωστόσο, στην έκθεση με τίτλο «Ένα νέο κεφάλαιο ανάπτυξης βρίσκεται εμπρός» προβλέπεται επιτάχυνση της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας για το 2018 και το 2019, εφόσον ολοκληρωθεί επιτυχώς το πρόγραμμα σταθερότητας του ESM.

Ακόμη, η Κομισιόν υποστηρίζει πως η Ελλάδα είναι στον σωστό δρόμο να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ το 2018 και το 2019, έχοντας ήδη επιτύχει για δεύτερη συνεχή χρονιά, το 2017, δημοσιονομικό πλεόνασμα.

Οι προβλέψεις λαμβάνουν υπόψη τα δημοσιονομικά μέτρα που υιοθετήθηκαν κατά τη διάρκεια του προγράμματος, συμπεριλαμβανομένων αυτών, που θα εφαρμοστούν μετά από το πρόγραμμα και τα οποία νομοθετήθηκαν το Μάιο του 2017.

Σημειώνεται ότι το πακέτο των μέτρων μετά το πρόγραμμα περιλαμβάνει την ευθυγράμμιση όλων των συντάξεων με τη νέα συνταξιοδοτική φόρμουλα, εξοικονομώντας 1% του ΑΕΠ το 2019, και ότι η δημοσιονομική επίπτωση από αυτό αναμένεται να αντισταθμιστεί με αύξηση των κοινωνικών δαπανών και των επενδύσεων.

Πάντως, η Επιτροπή αναφέρει ότι για φέτος ο αριθμός της ανάπτυξης σηματοδοτεί την πρώτη φορά από το 2006, που η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε και στα τέσσερα τρίμηνα της, και ότι για το 2017 για πρώτη φορά από το 2007 ξεπερνά το 1% σε ετήσια βάση. 

Σε αυτό το σημείο επισημαίνεται ότι το πραγματικό ΑΕΠ της Ελλάδας αυξήθηκε κατά 1,4% το 2017, παρότι η ανάπτυξη το τελευταίο τρίμηνο του χρόνου ήταν πολύ ισχνή, στο 0,1%, έναντι ανάπτυξης 1,9% το τελευταίο τρίμηνο του 2016.

Συνολικά η Επιτροπή προβλέπει ότι το δημοσιονομικό πλεόνασμα αναμένεται να φτάσει το 0,4% του ΑΕΠ το 2018 και το 0,2% του ΑΕΠ το 2019. Το δημόσιο χρέος της Ελλάδας αναμένεται να μειωθεί από το 180,8% του ΑΕΠ το 2016 σε 178,6% το 2017 και προβλέπεται να μειωθεί περαιτέρω, χάρη στα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα.

Η Κομισιόν τονίζει ότι οι προβλέψεις έχουν ως προϋπόθεση την «συντεταγμένη» ολοκλήρωση της τέταρτης και τελευταίας αξιολόγησης και την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος σταθερότητας του ESM.

Όμως, σημειώνεται ότι οι «καθοδικοί κίνδυνοι», είναι πιο έντονοι και συνδέονται με τη χρηματοδότηση των επενδύσεων και τις γεωπολιτικές εντάσεις στην περιοχή.

Η έκθεση υπογραμμίζει ότι η Ελλάδα επέτυχε δημοσιονομικό πλεόνασμα 0,8% του ΑΕΠ το 2017 και ξεπέρασε το στόχο 1.75% του πρωτογενούς πλεονάσματος. Αυτό ήταν αποτέλεσμα πολλών μέτρων, κυρίως της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος το 2016 και της μεταρρύθμισης της άμεσης φορολόγησης. 

Παρόλα αυτά εκτιμάται ότι η υπεραπόδοση τον επόμενο χρόνο θα είναι μάλλον περιορισμένη, καθώς επιτεύχθηκε εν μέρει μέσω χαμηλότερων από το αναμενόμενο δαπανών και μέσω μιας σειράς προσωρινών μέτρων, όπως π.χ. η αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου, μέσα από μια «πρωτοβουλία εθελοντικής γνωστοποίησης».

Οι «καθοδικοί κίνδυνοι» συνδέονται κυρίως με τις πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας για κάποιες παλαιότερες μισθολογικές μεταρρυθμίσεις, καθώς το μέγεθος της επίδρασής τους δεν έχει ακόμα αποσαφηνιστεί. Συνδέονται, επίσης, με την έγκαιρη ολοκλήρωση των εν εξελίξει μεταρρυθμίσεων, συμπεριλαμβανομένης της επανεκτίμησης της αξίας των ακινήτων για τον ΕΝΦΙΑ.

Οι επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 9,6% με μια σημαντική ώθηση το τελευταίο τρίμηνο και αποτέλεσαν τον βασικό μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, συμβάλλοντας με 1,1 ποσοστιαίες μονάδες. Η ιδιωτική κατανάλωση συνέβαλε στην ανάπτυξη κατά 0,1%, ενώ η δημόσια κατανάλωση μειώθηκε κατά 0,2%.

Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι επενδύσεις αναμένεται να συνεχίσουν να αυξάνονται δυναμικά τόσο το 2018 όσο και το 2019, υποστηριζόμενες από τις περαιτέρω βελτιώσεις στο οικονομικό κλίμα και το εν εξελίξει πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων.

Επιπλέον, αναμένεται πρόσθετη ρευστότητα στην οικονομία, με τις προσπάθειες της κυβέρνησης να αποπληρώσει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου, αλλά και με ξένες άμεσες επενδύσεις και τη στήριξη διεθνών χρηματοπιστωτικών οργανισμών.

Η έκθεση επισημαίνει επίσης ότι οι εξαγωγές αναμένεται να συνεχίσουν να είναι σε καλό επίπεδο. Επίσης, με βάση τις κρατήσεις, ο τουριστικός τομέας αναμένεται να καταγράψει ακόμα μία πολύ ευνοϊκή περίοδο φέτος, αναφέρει η έκθεση.

Οι εξαγωγές αναμένεται να φτάσουν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Ωστόσο, η ζήτηση εισαγωγών αναμένεται να είναι ισχυρή, ως αποτέλεσμα της ανάπτυξης των επενδύσεων. Συνεπώς, οι καθαρές εξαγωγές δεν αναμένεται να συμβάλουν αρκετά στη συνολική ανάπτυξη.

Αναφέρεται επίσης πως η ανάκαμψη στην αγορά εργασίας αναμένεται να συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια, επισημαίνει η έκθεση. Η απασχόληση αυξήθηκε κατά 2,1% το 2017. Η ανεργία έπεσε στο 21,5% και αναμένεται να πέσει κάτω από το 20% το 2019.

Οι πληθωριστικές πιέσεις αναμένεται να παραμείνουν χαμηλές το 2018 και το 2019, λόγω του μεγαλύτερου από το αναμενόμενο αποτελέσματος από τα φορολογικά μέτρα του προηγούμενου έτους και της βραδείας ανάκαμψη της ιδιωτικής κατανάλωσης. Eπίσης, αναμένεται ελαφριά αύξηση των μισθών.

Γενικότερα η οικονομική μεγέθυνση στην Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίζεται εν μέσω νέων κινδύνων, καθώς οι ρυθμοί ανάπτυξης στην Ε.Ε. και στη ζώνη του ευρώ ξεπέρασαν το 2017 τις προσδοκίες και ότι η ανάπτυξη αναμένεται να παραμείνει ισχυρή το 2018 και να επιβραδυνθεί ελαφρώς το 2019, με ρυθμούς 2,3% και 2,0% .