Το νέου τύπου πραξικόπημα

Έτσι χαρακτήρισε ο υπουργός οικονομικών τη συμπεριφορά της τρόικας απέναντι στην Ελλάδα, συγκρίνοντας τις πιέσεις που ασκούνται στις τράπεζες με τα τανκς του 1967 και επιβεβαιώνοντας τον πανικό της κυβέρνησης – ραδιοφωνική συνομιλία
 .
Κατ’ αρχήν και προς αποφυγή παρεξηγήσεων, δεν ισχυριζόμαστε πως το χρέος είναι επαχθές (άρθρο), επονείδιστο, παράνομο ή όπως αλλιώς θέλει να το ονομάσει κανείς – αλλά πως είναι μη βιώσιμο οπότε, χωρίς τη διαγραφή ενός μεγάλου μέρους του, η Ελλάδα αποκλείεται να επιβιώσει.
Η διαγραφή αυτή δε, οφείλει να επιδιωχθεί από τα διακρατικά δάνεια και όχι από τα ομόλογα, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων προέρχεται από το PSI – έτσι ώστε να μην προκληθεί εκείνο το πιστωτικό γεγονός που θα μπορούσε να θέσει σε λειτουργία μία αλυσιδωτή αντίδραση, με πιθανό θύμα ολόκληρο το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, λόγω της διεθνούς υπερχρέωσης (άρθρο).

Περαιτέρω, η ΕΚΤ έχει ασφαλώς τη δυνατότητα να παγώσει τα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου που έχει στην κατοχή της (ανάλυση), «ανταλλάσσοντας» τα για να το πετύχει με τα υφιστάμενα – ενώ το ΔΝΤ μπορεί να καθυστερήσει την πληρωμή των δόσεων, επίσης χωρίς να προκληθεί πιστωτικό γεγονός, το οποίο θα ήταν συνώνυμο με την επίσημη χρεοκοπία της Ελλάδας.
Όσον αφορά τη στρατηγική της κυβέρνησης, η οποία είμαστε σίγουροι πως έχει τις καλύτερες των προθέσεων (αν και λέγεται πως ο δρόμος προς την κόλαση είναι στρωμένος πάντοτε με τριαντάφυλλα), έχουμε την άποψη πως πρέπει να είναι μία και μοναδική: διαγραφή χρέους με αντάλλαγμα την εφαρμογή περισσότερων μέτρων από αυτά που μας ζητούνται από τους πιστωτές, έτσι ώστε αργότερα, όταν η οικονομία μας εξυγιανθεί και βγούμε στις αγορές, να μπορεί να «τιμήσει» τις υπόλοιπες προεκλογικές της δεσμεύσεις.
Επειδή δε η επιβολή ενός τρίτου μνημονίου, χωρίς την ονομαστική διαγραφή χρέους, όπως θέλουν να μας εκβιάσουν οι πιστωτές, θα ήταν η «ταφόπλακα» της Ελλάδας, η μοναδική εναλλακτική λύση που έχει στη διάθεση της η κυβέρνηση είναι η στάση πληρωμών, όσον αφορά τα διακρατικά δάνεια και το ΔΝΤ (περί τα 240 δις €) – παράλληλα με τις προσπάθειες της να εξυπηρετεί τα ληξιπρόθεσμα ομόλογα όπου, τυχόν μη πληρωμή κάποιου, έστω για ένα μικρό ποσόν, θα καταστήσει όλα τα υπόλοιπα ληξιπρόθεσμα (cross default).
Συνεχίζοντας, μετά την επιβολή των πρώτων καταναγκαστικών μέτρων εκ μέρους της κυβέρνησης (άρθρο), τα οποία θα μπορούσαν να συμπληρωθούν με άλλα («εσωτερικός δανεισμός» από τα ασφαλιστικά ταμεία, από τις τραπεζικές καταθέσεις κοκ.), δεν είναι απίθανο να οδηγηθεί η Ελλάδα στο χειρότερο σενάριο όλων: στις μαζικές αναλήψεις καταθέσεων από τις τράπεζες, λόγω της ασάφειας, της αβεβαιότητας και του πανικού των Ελλήνων, με αποτέλεσμα να επιβληθούν μέτρα στην ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων κοκ., ανάλογα με αυτά στην Κύπρο.
Ο κίνδυνος τραπεζικών επιθέσεων είναι πλέον πολύ μεγάλος, ενώ θα αυξηθεί εάν πράγματι η ΕΚΤ αποφασίσει να μειώσει τη ρευστότητα έκτακτης ανάγκης (ELA), όπως αναφέρουν τα διεθνή ΜΜΕ (πηγή).

