Του Στέργιου Δ. Θεοφανίδη
Η Αεροπορία των ΗΠΑ πράττει σε ευρεία κλίμακα, ότι πράττουν ταυτόχρονα και πολλές άλλες αεροπορικές δυνάμεις, κυρίως στον ευρωπαϊκό χώρο. Αποσύρει παλιά μαχητικά με περιορισμένες επιχειρησιακές ικανότητες, όχι γιατί δεν τα χρειάζεται, αλλά γιατί το κόστος συντήρησης και υποστήριξής τους είναι δυσανάλογα μεγάλο σε σχέση με αυτά που προσφέρουν.
Ο στόλος των αναχαιτιστικών F-15C/D για παράδειγμα, παραμένει αξιόμαχος αλλά μόνο σε ρόλους αέρος – αέρος και με περιορισμούς. Όπως και οι παλιότερες εκδόσεις των F-16A/B/C/D που διατηρούν σε υπηρεσία οι Αμερικανοί.
Αποφάσισαν επομένως να κόψουν αυτό το κόστος και να ανακατευθύνουν κονδύλια είτε στην προμήθεια νέων μαχητικών, είτε στον εκσυγχρονισμό ήδη διαθέσιμων που μπορούν να καταστούν ικανά με σχετικά μικρό ρίσκο, να λειτουργήσουν και στους δύο βασικούς ρόλους στα χρόνια που έρχονται, μέσω της ενσωμάτωσης νέων όπλων.
Η Κροατία που προς έκπληξη πολλών κατέληξε στην επιλογή του γαλλικού Rafale, είχε στη διάθεσή της και την επιλογή προμήθειας είτε γερμανικών, είτε ιταλικών Eurofighter. Προτίμησε σε πρώτη φάση τα αναβαθμισμένα ισραηλινά F-16C/D Barak (Block 30) λόγω των δυνατοτήτων τους και στους δύο ρόλους και της χαμηλής τιμής τους. Όταν οι ΗΠΑ απαίτησαν την αφαίρεση του συνόλου των ισραηλινών συστημάτων που είχαν ενσωματωθεί στα μαχητικά αυτά, προκειμένου να επιτρέψουν την πώλησή τους, στράφηκε στα γαλλικά Rafale.
Επέλεξε δηλαδή ένα μαχητικό για όλες τις δουλειές, πιστοποιημένο να φέρει μεγάλη ποικιλία ευρωπαϊκών όπλων. Με άλλα λόγια αν και η Αεροπορία της Κροατίας θα παραμείνει μικρή, πρακτικά θα μπορεί να κάνει τα πάντα… Το αν θα επιλέξει να επενδύσει περαιτέρω σε πλήρη γκάμα όπλων, υποδομές και πρόσθετα αεροσκάφη, είναι άλλο θέμα.
Επιστρέφουμε στο υπουργείο άμυνας των ΗΠΑ που πρόσφατα έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία για τον προϋπολογισμό των ενόπλων δυνάμεων της χώρας, για το έτος 2022. Ο προϋπολογισμός της USAF για το 2022, διαμορφώνεται στα 156,3 δισεκατομμύρια δολάρια.
Επιβεβαιώθηκε η πρόθεση της USAF να αποσύρει σταδιακά παλιά μαχητικά που διατηρεί σε υπηρεσία με τη φράση “The Air Force cannot successfully fight tomorrow’s conflicts with yesterday’s weapons”, κατά τη διάρκεια της σχετικής ενημέρωσης.
Κυμαίνεται στα ίδια σχεδόν επίπεδα με αυτόν του 2021, προβλέποντας δαπάνη 63,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων για συντήρηση αεροσκαφών και συστημάτων (έναντι 60,8 του 2021), 22,8 δισεκατομμυρίων για την προμήθεια νέων αεροσκαφών, συστημάτων και εξοπλισμού (έναντι 26 δισεκατομμυρίων για το 2021) και 28,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων για προγράμματα έρευνας, δοκιμών και αξιολογήσεων (έναντι 26,6 δισεκατομμυρίων για το 2021).
Στο σχέδιο του προϋπολογισμού της USAF για το 2022, που κατατέθηκε στο κογκρέσο προς έγκριση στα τέλη Μαΐου του 2021, περιλαμβάνεται η απόσυρση 42 επιθετικών Α-10 Thunderbolt II, 20 μεταφορικών C-130 παλιών εκδόσεων, τεσσάρων Ε-8 JSTARS, 48 μαχητικών F-15C/D, 47 μαχητικών F-16A/B/C/D (Block 30 και παλιότερα), 18 τάνκερ KC-135R/T και 14 KC-10. Τέλος, περιλαμβάνεται και η περικοπή των ωρών πτήσης από 1,24 εκατομμύρια κατ΄ έτος σε 1,15 εκατομμύρια.
