Ο Μακιαβέλι, το “αδιέξοδο” δίλημμα και το ταλαιπωρημένο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας
Ο Νικολό Μακιαβέλι υποστηρίζει πως «τον πόλεμο τον αρχίζεις όποτε θέλεις, δεν τον τερματίζεις ωστόσο όποτε επιθυμείς». Ο εύκολος αντίλογος επ’ αυτού είναι το γνωστό, ιδίως στην ελληνική δημόσια σφαίρα συζήτησης, “αφοπλιστικό” ερώτημα: «Καλά, τι θέλετε, να κάνουμε πόλεμο;»... Στο ερώτημα αυτό, που τείνει ως
επαναλαμβανόμενο μοτίβο να ξεπεράσει κάθε όριο “ρομαντικού πασιφισμού”, είναι προφανές ότι η απάντηση δεν μπορεί να είναι “άσπρο” ή “μαύρο”. Με δεδομένο μάλιστα ότι την άλλη εβδομάδα καταφτάνει στην Αθήνα τεχνικό κλιμάκιο από την Τουρκία για τη συζήτηση περί Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), εγχείρημα που επικοινωνιακά αναφέρεται ως «διατήρηση διαύλου συνεννόησης ακόμη και σε οριακές κρίσεις», μια εκδοχή απάντησης στο “αφοπλιστικό” παραπάνω ερώτημα θα μπορούσε να είναι και το: Με “Oruc Reis”, υπερ-πτήσεις πάνω από τα νησιά του Αρχιπελάγους του Αιγαίου, με αποστρατικοποιημένα τα νησιά, με Στρατιά Αιγαίου στη Σμύρνη και με απειλή casus belli για τα 12 ναυτικά μίλια και χωρίς υφαλοκρηπίδα στα νησιά μας, μπορεί να υφίστανται και ΜΟΕ στο όνομα της «αποφυγής πολεμικής εμπλοκής»;
Οι εξελίξεις στο Ιντλίμπ της Συρίας με την εκ νέου εμπλοκή της Τουρκίας, αλλά και στο Προσφυγικό-Μεταναστευτικό στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου για εμάς μπορεί να μετέβαλαν πρόσκαιρα την ατζέντα των γεωπολιτικών εξελίξεων στην περιοχή μας, αλλά για όσους έχουν ακόμη αυταπάτες, τα γεγονότα θα επανέλθουν με επίταση.Μπορεί στην Ελλάδα να το ξεχάσαμε ή ηθελημένα οι ελίτ κάθε μορφής να το ξεχνούν, αλλά η Τουρκία έχει ήδη προαναγγείλει σεισμικές έρευνες στο τόξο μεταξύ νησιωτικού συμπλέγματος Καστελόριζου και Λιβύης, όπου η Κρήτη παίζει επίσης κομβικό ρόλο για την κάτω από το Αιγαίο θάλασσα και ό,τι δεδικασμένο πιστεύουν ότι μπορούν να δημιουργήσουν εκεί και για την πάνω από την Κρήτη θάλασσα του Αρχιπελάγους του Αιγαίου. Μιλάμε, δηλαδή, για έρευνες εντός της ελληνικής ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδας, ανεξάρτητα εάν το Ιντλίμπ μπορεί να τις καθυστερήσει για λίγο.Αλλά στην Ελλάδα, στη δημόσια συζήτηση, επικρατεί ένα πνεύμα ήδη συμβιβασμού (κάποιοι χωρίς αιδώ τον αποκαλούν μέχρι και «επώδυνο»), στο όνομα του ρεαλισμού! Γεγονότα, δηλώσεις, συζητήσεις και δημοσιεύσεις μαζί με πολλές ακόμη ενδείξεις διαμορφώνουν ένα κλίμα υποχώρησης, που απλά στο λεξιλόγιο δεν περιγράφεται ως τέτοιο, αλλά με μια σιωπηρή διολίσθηση προς τα εκεί, πολλοί είναι αυτοί εντός και εκτός Ελλάδας που θα ήθελαν να μας έχουν ωθήσει ήδη.
