Γράφει ο *Τσιομπάνης Πασχάλης
Πριν λίγες μέρες πραγματοποιήθηκε η σύνοδος κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών στην οποία συζητήθηκε η πρόταση 9 ευρωπαϊκών χωρών για την έκδοση κοινού ευρωπαϊκού ομολόγου με αφορμή την έξαρση του κορωνοϊού.
Το αποτέλεσμα αυτής της συνόδου ήταν να διχαστεί για μία ακόμη φορά η Ευρώπη μετά από την άρνηση της Γερμανίας να συναινέσει σε μία ραγδαία αλλαγή στην δημοσιονομική πολιτική της Ένωσης, ώστε να γίνει εφικτή η οικονομική στήριξη των χωρών που πλήττονται βάναυσα από τον κορωνοϊό. Πλέον, η Ευρώπη έχει επιστρέψει σε παλιότερες εποχές όπου υπάρχει η διάκριση των χωρών του βορρά και των χωρών του νότου, δείχνοντας ξεκάθαρα πως η ενότητα επιτυγχάνεται μόνο όταν οι νότιες χώρες συμφωνούν με το λόμπι των βόρειων. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό;
Από την 1η Νοεμβρίου του 2014 η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υιοθετήσει το qualified majority voting system (σύστημα ψηφοφορίας με ειδική πλειοψηφία). Αυτό σημαίνει πως όταν το Συμβούλιο ψηφίζει επί προτάσεως της Επιτροπής ή του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, επιτυγχάνεται ειδική πλειοψηφία εφόσον πληρούνται δύο προϋποθέσεις:
- Το 55% των κρατών μελών ψηφίζουν υπέρ – στην πράξη αυτό σημαίνει 15 από τους 27
- Η πρόταση υποστηρίζεται από κράτη μέλη που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 65% του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ
Όταν το Συμβούλιο εγκρίνει μια πρόταση που δεν προέρχεται από την Επιτροπή ή τον Ύπατο Εκπρόσωπο, εκδίδεται απόφαση εάν επιτευχθεί η αποκαλούμενη «ενισχυμένη ειδική πλειοψηφία»:
- Τουλάχιστον το 72% των μελών του Συμβουλίου ψηφίζουν υπέρ
- Αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 65% του πληθυσμού της ΕΕ
Σε περίπτωση όμως που κάποιες χώρες θέλουν να καταψηφιστεί μία πρόταση τότε θα πρέπει η πρόταση αυτή να καταψηφιστεί από τουλάχιστον 4 χώρες οι οποίες εκπροσωπούν τουλάχιστον το 35% του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ.
Με βάση τα παραπάνω, το πρόβλημα προκύπτει από δύο βασικούς άξονες. Πρώτον, εφόσον μόλις 4 ψήφοι κατά μίας πρότασης αρκούν, είναι πολύ εύκολο για μία χώρα όπως η Γερμανία να τις εξασφαλίσει αφού η σφαίρα πολιτικής της επιρροής είναι τεράστια μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, λόγω των χρημάτων που έχει διαθέσει σε χώρες-μέλη σε διάφορα πακέτα στήριξης και επενδύσεων. Δεύτερον, η Γερμανία έχει αυτή τη στιγμή τον μεγαλύτερο πληθυσμό μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με περίπου 82 εκατομμύρια πολίτες ενώ η δεύτερη Γαλλία υπολείπεται κατά 17 εκατομμύρια πληθυσμό. Με άλλα λόγια, η Γερμανία έχει πλεονέκτημα πληθυσμού περίπου δύο μέσων χωρών από τον δεύτερο, γεγονός που της επιτρέπει μεγαλύτερη πολιτική ευελιξία στις ψήφους που χρησιμοποιεί για να καταψηφίζει προτάσεις που δεν συμφέρουν την οικονομία της.
