της Judy Dempsey
Στις 6 Ιουνίου 1944, μετά από τη συγκέντρωση περισσότερων από 2 εκατ. στρατιωτών στο Ηνωμένο Βασίλειο στις προετοιμασίες για μια γερμανική εισβολή, 150.000 στρατιώτες από τις ΗΠΑ, τον Καναδά, και τη Βρετανία, προσγειώθηκαν στη βόρεια γαλλική ακτή της Νορμανδίας. Με την υποστήριξη της Αυστραλίας, του Βελγίου, της Τσεχοσλοβακίας, της Ολλανδίας, της Γαλλίας, της Ελλάδας, της Νέας Ζηλανδίας, της Νορβηγίας, της Πολωνίας και της Ροδεσίας από θάλασσα, αέρα και γη, αυτή η επιχείρηση ήταν η αρχή της απελευθέρωσης της Ευρώπης από το ναζισμό.
Ήταν επίσης η αρχή μιας ειδικής διατλαντικής σχέσης εδραιωμένης όχι μόνο στο ΝΑΤΟ, που ιδρύθηκε πέντε χρόνια μετά, αλλά επίσης σε τρεις άλλους πολυμερείς οργανισμούς: η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αυτοί οι οργανισμοί, ιδιαίτερα το ΝΑΤΟ και η ΕΕ, ένωσαν τη Δύση σε μια περίοδο που το Σιδηρούν Παραπέτασμα είχε χωρίσει την Ευρώπη σε δύο ιδεολογικά στρατόπεδα.
Περισσότερες από επτά δεκαετίες μετά, υπονομεύεται ο ιδεαλισμός και η αντίληψη της Δύσης, που προστατεύεται από τις ΗΠΑ. Με έναν εξαιρετικά απρόβλεπτο πρόεδρο να βρίσκεται στο Λευκό Οίκο και τη Βρετανία σε μία μη αναστρέψιμη πορεία εξόδου από την ΕΕ, η Δύση χάνει τα στηρίγματά της. Αυτό που συμβαίνει στις ΗΠΑ υπό τον πρόεδρο Donald trump και στη Βρετανία υπό την πρωθυπουργό Theresa May, της οποίας το συντηρητικό κόμμα δυσκολεύεται να κρατήσει το προβάδισμα εν όψει των εκλογών της 8ης Ιουνίου, έχει βαθιές συνέπειες για τη Δύση.
Ο Trump από την πλευρά του, αμφισβητεί το μετά το 1945 συναίνεση για το ελεύθερο εμπόριο και ακόμη αμφισβήτησε τη δέσμευση της Αμερικής στην ασφάλεια των Ευρωπαίων συμμάχων της. Η May στο μεταξύ πιστεύει ότι η Βρετανία μπορεί να γυρίσει την πλάτη της στην Ευρώπη (αν και επανειλημμένως δηλώνει πως δεν κάνει κάτι τέτοιο), ενώ παράλληλα να σφυρηλατήσει ξεχωριστές εμπορικές συμφωνίες με άλλες χώρες. Αν ήταν τόσο εύκολο….
Η May, η οποία προκήρυξε πρόωρες εκλογές ελπίζοντας να ενισχυθεί στις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ για το brexit, έχει παραχωρήσει τεράστιο έδαφος στον αντίπαλό της και στον ηγέτη του Εργατικού Κόμματος, Jeremy Corbyn. Μετακινήθηκε στα δεξιά του κόμματός της για να προσελκύσει ψηφοφόρους και ταλαντεύεται γα τις οικονομικές και κοινωνικές πολιτικές της. Μετά από μία συνέντευξη στους Financial Times στις 3 Ιουνίου, φαίνεται να είναι απολύτως σε άρνηση αναφορικά με την ασφάλεια, την μελλοντική στρατηγική θέση της Βρετανίας στην Ευρώπη και πώς το Ηνωμένο Βασίλειο θα τα πάει μόλις αποχωρήσει από την ΕΕ.
Ο Corbyn, ο οποίος είναι ένας ένθερμος αριστερός, έχει διατηρήσει την εκστρατεία του εστιασμένη στη φτώχεια, στην ανισότητα και την επανεισαγωγή της κρατικής ιδιοκτησίας. Ξεχάστε τη Βρετανία που ήταν ανοιχτή στον κόσμο. Είναι μια θλιβερή επιλογή για τους Βρετανούς ψηφοφόρους. Η μόνη μέση γραμμή εκπροσωπείται από τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες. Ακόμη και τότε, το κόμμα στερείται μιας πειστικής ηγεσίας στην κοινωνική και εξωτερική πολιτική.
Για αυτό οι βρετανικές εκλογές είναι κακά νέα για τη Δύση. Η Δύση έχει βασιστεί πάνω στην διαφάνεια στο εμπόριο, στην προστασία των δημοκρατικών θεσμών και στις αξίες τους, και στις οικονομίες αγοράς. Αυτά τα ζητήματα δεν εμφανίζονται καθόλου στη βρετανική προεκλογική εκστρατεία.
Όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα των βρετανικών εκλογών, η μελλοντική πορεία της χώρας θα αποτελέσει ένα διπλό πλήγμα στη Δύση. Ο παραδοσιακός φιλελευθερισμός του Ηνωμένου Βασιλείου, η διπλωματική του εμπειρία και η αγγλοσαξονική οικονομική κουλτούρα, θα λείψουν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Ωστόσο αυτό που είναι εκπληκτικό να δούμε είναι η επίδραση που έχει το Brexit στην ίδια τη βρετανική πολιτική κουλτούρα, η οποία μολύνεται από τον λαϊκισμό, ενώ σε μέρη της Βρετανίας των οποίων οι οικονομίες έχουν αποδεκατιστεί, μέρη του πληθυσμού έχουν μείνει πίσω.
Η διπλωματική υπηρεσία της Βρετανίας καθοδηγείται από έναν υπουργό Εξωτερικών ο οποίος στερείται κάθε αίσθηση βαρύτητας σχετικά με τον δρόμο στον οποίο κατευθύνεται η χώρα. Ο πολιτικός λόγος κυριαρχείται από ένα παιχνίδι κατηγοριών, ρηχών και εσωστρεφών συζητήσεων. Επιπλέον, υπήρξε μια σταδιακή διάβρωση της ιδιαίτερης σχέσης μεταξύ του Λονδίνου και της Ουάσιγκτον, δύο εταίρων που κάποτε ήταν σημαντικές σταθεροποιητικές δυνάμεις για τη Δύση.
Αλλά σε μια εποχή που η May χρειάζεται τις ΗΠΑ περισσότερο από ποτέ, τα tweets του trump για τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Λονδίνο στις 3 Ιουνίου, στα οποία ασκούσε κριτική και παρέθετε λάθος την αντίδραση του δημάρχου της πόλης, Sadie Khan στις επιθέσεις, έχει επιδεινώσει τις σχέσεις μεταξύ Λονδίνου και Ουάσιγκτον. Οι σύμμαχοι της Βρετανίας μειώνονται γρήγορα.
Αυτό δεν είναι αιτία για schadenfreude. Αντιθέτως. Μια ΕΕ χωρίς τη Βρετανία (και το αντίθετο) και η απρόβλεπτη ηγεσία στην Ουάσιγκτον, αφήνουν την Δύση πιο αδύναμη. Εξάλλου, η ΕΕ δεν θα είχε δημιουργηθεί και δεν θα είχε αναπτυχθεί χωρίς την ενεργό υποστήριξη των ΗΠΑ. Η Δύση χάνει αυτό που την κρατούσε ισχυρή.
Αυτό είναι επικίνδυνο για την Ευρώπη, για τη Βρετανία και για τις ΗΠΑ. Αυτό μπορεί να ωφελήσει μόνο τους αυταρχικούς ηγέτες, όπως τον Ρώσο πρόεδρο Vladimir Putin και την κομμουνιστική ηγεσία στην Κίνα, οι οποίοι θεωρούν πως η Δύση είναι μια πολιτική και οικονομική συμμαχία που θέτει τα πρότυπα για τις οικονομίες της αγοράς, τους εμπορικούς κανόνες και την κλιματική αλλαγή.
Ωστόσο η παρακμή της Δύσης δεν θα πρέπει να είναι αναπόφευκτη. Η Δύση είναι ο φάρος και η έμπνευση για άτομα και κινήματα που αναζητούν την ελευθερία να μιλήσουν, να έχουν ανεξάρτητη δικαιοσύνη και υπεύθυνους αξιωματούχους και πάνω από όλα, να διεξάγουν ελεύθερες εκλογές.
Αυτές είναι φιλοδοξίες που οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί μπορούν να συνεχίσουν να υποστηρίζουν παρά την αδιαθεσία από την οποία υποφέρει η Δύση τώρα. Ο θρήνος για το θάνατο της Δύσης θα μπορούσε να γίνει μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία εκτός και αν οι ηγέτες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού αναγνωρίζουν ποια είναι η εναλλακτική. Το Brexit είναι σίγουρα μια προειδοποίηση.
Capital.gr
==========================================
Στις 6 Ιουνίου 1944, μετά από τη συγκέντρωση περισσότερων από 2 εκατ. στρατιωτών στο Ηνωμένο Βασίλειο στις προετοιμασίες για μια γερμανική εισβολή, 150.000 στρατιώτες από τις ΗΠΑ, τον Καναδά, και τη Βρετανία, προσγειώθηκαν στη βόρεια γαλλική ακτή της Νορμανδίας. Με την υποστήριξη της Αυστραλίας, του Βελγίου, της Τσεχοσλοβακίας, της Ολλανδίας, της Γαλλίας, της Ελλάδας, της Νέας Ζηλανδίας, της Νορβηγίας, της Πολωνίας και της Ροδεσίας από θάλασσα, αέρα και γη, αυτή η επιχείρηση ήταν η αρχή της απελευθέρωσης της Ευρώπης από το ναζισμό.