Ειδικότερα, ο μηχανισμός (ELA) λειτουργεί ως εξής: οι ελληνικές τράπεζες δανείζονται από την Τράπεζα της Ελλάδας, τοποθετώντας έναντι εγγυήσεις (δάνεια πελατών τους κλπ.), έτσι ώστε να μπορούν να ανταπεξέρχονται με τις αναλήψεις των πελατών τους. Προφανώς είναι υπεύθυνη η Τράπεζα της Ελλάδας, όπου ελπίζουμε να μην εξυπηρετούν τη δική της ασφάλεια τα καταναγκαστικά μέτρα της κυβέρνησης (κατάθεση των αποθεματικών των ΟΤΑ).
Η ΕΚΤ τώρα σχεδιάζει τη μείωση της αξίας των εγγυήσεων που καταθέτουν οι τράπεζες κατά 50% – γεγονός που σημαίνει πως όταν τοποθετούν μία εγγύηση ύψους 100.000 €, θα μπορούν να δανείζονται μόλις με 50.000 € (haircut εγγυήσεων). Εάν πράγματι συμβεί κάτι τέτοιο, τότε θα περιορισθεί σημαντικά η ρευστότητα των τραπεζών (το ELA έχει φτάσει ήδη στα 74 δις €), οπότε θα αυξηθούν κατακόρυφα οι κίνδυνοι χρεοκοπίας τους, στην περίπτωση ενός bank run. Ειδικά εάν ισχύουν οι ειδήσεις, σύμφωνα με τις οποίες η Τράπεζα της Ελλάδας έχει στη διάθεση της μόνο 3 δις € για τη διαχείριση ενός τέτοιου ενδεχομένου.
Φυσικά οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να κάνουν χρήση του μηχανισμού ELA, εφόσον παραμένουν φερέγγυες – ενώ στην περίπτωση της χρεοκοπίας του κράτους, ο τραπεζικός τομέας θα πτώχευε επίσης. Αυτός άλλωστε είναι ο λόγος, για τον οποίο οι κεντρικές τράπεζες των χωρών της νοτιοανατολικής Ευρώπης έχουν θέσει σε καραντίνα τα εκεί υποκαταστήματα των ελληνικών τραπεζών - θέλοντας να είναι οχυρωμένες, απέναντι στο ενδεχόμενο της χρεοκοπίας τους.
Περαιτέρω, ίσως αρκετοί θεωρούν αδιάφορη την αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων, όπως αυτά που λήγουν το 2017, στο 26% – επειδή η χώρα δεν δανείζεται από τις αγορές. Δυστυχώςξεχνούν πως επηρεάζεται από αυτήν σε σημαντικό βαθμό ο τραπεζικός τομέας της χώρας - τα ομόλογα του οποίου φαίνονται στο γράφημα που ακολουθεί.
.

.
Όσον αφορά τώρα τη χρησιμοποίηση των χρημάτων των δήμων για την πληρωμή των μισθών και των συντάξεων του δημοσίου τομέα, θεωρούμε πως είναι εντελώς άδικη – αφού η Ελλάδα δεν έχει μόνο δημόσιο τομέα, αλλά και ιδιωτικό, για τον οποίο φαίνεται να αδιαφορεί εντελώς το κράτος. Με δεδομένο δε το ότι, ο ιδιωτικός τομέας ζει το δημόσιο, η στάση αυτή είναι μάλλον απαράδεκτη.