Με αυτά τα δεδομένα, οι ισχυρισμοί κάποιων για μία Ευρώπη υποδουλωμένη στην Γερμανία, αν και υπερβολικοί, σε ορισμένα ζητήματα βρίσκονται όντως εντός πραγματικότητας. Πως όλα αυτά όμως εφαρμόζουν στο σήμερα;
Στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής το βασικό επιχείρημα των 9 χωρών που υποστήριξαν την πρόταση περί έκδοσης κοινού ομολόγου ήταν η αντιμετώπιση του οικονομικού πλήγματος που έχουν δεχτεί οι ευρωπαϊκές χώρες που έχουν χτυπηθεί από τον κορωνοϊό. Η πρόταση αυτή, αν υπερψηφιστεί, θα έχει αντίκτυπο στην δημοσιονομική πολιτική που ακολουθεί η Ένωση, κάτι που για τους Γερμανούς αποτελεί κόκκινη γραμμή. Για αυτό και η καγκελάριος Μέρκελ αρνείται πεισματικά να συμφωνήσει σε κάτι τέτοιο.
Η άρνηση της Γερμανίας, όμως, έχει πυροδοτήσει σφοδρές αντιδράσεις τόσο από την Ισπανία και την Ιταλία όσο και από την Γαλλία. Οι δηλώσεις Κόντε πως “σε περίπτωση που δεν ληφθούν ικανοποιητικά μέτρα, τότε η Ιταλία θα αντιμετωπίσει μόνη της την κρίση παραβαίνοντας Ευρωπαϊκές αρχές και οδηγίες” αλλά και η δήλωση Μακρόν πως “η πολιτική αντίδραση μετά από αυτή την κρίση θα μπορούσε να “σκοτώσει” το ευρωπαϊκό εγχείρημα” σηματοδοτούν την νέα Ευρωπαϊκή κρίση, η οποία είναι πολύ σημαντική για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ειδικά αν αποδειχθεί πως η οικονομική συμμαχία Μακρόν-Τράμπ θα μπορέσει να στηρίξει και να συσπειρώσει τις χώρες του νότου. Ακόμη, θα πρέπει κανείς να λάβει σοβαρά υπ’όψιν τις δηλώσεις της προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία πρότεινε την χρησιμοποίηση όλων των διαθέσιμων μέσων, συμπεριλαμβανομένων των πιστωτικών γραμμών από τον ESM (Eυρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας), της ρευστότητας και των εγγυήσεων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων καθώς και της κοινής έκδοσης χρεωστικού τίτλου για να επιμεριστεί το βάρος και ο κίνδυνος της απαιτούμενης εκτός ορίων δαπάνης, τότε αντιλαμβανόμαστε πως αυτή τη στιγμή η Γερμανία, αρνούμενη την πρόταση, επιχειρεί να δείξει σιδηρά πυγμή βάζοντας τα συμφέροντά της υπεράνω όλων των υπολοίπων.
Είναι γεγονός πως η κρίση του 2008 απέδειξε πως σε καιρούς κρίσης η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερο τις εθνικές κυβερνήσεις από οτι οι εθνικές κυβερνήσεις την Ευρώπη. Αν η άρνηση της Γερμανίας να προσανατολιστεί στην κοινή αντιμετώπιση της νέας οικονομικής κρίσης του κορωνοϊού δεν αλλάξει και η Ευρώπη αναγκαστεί να χωριστεί στα δύο, τότε υπάρχει σοβαρότατος κίνδυνος και άλλες ισχυρές οικονομικά χώρες να ακολουθήσουν τον δρόμο του Ηνωμένου Βασιλείου και να αποχωρήσουν από την Ένωση, προκαλώντας νέο οικονομικό κραχ στις μικρές και μεσαίες χώρες της Ευρώπης. Οι εξελίξεις, λοιπόν, από εδώ και πέρα είναι κρίσιμες και καθοριστικές, όχι μόνο για την αντιμετώπιση της βαθιάς οικονομικής ύφεσης στην οποία έχουμε αρχίσει να πέφτουμε αλλά γιατί θα ορίσουν το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
The ball is in their court now…
Πηγή: https://pollsandpolitics.gr*ιδρυτής και εκδότης του Polls and Politics
0 comments