Το “κλειδί” των νησιών μας και η υφαλοκρηπίδα
Ο καθηγητής του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας Γρηγόρης Τσάλτας, μιλώντας στον 98,4, έφερε στην επιφάνεια τους λόγους επιμονής της Τουρκίας αυτή την περίοδο, με άξονα το παράνομο μνημόνιο οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών με την κυβέρνηση της Τρίπολης της Λιβύης, στα νησιά μας, την υφαλοκρηπίδα τους και το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης μας: «Το σύμφωνο Λιβύης-Τουρκίας θίγει τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Η Τουρκία προσπαθεί να προτάξει πως τα νησιά μας δεν έχουν υφαλοκρηπίδα. Κατά το Διεθνές Δίκαιο, δεν υπάρχουν μικρά ή μεγάλα νησιά. Προσέξτε το αυτό, είναι σημαντικό. Επίσης, το Διεθνές Δίκαιο προβλέπει πως η όποια οριοθέτηση πρέπει να γίνει με βάση τη γειτονία των κρατών. Η Τουρκία δεν έχει γειτονική χώρα τη Λιβύη», ανέφερε, ενώ συνέχισε: «Η Τουρκία συνηθίζει να δημιουργεί προβλήματα, ώστε στο πλαίσιο μιας συνολικότερης διαπραγμάτευσης να κατοχυρώσει κάποια από αυτά. Στη διαπραγμάτευση, πάντα υπάρχει μια τρίτη χώρα για την Τουρκία».Ο κ. Τσάλτας πρόσθεσε στη συνέχεια ότι «η επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης είναι μονομερής ενέργεια και δεν υπερβαίνει αυτά που το Διεθνές Δίκαιο αναφέρει. Στην προκειμένη περίπτωση, Τουρκία και Λιβύη θα εναντιωθούν και θα μας πουν για ποιο λόγο εμείς (σ.σ. Ελλάδα) ανεβαίνουμε πάνω από την οριοθέτηση που έχουν κάνει στο μεταξύ τους μνημόνιο, βάζοντας ανατολικά και νότια της Κρήτης 6 ναυτικά μίλια χωρικά ύδατα και ακόμη πιο υπερφίαλα χωρίς υφαλοκρηπίδα. Είναι ένας έμμεσος τρόπος να δημιουργήσουν πρόβλημα στην επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης και όχι μόνο στην αναγνώριση της υφαλοκρηπίδας των νησιών».
Το πλεονέκτημα της επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης
Αλλά η Τουρκία στον “πόλεμο” προπαγάνδας κάνει και κάτι άλλο. Όπως λέει και ο Γρηγόρης Τσάλτας, «η Τουρκία ανοίγει και περιστρέφει μια συζήτηση γύρω από τα νησιά και εκεί η ελληνική εξωτερική πολιτική θα πρέπει να είναι έτοιμη να διδάξει. Η ελληνική πλευρά έχει ομολογήσει πως όλα τα ελληνικά συμπλέγματα διέπονται από το Διεθνές Δίκαιο. Η Τουρκία, εάν δεν υπέγραψε τη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας το 1982, δεν την υπέγραψε γι’ αυτόν τον λόγο. Γιατί η Σύμβαση δεν της δίνει το δικαίωμα δικαιοδοσίας στα ελληνικά νησιά. Από το 1986, η Τουρκία έχει οριοθετήσει ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα. Η Τουρκία εφαρμόζει επιλεκτικά το Διεθνές Δίκαιο. Η Τουρκία είναι γεωγραφικά μειονεκτούν κράτος, δηλαδή σημαίνει πως δεν μπορεί να έχει πλήρη απόλαυση του θαλάσσιου χώρου, λόγω του ότι υπάρχουν κράτη που είναι όμορα ή απέναντι».Σε κάθε περίπτωση, η Τουρκία εστιάζει στα νησιωτικά εδάφη και δημιουργεί παράλληλα προβλήματα, ώστε να σύρει την Ελλάδα σε μια διαπραγμάτευση επί του συνόλου των προβλημάτων. Αυτό ξεκίνησε από το 1973. Δεν είναι καινούργια θεωρία της Τουρκίας περί αιγιαλίτιδας ζώνης ή για τον εθνικό εναέριο χώρο. Όλα αυτά θέλει να τα βάλει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να κερδίζει. Γι’ όλα αυτά τα θέματα, διόλου τυχαία, δεν έχει υπάρξει “casus belli”, παρά μόνο για την επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης.Ο λόγος που η Τουρκία δεν επιθυμεί την επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης είναι απλός, τότε και μόνο τότε ακυρώνεται όλη η επιχειρηματολογία της και η Ελλάδα είναι πλήρως κυρίαρχη, εσωτερικά και εξωτερικά, των ορίων της υφαλοκρηπίδας της.Κομβικό σημείο για την Τουρκία είναι η μη επέκταση της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης από τα 6 μέχρι όποιο όριο θέλουμε μέχρι τα 12. Γιατί ένα μεγάλο μέρος της υπό διοίκησης υφαλοκρηπίδας του Αρχιπελάγους του Αιγαίου θα περάσει στην πλήρη κυριαρχία της Ελλάδας με τη μορφή του βυθού της αιγιαλίτιδας ζώνης. Το πρόβλημα της Τουρκίας είναι η μη επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης. Να γιατί είναι από τα πλέον κομβικά “κλειδιά” στη διαφορά μας για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας, τη μόνη που μέχρι σήμερα η Ελλάδα αναγνωρίζει ως διαφορά.
