Η μετανάστευση και η δημογραφική παρακμή στην Αλβανία

Υπάρχει μια συνεχής συζήτηση στην Αλβανία για τη δημογραφική συρρίκνωση του πληθυσμού που παρατηρείται εδώ και τρεις δεκαετίες.

Σύμφωνα με στοιχεία της αλβανικής στατιστικής υπηρεσίας, ο πληθυσμός στη χώρα σήμερα είναι λίγο πάνω από τα 2.850.000. Έχουν μεταναστεύσει περίπου 1.112.000 άτομα που είναι το 38% του σημερινού πληθυσμού.

Από την αρχή της δεκαετίας του '90,  μετά την πτώση του κομμουνισμού στη χώρα, καταγράφηκε μια τεράστια αύξηση της μετανάστευσης, ενώ συγχρόνως υπάρχει σοβαρή μείωση της γονιμότητας που υπολογίζεται στο 65%.

Έκθεση του ΟΗΕ που δημοσιεύθηκε πρόσφατα αναφέρει ότι με την πιο απαισιόδοξη πρόβλεψη, μέχρι το 2100 η Αλβανία θα έχει το 18% του σημερινού πληθυσμού και το 66% με τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις.

Στη δεκαετία του 1970-80 η Αλβανία είχε την υψηλότερη πληθυσμιακή ανάπτυξη στην Ευρώπη, με 2% ετησίως, σήμερα η βρίσκεται σε μια αρνητική εξέλιξη με – 0,35%.

Σήμερα, σύμφωνα με τις στατιστικές η Αλβανία κατέχει την πρώτη θέση στην Ευρώπη στη μαζική μετανάστευση.

Ο διευθυντής του Κέντρου Οικονομικών και Κοινωνικών Σπουδών, Ιλίρ Γκεντέσι λέει ότι υπάρχει μια έντονη τάση των νέων ανθρώπων καθώς και των ειδικευμένων να μεταναστεύσουν για την εξεύρεση εργασίας στην αλλοδαπή.

«Η μελέτη μας έδειξε ότι θέλουν να μεταναστεύσουν από την Αλβανία, τα άτομα με ανώτατη εκπαίδευση και με υψηλά προσόντα. Ενώ μέχρι το 2007 ήθελαν να μεταναστεύσουν άνεργοι, φτωχοί, ανειδίκευτοι και γενικά αμόρφωτοι».

Σύμφωνα, εξάλλου, με την παρακολούθηση του Κέντρου Οικονομικών και Κοινωνικών Σπουδών, παρατηρείται ότι η πιθανή μετανάστευση των νέων είναι υψηλή.

«Η πιθανή μετανάστευση φοιτητών σε δημόσια και ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Αλβανία είναι αρκετά υψηλή, περίπου το 79%. Αν κοιτάξουμε τους Αλβανούς φοιτητές που σπουδάζουν στο εξωτερικό, το 94% δεν θέλει να επιστρέψει στη χώρα», λέει ο Ιλίρ Γκεντέσι.

Μερικοί μαθητές δήλωσαν στην VOA (σημ. Φωνή της Αμερικής) ότι η ώθηση τους στη Δύση είναι εξαιτίας της έλλειψης αγοράς εργασίας κυρίως στους νέους κλάδους καθώς και η μεγάλη διαφθορά στη χώρα.

«Ζούμε σε μια χώρα όπου υπάρχει μεγάλη διαφθορά, δεν νομίζω ότι το μέλλον για εμάς τους φοιτητές είναι ευοίωνο εδώ» λέει η φοιτήτρια Ζεραλντίνα Αλίου.

«Ο κλάδος που σπουδάζω στην Οικονομική Μηχανική είναι καινούριος και δεν νομίζω ότι μπορεί να υπάρξουν ευκαιρίες απασχόλησης μόλις τελειώσω τις σπουδές μου», δήλωσε ο Μάριο Σπάνο, φοιτητής στο Πολυτεχνείο των Τιράνων.

Κύρια, εξάλλου, ανησυχία των εμπειρογνωμόνων αφορά τις γεννήσεις στην Αλβανία, που έχουν μειωθεί κατά 65% από το 1990, όταν υπήρχαν 82.000 γεννήσεις το χρόνο.

Τα κυβερνητικά μέτρα για την τόνωση των γεννήσεων μέσω ενός μπόνους σε κάθε γέννηση θεωρούνται από τους ειδικούς ανεπαρκή.

«Οι πολιτικές ανάπτυξης του πληθυσμού θα πρέπει να επικεντρωθούν κυρίως στη βελτίωση της χειραφέτησης των γυναικών στην Αλβανία, στη βελτίωση των συνθηκών εργασίας, στις πολιτικές που σχετίζονται με την ισότητα στο χώρο εργασίας και την οικογένεια», αναφέρει ο  Αριάν Γκιονσάι, καθηγητής στην Σχολή Οικονομικών Επιστημών του Λονδίνου στην Αγγλία.

Η μείωση της γονιμότητας είναι ανησυχητική σε όλες τις χώρες της ΕΕ και της περιοχής των Βαλκανίων, καθώς βρίσκεται κάτω από το επίπεδο ανάκτησης των 2,1. 

Η Αλβανία είναι κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ 1,55%.