Αντικείμενο του σημερινού άρθρου είναι η πληροφορία για περιστατικά – ατυχήματα που ενέπλεκαν ταχύπλοα σκάφη του Πολεμικού Ναυτικού (RHIB), ως αποτέλεσμα έκρηξης αεροθαλάμου λόγω υπερπλήρωσης αέρα. Σύμφωνα με αυτές τις πληροφορίες λοιπόν, τον περασμένο Απρίλιο σημειώθηκε ατύχημα σε σκάφος του Πολεμικού Ναυτικού και πιο συγκεκριμένα της ΔΥΚ (Διοίκηση Υποβρυχίων καταστροφών) με έκρηξη του δοχείου καυσίμων και δύο σοβαρά τραυματίες. Οι τραυματίες νοσηλεύθηκαν για μερικές μέρες στο νοσοκομείο.
Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι πριν από χρόνια είχε σημειωθεί ξανά ατύχημα με έκρηξη του αεροθαλάμου λόγω έλλειψης βαλβίδων υπερπλήρωσης ασφαλείας σε ΣΑΠ (σκάφος ανορθόδοξου πολέμου) της ΔΥΚ. Το σκάφος βρισκόταν πάνω σε φρεγάτα, με αποτέλεσμα το ωστικό κύμα να τραυματίσει στέλεχος του ΠΝ.
Όπως προκύπτει, η λέμβος δεν ήταν εξοπλισμένη με βαλβίδες υπερπλήρωσης εκτόνωσης ασφαλείας. Ο λόγος ύπαρξης των βαλβίδων υπερπλήρωσης είναι να λειτουργήσουν (εκτονώσουν τον επιπλέον αέρα) σε περίπτωση ανόδου της θερμοκρασίας όπου παρατηρείται το φαινόμενο διόγκωσης του αέρα στους αεροθαλάμους και υπάρχει κίνδυνος έκρηξης.
Άλλες πηγές αναφέρουν, ότι παρόμοια περιστατικά έχουν καταγραφεί στο Πολεμικό Ναυτικό και στον Στρατό Ξηράς, χωρίς να έχουν γίνει ευρύτερα γνωστά. Η σπανιότητα των περιστατικών δεν αποτελεί δικαιολογία για καθυστέρηση στη λήψη μέτρων αποφυγής της επανάληψής τους.
Ο λόγος ανάδειξης του συγκεκριμένων ζητημάτων δεν αφορά όμως μόνο την προστασία του προσωπικού από τέτοια περιστατικά. Τα σκάφη αυτά χρησιμοποιούνται και στις κύριες μονάδες επιφανείας του Πολεμικού Ναυτικού, τις φρεγάτες. Ο προβληματισμός επικεντρώνεται στο εύλογο ενδεχόμενο, είτε ως αποτέλεσμα ατυχήματος (αστοχίας υλικού ή κακού χειρισμού) είτε ως αποτέλεσμα σκόπιμης και κακόβουλης ενέργειας σε περίοδο επιχειρήσεων, να προκληθεί από μεγάλη ζημιά έως και τραγωδία.
Αυτό που εγείρει ερωτήματα τα οποία χρήζουν πειστικής απάντησης, είναι για ποιον λόγο, παρά το γεγονός ότι έχει ήδη καταγραφεί περιστατικό, σε δυο ξεχωριστούς διαγωνισμούς του Πολεμικού Ναυτικού για την προμήθεια σκαφών RIB αποκλείεται από τους όρους του διαγωνισμού η χρήση αντιεκρηκτικής τεχνολογίας, η οποία είναι διαθέσιμη και δεν αυξάνει θεαματικά το κόστος.
Το ενδιαφέρον είναι ότι αποκλείεται. Δεν θεωρείται ούτε καν «επιθυμητή», εάν υποτεθεί ότι στόχος είναι να μην αποκλείει κανέναν, ώστε να διασφαλιστούν συνθήκες ισχυρό9τερου ανταγωνισμού. Η λογική υπαγορεύει, τουλάχιστον… να μην απαγορεύεται η αντιεκρηκτική τεχνολογία! Να μη θεωρείται από την περιγραφή των όρων ως… ανεπιθύμητη!