Συμβιβασμός ή σύγκρουση;
Το ερώτημα, είπαμε, μονολεκτική απάντηση δεν έχει. Άλλωστε το ορθό θα ήταν συμβιβασμός με υποχώρηση κυριαρχίας ή αποτροπή με ενδεχόμενο και σύγκρουσης; Αυτόματα προκύπτει βέβαια ένα καίριο δεύτερο ερώτημα: Συναινεί ο ελληνικός λαός σε ένα συμβιβασμό κι αν υποθέσουμε πως ναι, τότε αυτό τι θα σημαίνει με όλα όσα επί 5 άρθρα έχουμε περιγράψει, ως απαιτήσεις της Τουρκίας για να μην ενεργοποιηθεί μια «απειλή πολέμου»; Αν πάλι ο ελληνικός λαός δε συναινεί σε έναν τέτοιο συμβιβασμό, η κοινωνία μας είναι ώριμη να μπει σε λογική λειτουργίας ως δύναμη αποτροπής και ενδεχομένως και σύγκρουσης;Μεταξύ ενός ταπεινωτικού συμβιβασμού στο όνομα της ειρήνης και μιας σύγκρουσης στο όνομα της εθνικής κυριαρχίας υπάρχουν αρκετά ενδιάμεσα στάδια. Το “όχι” σε έναν πόλεμο επειδή θα έχει τεράστιο κόστος να έχουμε υπόψη μας ότι δε σημαίνει ότι και για την ειρήνη δεν υπάρχει το αντίστοιχο τίμημα, να μη νομίζουμε ότι είναι δηλαδή δωρεάν, εκτός κι αν μια υποχώρηση στην κυριαρχία μας τη θεωρούμε δωρεάν τίμημα...Για την ώρα, η Τουρκία, από την επίσημη δημόσια συζήτηση στην Ελλάδα, αντιλαμβάνεται ότι αρκεί να μιλάει για την απειλή έναρξης ενός θερμού επεισοδίου και αμέσως κερδίζει πόντους στη γεωπολιτική σκακιέρα. Δε συνέβη το ίδιο το 1976 και το 1987, όταν αντιδράσαμε πολύ δυναμικά, αλλά αυτό δεν το πολυ-συζητάμε. Από την άλλη, και όσοι δηλώνουν με ευκολία ότι είναι οπαδοί της αποτροπής, θα πρέπει να γνωρίζουν χωρίς περιστροφές ότι η χρήση της δεν είναι για “μαντζούνι”. Αν δεν αντιδράς στις προκλήσεις, τότε δεν μπορεί να νομίζεις ότι έτσι λειτουργεί η αποτροπή.Πάντως, με τις λογικές του κατευνασμού απέναντι στην Τουρκία, ώστε να μην οδηγηθούμε σε σύρραξη, από τις μονομερείς και παράνομες έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα στο Αιγαίο το 1973, φτάσαμε τελικά, από την τραγωδία της Κύπρου και μετά, το 2019 στην υπογραφή της παράνομης “συμφωνίας” οριοθέτησης θαλάσσιας ζώνης ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδας Τουρκίας-Λιβύης, με προσπάθεια κατάργησης των νόμιμων θαλάσσιων δικαιωμάτων και ζωνών της Ελλάδας από τη Ρόδο και το Καστελόριζο μέχρι τα ανατολικά και νότια της Κρήτης.