Άξιο αναφοράς είναι το γεγονός ότι ο σχεδιασμός της USAF για την παράταση της επιχειρησιακής ζωής των οκτακινητήριων βομβαρδιστικών B-52H, παραμένει ενεργός! Από τη δαπάνη των 483 εκατομμυρίων για το 2021, θα αποδώσει 716 το 2022 προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία υλοποίησης του προγράμματος αντικατάστασης των κινητήρων των αεροσκαφών, καθώς και μέρους του εξοπλισμού αποστολής (ραντάρ) και των συστημάτων επικοινωνιών.
Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με το ότι και η δαπάνη για την ανάπτυξη και την προμήθεια νέων όπλων ακριβείας μακρού πλήγματος θα αυξηθεί από τα 385 εκατομμύρια δολάρια του 2021 στα 609 για το 2022, φανερώνει ότι το B-52 έχει κριθεί αναγκαίο για την μεταφορά και εξαπόλυση μεγάλου αριθμού stand off όπλων, πολυηχητικών και συμβατικών.
Τέλος, προβλέπεται αύξηση και της χρηματοδότησης του προγράμματος NGAD, του 6ης γενιάς μαχητικού της USAF και του USN πιθανόν, από τα 902 εκατομμύρια δολάρια (2021) στα 1,52 δισεκατομμύρια δολάρια (2022), ενώ δεν θα διαφοροποιηθεί σημαντικά η χρηματοδότηση της ανάπτυξης του νέου στρατηγικού βομβαρδιστικού B-21 (2,87 δισεκατομμύρια δολάρια από 2,84 το 2021).
Η ελληνική διάσταση του αμυντικού προϋπολογισμού των ΗΠΑ, εντοπίζεται στις διαφορές… Τα νούμερα που παρατίθενται παραπάνω, είναι οπωσδήποτε αδιάφορα στον μέσο Έλληνα, ενώ πολλοί ενασχολούμενοι με τα της άμυνας στη χώρα μας ίσως θεωρήσουν ότι δεν έχουν τίποτα να μας πουν. Μία περαιτέρω ανάλυση των δεδομένων αποδεικνύει ότι τα πράγματα δεν είναι έτσι και ιδού το γιατί:
– Το πρώτο πράγμα που πρέπει να επισημανθεί, είναι το ότι τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στις περισσότερες χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ τουλάχιστον, ο ετήσιος προϋπολογισμός των ενόπλων δυνάμεων καταγράφει και προτεραιοποιεί ανάγκες βάσει ευρύτερου και μακροχρόνιου σχεδιασμού. Και φυσικά τις κοστολογεί.
Απλά κάθε χρόνο γίνονται μικρές αναπροσαρμογές. Σε καμία περίπτωση δεν καταγράφει επιλογές με βάση “πολιτικά” ή “γεωπολιτικά”, ή όπως αλλιώς θέλει να τα ονομάσει κανείς, κριτήρια. Καταγράφει μόνο την ανάγκη κάλυψης συγκεκριμένων επιχειρησιακών αναγκών. Και αυτό είναι κάτι που ακόμη δεν έχουμε κατορθώσει να κάνουμε συστηματικά στην Ελλάδα.
Παραδείγματα που αποδεικνύουν του λόγου το αληθές, υπάρχουν πολυάριθμα… Κάθε κυβέρνηση -όχι στρατιωτική ηγεσία- έχει τις δικές της προτεραιότητες! Σε προγενέστερο αφιέρωμα του DP είχε αναλυθεί και αιτιολογηθεί το τεράστιο ρίσκο, οικονομικό και επιχειρησιακό, που θα συνεπάγονταν για την Πολεμική Αεροπορία τυχόν προμήθεια αριθμού παλιών μαχητικών F-15C/D.
– Σήμερα, η απόφαση της USAF να αποσύρει εντός του 2022, αρχική παρτίδα 48 τέτοιων μαχητικών, προβλέποντας παράλληλα την αγορά 12 καινούριων πολλαπλών ρόλων F-15EX, μαζί με άλλα οκτώ που παραγγέλθηκαν το 2021, επιβεβαιώνει αυτό που ισχύει για κάθε πραγματικά σύγχρονη και αξιόμαχη αεροπορική δύναμη και θα πρέπει να ισχύει και για την Πολεμική Αεροπορία. Ότι εδώ και αρκετά χρόνια, ο παράγοντας κόστος – απόδοση διαδραματίζει τον πλέον καθοριστικό ρόλο στην επαρκή κάλυψη των επιχειρησιακών αναγκών, περισσότερο από κάθε άλλη φορά στο παρελθόν.
Με άλλα λόγια επιβάλλει την διατήρηση σε υπηρεσία λιγότερων μεν, αλλά περισσότερο ικανών μαχητικών. Η Αεροπορία των ΗΠΑ πιστοποιεί νέα όπλα και ενσωματώνει περισσότερα στα μαχητικά και στα βομβαρδιστικά της, για αυτόν ακριβώς το λόγο. Για να βελτιώσει το συσχετισμό κόστους – απόδοσης.