Όμως, το ζήτημα της ασφάλειας όμως των κυρίων μονάδων επιφανείας του Πολεμικού Ναυτικού σε σχέση με τα σκάφη ειδικών επιχειρήσεων, δεν αφορά μόνο την αντιεκρηκτική τεχνολογία. Η ασφάλεια μπορεί να επηρεαστεί και από την ταχύτητα που το πλήρωμα της φρεγάτας θα ρίξει το σκάφος στο νερό ώστε αυτό να απαγκιστρωθεί άμεσα από την πορεία του πολεμικού πλοίου.
Η ταχύτητα της διαδικασίας αυτής έχει επιχειρησιακό νόημα και για την αποφυγή ατυχήματος και για την όσο το δυνατόν μικρότερη έκθεση ως στόχος για τον αντίπαλο σε περίοδο επιχειρήσεων. Για τον λόγο αυτό τα σκάφη κατεβαίνουν στο νερό αναρτημένα στον γερανό από ένα σημείο του σκάφους. Η επιλογή σκαφών που αναρτώνται από τέσσερα σημεία με ιμάντες, επιβραδύνει δραματικά τη διαδικασία και είναι απορίας άξια η λογική που υπέβαλε την υιοθέτηση της συγκεκριμένης προσέγγισης στις τεχνικές προδιαγραφές.
Ας σημειωθεί εδώ, ότι οι τεχνικές προδιαγραφές των διαγωνισμών του Πολεμικού Ναυτικού, απαιτούν τα προσφερόμενα σκάφη να είναι σύμφωνα με τις προβλέψεις της ευρωπαϊκής οδηγίας ΕΕ 2013/53/ΕΕ η οποία αφορά «σκάφη αναψυχής και τα ατομικά σκάφη»!
Τέλος, θα πρέπει να αναφερθεί ότι οι σχετικοί διαγωνισμοί του Πολεμικού Ναυτικού χαρακτηρίζονται από επαναλήψεις και ενίοτε δεν ευοδώνονται. Για παράδειγμα, ο διαγωνισμός με τίτλο «Προμήθεια πέντε λέμβων για πολεμικά πλοία του Αρχηγείου Στόλου μετά μηχανής», προκηρύχθηκε για πρώτη φορά τον Μάιο του 2018 και επαναλήφθηκε δύο φορές, τον Νοέμβριο του 2018 και τον Ιούλιο του 2019.
Μάλιστα σε μία από τις επαναλήψεις και ενώ ο διαγωνισμός βρισκόταν σε εξέλιξη μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ), το Γενικό Επιτελείο Ναυτικό (ΓΕΝ) αποδέχεται επιστολή εταιρίας που δεν συμμετείχε στον διαγωνισμό και η οποία ζητούσε αναθεώρηση των τεχνικών προδιαγραφών! Όπως ήταν επόμενο ο διαγωνισμός ακυρώθηκε. Ούτε όμως και η τρίτη επανάληψη, στην οποία συμμετείχε και η εταιρία που ζήτησε την αναθεώρηση των τεχνικών προδιαγραφών ευοδώθηκε.
Αντίθετα, η πρόσκληση σε διαπραγμάτευση για σύναψη σύμβασης προμήθειας λέμβων τύπου RHIB (ελαστικές με σταθερή γάστρα) μετά μηχανών για την υποβοήθηση του έργου των πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού, με κατάθεση δικαιολογητικών τον Δεκέμβριο του 2019, ολοκληρώθηκε με επιτυχία. Όμως οι τεχνικές προδιαγραφές βάσει των οποίων έγινε η επιλογή, δεν αντιμετωπίζουν τα ζητήματα για τα οποία εκφράσθηκε προβληματισμός στο πρώτο μέρος του άρθρου.
0 comments