Το ταλαιπωρημένο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας
Το περίεργο με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, που τόσο κατάφωρα παραβιάζει και ερμηνεύει η Τουρκία με ένα δικό της “Δίκαιο”, από το Αιγαίο και την Κύπρο μέχρι όλη την υπόλοιπη Ανατολική Μεσόγειο, είναι πως στη δημόσια συζήτηση και στην Ελλάδα βρίσκει “ανταποκριτές” ή “ερμηνευτές” με τόσο “θολή” γνώμη γι’ αυτό ακούσια ή εκούσια (;). Είναι τέτοια η “θολούρα”, που ακόμη κι αν ως λαός και η εξουσία του, πολιτική, οικονομική, πνευματική κ.λπ., επιλέξουμε μία ήττα χωρίς σύγκρουση, ειρηνικά δηλαδή, θα πρέπει να ξέρουμε ότι αυτή θα έχει πολύ βαρύ τίμημα.Να έχουμε λοιπόν υπόψη μας μερικά βασικά ζητήματα του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, όπως σε εκπομπές της “ΚΡΗΤΗ TV” ανέλυσαν πρόσφατα διεξοδικά κορυφαίοι πανεπιστημιακοί του Διεθνούς Δικαίου και ειδικά της Θάλασσας, όπως ο Στέλιος Περράκης και ο Γρηγόρης Τσάλτας, και φυσικά ο “πατέρας” της Ελληνικής ΑΟΖ, Θεόδωρος Καρυώτης.Σταχυολογώ μερικά από τα πιο κομβικά, ως ένα μικρό ευρετήριο όρων, που ας το έχουμε υπόψη μας στη δημόσια συζήτηση στην Ελλάδα, όπως κι αν αυτή ξεδιπλώνεται. Τουλάχιστον, όσο κι αν θελήσουν κάποιοι να μας μπερδέψουν, αυτά ας τα γνωρίζουμε:
1. Το δικαίωμα των νησιών (χωρίς κανέναν διαχωρισμό σε μικρά-μεγάλα) να έχουν τις ισότιμες ζώνες θαλάσσιας δικαιοδοσίας (αιγιαλίτιδα, συνορεύουσα, υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ) είναι απόλυτα κατοχυρωμένο στη Διεθνή Σύμβαση του 1982 για το νέο Δίκαιο της Θάλασσας (άρθρο 121.2), αλλά και στο εθιμικό Διεθνές Δίκαιο που δεσμεύει απόλυτα και τα ελάχιστα κράτη που δεν υπέγραψαν ή επικύρωσαν τη σύμβαση αυτή, που αποτελεί το ισχύον Διεθνές Δίκαιο με καθολική αποδοχή (πάνω από 160 κρατών). Μόνο βράχοι που δεν μπορούν να συντηρήσουν ανθρώπινη διαβίωση ή δική τους οικονομική ζωή δε θα έχουν ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδα. Δηλαδή, θα έχουν πλήρη αιγιαλίτιδα και συνορεύουσα ζώνη. Στους βράχους αυτούς δεν ανήκει το νησιωτικό σύμπλεγμα του Καστελόριζου, ούτε τα γνωστά κατοικημένα νησιά και νησίδες του Αιγαίου.
2. Υπό τις συνθήκες του Αιγαιακού Αρχιπελάγους, το Διεθνές Δίκαιο επιβάλλει διασφάλιση της συνοχής του νησιωτικού συμπλέγματος με την υπόλοιπη ηπειρωτική χώρα, ακόμη και για μικτές αρχιπελαγικές χώρες όπως η Ελλάδα (με νομολογιακό προηγούμενο).
3. Υπάρχουν π.χ. γαλλικά νησιά που δικαιώθηκαν δικαιωμάτων ΑΟΖ 200 ναυτικών μιλίων, ενώ βρίσκονται 2.200 ν.μ. μακριά από τη Γαλλία και εναγκαλίζονται από έναν καναδικό κόλπο. Το Καστελόριζο βρίσκεται 62 ναυτικά μίλια από τη Ρόδο.