– Χρειάζεται και τα αναχαιτιστικά F-15C/D και τα παλιά F-16A/B/C/D που σχεδιάζει να αποσύρει, αλλά επιλέγει μέσω της ενσωμάτωσης νέων όπλων να κρατήσει και να αναβαθμίσει μόνο τα νεότερης κατασκευής, προκειμένου να περιορίσει τα κόστη συντήρησης και να επενδύσει περισσότερα κονδύλια σε νέες τεχνολογίες. Το ίδιο θεωρούμε ότι πρέπει να πράξει το ταχύτερο δυνατόν και η δική μας Πολεμική Αεροπορία.
Η τελευταία δεν μπορεί να συνεχίσει να διατηρεί σε υπηρεσία τα F-16C/D Block 30 και Block 50 ως έχουν, επ’ αόριστον. Ή θα πρέπει να τα εκσυγχρονίσει εκμεταλλευόμενη και τα απάρτια και συστήματα που θα προκύψουν από τα 84 Viper, ή θα πρέπει να τα αντικαταστήσει με μικρότερο, έστω, αριθμό μαχητικών Rafale και F-35A.
– Η ελληνική πλευρά έχει και τις δύο αυτές εναλλακτικές στη διάθεσή της, με τα υπέρ και τα κατά τους. Αυτό που δεν έχει, είναι χρονικά περιθώρια. Η απόφαση της αγοράς των 18 Rafale είναι μόνο το πρώτο βήμα μίας τέτοιας διαδικασίας. Η οποία δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι συνδυάστηκε με την πώληση των 18 εναπομεινάντων Mirage 2000 (16 μονοθέσια -EG και δύο διθέσια -BG) στη Γαλλία.
Είναι πολλοί αυτοί που πιστεύουν και υποστηρίζουν ότι κακώς τα μαχητικά αυτά, έναντι σχετικά χαμηλού τιμήματος (μεταξύ 150 και 200 εκατομμυρίων ευρώ), θα πουληθούν στους Γάλλους. Με βάση το ίδιο σκεπτικό, υπήρξε σχετικό αφιέρωμα και στο DP μάλιστα, με την ανάλογη επιχειρηματολογία.
Όμως οι εξελίξεις τρέχουν ταχύτερα και ανατρέπουν δεδομένα… Η αποκάλυψη των οικονομικών στοιχείων της προμήθειας των 18 Rafale, αποδεικνύει τελικά ότι η απόσυρση και μεταπώληση των παλιών Mirage 2000EG/BG, είναι ορθή ως επιλογή. Για τον πολύ απλό λόγο ότι η διατήρησή τους σε υπηρεσία επιβάλλει τον εκσυγχρονισμό τους. Η ενέργεια αυτή όμως έπρεπε να έχει γίνει εδώ και αρκετά χρόνια. Γιατί σήμερα είναι ασύμφορη.
– Ποιος το λέει αυτό; Οι αριθμοί της σύμβασης των Rafale βέβαια, όχι το DP. Που φανερώνουν ότι τα μεταχειρισμένα Rafale, αναβαθμισμένα στη διαμόρφωση F3R που θα αποκτήσει η Πολεμική Αεροπορία, θα κοστίσουν ελάχιστα περισσότερο ανά μονάδα, από τα Mirage 2000EG/BG σε περίπτωση που αποφασιζόταν ο εκσυγχρονισμός τους, με βάση την τελευταία προσφορά που είχαν καταθέσει οι Γάλλοι.
Υπενθυμίζουμε ότι με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, η τελευταία αυτή προσφορά για τον εκσυγχρονισμό 17 Μirage 2000EG, ανέρχονταν σε 39,41 εκα. ευρώ ανά μονάδα, χωρίς να περιλαμβάνεται η εγκατάσταση Link-16 και η πιστοποίηση – ενσωμάτωση του αντιπλοϊκού AM-39 Exocet. Η Ελλάδα θα καταβάλλει 45 εκατομμύρια ευρώ για κάθε μεταχειρισμένο Rafale F3R!
Ένα μαχητικό εξοπλισμένο όχι μόνο με προηγμένο Data Link και πιστοποιημένο τον AM-39, αλλά και με ένα από τα πιο προηγμένα ραντάρ AESA (RBE 2AA) στη Δύση, συγκρότημα ηλεκτροοπτικών αισθητήρων (OSF-FSO), ασύγκριτα μεγαλύτερων δυνατοτήτων σύστημα αυτοπροστασίας και Η/Π, SPECTRA και πολλά άλλα…
Για τους ίδιους ακριβώς λόγους επομένως, επιβάλλεται να ληφθούν σύντομα αποφάσεις και για το μέλλον των συνολικά 70 μαχητικών F-16C/D Block 30 και Block 50.
Πηγή: https://www.defence-point.gr
0 comments