Ποιος ωφελήθηκε από το φθηνό και άφθονο χρήμα των κεντρικών τραπεζών;

Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη 

Η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 αποτέλεσε ευκαιρία για αλλαγή των κανόνων λειτουργίας των εμπορικών και επενδυτικών τραπεζών, περιορίζοντας το μέγεθός τους, με αποτέλεσμα ουσιαστικά να «ξεθωριάσει» τα επόμενα χρόνια η έκφραση “too big to fail” (πολύ μεγάλος για να αποτύχει), αποτρέποντας μελλοντικά αντίστοιχες δαπανηρές λύσεις.


Αποτέλεσμα αυτών των δαπανηρών (για τα κράτη και τους φορολογούμενους) λύσεων, ήταν να ξεκινήσει από τις μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες του κόσμου μια άνευ προηγουμένου ποσοτική χαλάρωση, η οποία φυσικά έγινε στο όνομα της ανάπτυξης και της αναθέρμανσης των οικονομιών.

Ουσιαστικά ελάχιστα από αυτά τα χρήματα κατέληξαν στην πραγματική οικονομία, για να φθάσουμε επτά χρόνια μετά να μιλάμε για ύφεση της παγκόσμιας οικονομίας.

Το ερώτημα όμως που πλανάται όλα αυτά τα χρόνια, είναι ποιος πραγματικά επωφελήθηκε από το φθηνό και άφθονο χρήμα που παρείχαν απλόχερα οι κεντρικές τράπεζες;

Στο παρακάτω γράφημα παρουσιάζεται η έκδοση χρέους των μη χρηματοοικονομικών εταιρειών κατά την περίοδο από το 2008 έως και το δεύτερο εξάμηνο του 2015, καθώς και το χρέος των νοικοκυριών και των μη κερδοσκοπικών οργανισμών για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα.

Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό κατά την εξεταζόμενη περίοδο, το εταιρικό χρέος (χωρίς αυτό των χρηματοοικονομικών εταιρειών) σημείωσε αύξηση έναντι των νοικοκυριών και μη κερδοσκοπικών οργανισμών, φθάνοντας στο peak στο τέταρτο τρίμηνο του 2013 στα 120,86 δισ. δολάρια, έναντι $13,5 δισ. των νοικοκυριών και των μη κερδοσκοπικών οργανισμών.

Επίσης το τρίτο τρίμηνο του 2012 παρατηρήθηκε το χαμηλότερο ποσό χρέους (της υπό εξεταζόμενης χρονικής περιόδου) των νοικοκυριών και των μη κερδοσκοπικών οργανισμών, στα $13,29 δισ. έναντι των $83,58 δισ. των μη χρηματοοικονομικών εταιρειών.

Ουσιαστικά μέσα σε δεκαπέντε μήνες το εταιρικό χρέος (πλην των χρηματοοικονομικών εταιρειών) αυξήθηκε κατά 44,60% έναντι μόλις 1,58% (!!!) του χρέους των νοικοκυριών και των μη κερδοσκοπικών οργανισμών.


Πηγή γραφήματος: Fred graph

Μια πιο ξεκάθαρη εικόνα μας δίνει το παρακάτω γράφημα της McKinsey όσον αφορά την διάρθρωση του παγκόσμιου χρέους, από το τέταρτο τρίμηνο του 2000 έως και το δεύτερο τρίμηνο του 2014, καθώς και το ποσοστό αυτού σε σχέση με το παγκόσμιο ΑΕΠ.

Όπως διακρίνουμε στον παρακάτω πίνακα, το χρέος σε σχέση με το παγκόσμιο ΑΕΠ αυξήθηκε μέσα σε δεκατέσσερα χρόνια κατά 16,6%. Θα μπορούσε να πει κάποιος πως αυτό αποτελεί μικρή αύξηση, κοιτώντας όμως την ποσοστιαία διάρθρωση αυτού, θα διαπιστώσει πως ουσιαστικά την τελευταία επταετία άρχισε να κλείνει σταδιακά (έως και επικίνδυνα) η στρόφιγγα της πίστωσης προς τα νοικοκυριά, ενώ αυτή άνοιξε (εξίσου ανησυχητικά) προς το κρατικό χρέος (ουσιαστικά αύξηση του χρέους των φορολογούμενων) και οριακά προς το εταιρικό χρέος.

Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό από τα παραπάνω, φαίνεται πως «λεφτά υπάρχουν», αλλά όχι για όλους παρότι την τελευταία επταετία το χρηματοπιστωτικό σύστημα γέμισε από άφθονο και φθηνό χρήμα.

Ουσιαστικά όλος αυτός ο πακτωλός του φθηνού χρήματος διοχετεύθηκε προς τις εταιρείες, παρά τις παραινέσεις και τα πρόστιμα (όσον αφορά την ΕΚΤ) για την μη διοχέτευση αυτού προς την πραγματική οικονομία.

Επί της ουσίας, τα κράτη-φορολογούμενοι χρεώθηκαν τα χρέη των μετόχων εις το όνομα του “τοο big to fail”.

Μπορεί να αποτράπηκε προσωρινά το 2008 ο οικονομικός Αρμαγεδδών, αλλά η σύγκρουση δεν έχει αποφευχθεί οριστικά...

Πηγή Liberal
thumbnail
About The Author

0 comments