4. Η εδαφική μάζα ενός κράτους δε λαμβάνεται διόλου υπόψη για την κατανομή θαλάσσιων δικαιωμάτων. Το ίδιο ισχύει και για την οικονομική ανάπτυξη ενός κράτους που δε λαμβάνεται υπόψη για τον καθαρισμό των θαλάσσιων ζωνών. Δηλαδή, ένα φτωχό κράτος δε θα πάρει μεγαλύτερη θαλάσσια ζώνη, ΑΟΖ ή άλλη, από ένα πλούσιο κράτος, και αντίστροφα. Η Ελλάδα έχει συνολικά 16.000 χιλιόμετρα ακτών (ηπειρωτικών και νησιωτικών). Η Τουρκία, όπως είπε ο κ Τσαβούσογλου, έχει 1.900 χιλιόμετρα, μόνο, ακτογραμμής! Στο Αιγαίο η αναλογία αυτή είναι συντριπτική υπέρ της Ελλάδας, αλλά και στα ΝΑ, από τη Ρόδο, την Κάρπαθο, την Κάσο και την Ανατολική Κρήτη μέχρι το Καστελόριζο η Ελλάδα έχει ικανό μήκος ακτών.
5. Η Τουρκία, όπως όλα τα παράκτια κράτη, δεν έχει δικαίωμα να εμποδίζει την τοποθέτηση ή συντήρηση υποβρύχιων καλωδίων και αγωγών στην υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ της. Συνεπώς, ακόμη και στις παράνομα διεκδικούμενες περιοχές ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδα από την Τουρκία (ακόμη και αν συνέβαινε να τις κερδίσει από μία διεθνή δικαστική απόφαση) η Τουρκία δε δικαιούται να εμποδίσει π.χ. τον EastMed να διέλθει (άρθρο 79.2 της Σύμβασης). Μπορεί, μόνο, αφού το αιτιολογήσει βέβαια, να ζητήσει να ερωτηθεί για τη χάραξη της πορείας ενός αγωγού, όχι όμως ενός καλωδίου. Προφανώς θα πρόκειται για μικρές μόνο μετατοπίσεις της πορείας ενός αγωγού, ώστε να μη συμπίπτει ή εμπλέκεται με υπάρχοντες άλλους αγωγούς, τεχνητά νησιά ή εγκαταστάσεις στην υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ. Και βεβαίως, η όποια κακόβουλη και καταχρηστική τέτοια απαίτηση θα μπορεί να ελεγχθεί με προσφυγή του θιγομένου κράτους (π.χ. Ελλάδα, Κύπρου, Ισραήλ) στα διεθνή δικαστήρια. Άρα δεν είναι απαραίτητο να υπάρχουν κοινά θαλάσσια σύνορα της κυπριακής με την ελληνική υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ, για να μπορεί να περάσουν υποθαλάσσιοι αγωγοί ή καλώδια από Κύπρο- Ισραήλ- Αίγυπτο κ.λπ. προς την ελληνική υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ. Βεβαίως και θα είναι προτιμότερο και επωφελές.
6. Η ΑΟΖ δεν εξισώνεται με την αιγιαλίτιδα ζώνη από άποψη εξουσιών και νομικού χαρακτήρα. Για το θέμα αυτό έχει χυθεί πολύ μελάνι και δόθηκαν πολλές διπλωματικές μάχες στην 3η Συνδιάσκεψη του ΟΗΕ (1973-1982) για το (νέο) Δίκαιο της Θάλασσας. Η ΑΟΖ, ταυτόχρονα, είναι μια ζώνη που δεν ανήκει ούτε στα διεθνή ύδατα (ανοιχτή θάλασσα). Έχει δικό της ιδιότυπο, ενδιάμεσο καθεστώς (suigeneris - υβριδικό), που είναι διακριτό τόσο από την αιγιαλίτιδα ζώνη (ζώνη πλήρους κυριαρχίας, με εξαίρεση μόνο το δικαίωμα αβλαβούς διέλευσης), όσο και από την ανοιχτή θάλασσα που είναι κοινόχρηστη περιοχή, ισότιμη για όλα τα κράτη. Στην ΑΟΖ, ωστόσο, κυρίαρχα είναι τα οικονομικά δικαιώματα (οικονομική κυριαρχία) του κράτος και γι’ αυτό οι ελευθερίες της ανοικτής θάλασσας δεν πρέπει να συγκρούονται ή να εμποδίζουν κάποιο από αυτά, και έτσι η ΑΟΖ ανήκει στις ζώνες εθνικής δικαιοδοσίας. Πάντως, συνυπάρχουν οι ελευθερίες όλων των κρατών για ναυσιπλοΐα, υπερπτήση και τοποθέτηση αγωγών και καλωδίων.
7. Στο Αιγαίο δεν υπάρχουν γκρίζες ζώνες (δηλαδή βράχοι απροσδιόριστης κυριαρχίας), πολύ περισσότερο νησίδες κατοικημένες που δήθεν δεν ανήκουν στην Ελλάδα. Τόσο η Συνθήκη της Λωζάννης όσο και η Συνθήκη των Παρισίων του 1947 ορίζουν σαφέστατα ότι μαζί με τα μεγάλα κατοικημένα και κατονομαζόμενα νησιά παραχωρούνται στην Ελλάδα και όλες οι γειτονεύουσες ή παρακείμενες νησίδες και βράχοι.
Άλλωστε, και όσοι βράχοι δε θεωρούνται γειτονεύοντες εντάσσονται στο άρθρο 16 της Συνθήκης της Λωζάννης, που προβλέπει ότι η Τουρκία αποποιείται κάθε εδαφικού δικαιώματος πέραν των τριών ναυτικών μιλίων από τις ακτές της. Η Ελλάδα με διάφορους τρόπους ασκεί “διακατοχικές πράξεις” επί των περισσότερων βραχονησίδων-νησίδων που, είτε κατοικημένες (από Έλληνες) είτε ακατοίκητες, δεν αμφισβητήθηκαν ποτέ μέχρι το 1996 (Ίμια), από την περίοδο απελευθέρωσης του συνόλου του νησιωτικού συμπλέγματος του Αιγαίου από τον ελληνικό στόλο το 1912 και μετά και ως το 1947. Έτσι κατοχυρώθηκε η μακρά άσκηση κυριαρχίας στο Αρχιπέλαγος υπέρ της Ελλάδος. Άλλωστε, η λογική της Συνθήκης της Λωζάννης ήταν προφανής: Η Τουρκία κρατάει Μικρά Ασία και Ανατολική Θράκη και η Ελλάδα τα νησιά του Αιγαίου, με εξαίρεση Ίμβρο, Τένεδο, Λαγούσες για την προστασία των Δαρδανελίων.
8. Πλην της υπαρκτής διαφοράς οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ (από τότε που θα θεσπιστεί) μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, όλες οι άλλες διεκδικήσεις και αιτιάσεις της Τουρκίας είναι αβάσιμες και δεν επιδέχονται υποβολή σε Διεθνές Δικαστήριο, και μάλιστα υπό μορφή συμφωνίας-πακέτου, όπως επιδιώκει η Τουρκία. Επέκταση αιγιαλίτιδας ζώνης, αποστρατιωτικοποίηση των νησιών Ανατολικού Αιγαίου, περιοχή FIR, 10 ναυτικά μίλια εναέριου χώρου (που πρέπει να ταυτιστούν με 10 ή 12 ναυτικά μίλια αιγιαλίτιδας ζώνης), περιοχή έρευνας και διάσωσης (SAR), και λεγόμενες “γκρίζες ζώνες” αποτελούν φαντασιώσεις της Τουρκίας.
9. Το FIR δεν πρέπει να ταυτίζεται με τον εθνικό εναέριο χώρο. Ωστόσο, ο ICAO επιβάλλει συντονισμό πολιτικής-στρατιωτικής εναέριας κυκλοφορίας διότι, σύμφωνα με τη διεθνή κρατούσα πρακτική, η ανάγκη ασφάλειας των πτήσεων επιβάλλει κατάθεση σχεδίων πτήσης και από «κρατικά αεροσκάφη». Στο FIR ναι μεν γίνονται στρατιωτικές ασκήσεις από οποιαδήποτε χώρα κατόπιν σχετικής δέσμευσης, αλλά απαιτείται η αίτηση δέσμευσης να γίνει αποδεκτή από τη χώρα ευθύνης, δηλαδή εν προκειμένω την Ελλάδα. Η Τουρκία μετά το 1974, αποφάσισε να μη δίνει λογαριασμό τι θα κάνει στο ελληνικό FIR, αλλά η Ελλάδα έχει δικαιώματα άμυνας όταν έρχονται αεροπλάνα σε επιθετικούς σχηματισμούς.
Πηγή: neakriti.gr
0 comments