Ήταν επίσης η αρχή μιας ειδικής διατλαντικής σχέσης εδραιωμένης όχι μόνο στο ΝΑΤΟ, που ιδρύθηκε πέντε χρόνια μετά, αλλά επίσης σε τρεις άλλους πολυμερείς οργανισμούς: η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αυτοί οι οργανισμοί, ιδιαίτερα το ΝΑΤΟ και η ΕΕ, ένωσαν τη Δύση σε μια περίοδο που το Σιδηρούν Παραπέτασμα είχε χωρίσει την Ευρώπη σε δύο ιδεολογικά στρατόπεδα.
Περισσότερες από επτά δεκαετίες μετά, υπονομεύεται ο ιδεαλισμός και η αντίληψη της Δύσης, που προστατεύεται από τις ΗΠΑ. Με έναν εξαιρετικά απρόβλεπτο πρόεδρο να βρίσκεται στο Λευκό Οίκο και τη Βρετανία σε μία μη αναστρέψιμη πορεία εξόδου από την ΕΕ, η Δύση χάνει τα στηρίγματά της. Αυτό που συμβαίνει στις ΗΠΑ υπό τον πρόεδρο Donald trump και στη Βρετανία υπό την πρωθυπουργό Theresa May, της οποίας το συντηρητικό κόμμα δυσκολεύεται να κρατήσει το προβάδισμα εν όψει των εκλογών της 8ης Ιουνίου, έχει βαθιές συνέπειες για τη Δύση.
Ο Trump από την πλευρά του, αμφισβητεί το μετά το 1945 συναίνεση για το ελεύθερο εμπόριο και ακόμη αμφισβήτησε τη δέσμευση της Αμερικής στην ασφάλεια των Ευρωπαίων συμμάχων της. Η May στο μεταξύ πιστεύει ότι η Βρετανία μπορεί να γυρίσει την πλάτη της στην Ευρώπη (αν και επανειλημμένως δηλώνει πως δεν κάνει κάτι τέτοιο), ενώ παράλληλα να σφυρηλατήσει ξεχωριστές εμπορικές συμφωνίες με άλλες χώρες. Αν ήταν τόσο εύκολο….
Η May, η οποία προκήρυξε πρόωρες εκλογές ελπίζοντας να ενισχυθεί στις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ για το brexit, έχει παραχωρήσει τεράστιο έδαφος στον αντίπαλό της και στον ηγέτη του Εργατικού Κόμματος, Jeremy Corbyn. Μετακινήθηκε στα δεξιά του κόμματός της για να προσελκύσει ψηφοφόρους και ταλαντεύεται γα τις οικονομικές και κοινωνικές πολιτικές της. Μετά από μία συνέντευξη στους Financial Times στις 3 Ιουνίου, φαίνεται να είναι απολύτως σε άρνηση αναφορικά με την ασφάλεια, την μελλοντική στρατηγική θέση της Βρετανίας στην Ευρώπη και πώς το Ηνωμένο Βασίλειο θα τα πάει μόλις αποχωρήσει από την ΕΕ.
Ο Corbyn, ο οποίος είναι ένας ένθερμος αριστερός, έχει διατηρήσει την εκστρατεία του εστιασμένη στη φτώχεια, στην ανισότητα και την επανεισαγωγή της κρατικής ιδιοκτησίας. Ξεχάστε τη Βρετανία που ήταν ανοιχτή στον κόσμο. Είναι μια θλιβερή επιλογή για τους Βρετανούς ψηφοφόρους. Η μόνη μέση γραμμή εκπροσωπείται από τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες. Ακόμη και τότε, το κόμμα στερείται μιας πειστικής ηγεσίας στην κοινωνική και εξωτερική πολιτική.
Για αυτό οι βρετανικές εκλογές είναι κακά νέα για τη Δύση. Η Δύση έχει βασιστεί πάνω στην διαφάνεια στο εμπόριο, στην προστασία των δημοκρατικών θεσμών και στις αξίες τους, και στις οικονομίες αγοράς. Αυτά τα ζητήματα δεν εμφανίζονται καθόλου στη βρετανική προεκλογική εκστρατεία.
Όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα των βρετανικών εκλογών, η μελλοντική πορεία της χώρας θα αποτελέσει ένα διπλό πλήγμα στη Δύση. Ο παραδοσιακός φιλελευθερισμός του Ηνωμένου Βασιλείου, η διπλωματική του εμπειρία και η αγγλοσαξονική οικονομική κουλτούρα, θα λείψουν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Ωστόσο αυτό που είναι εκπληκτικό να δούμε είναι η επίδραση που έχει το Brexit στην ίδια τη βρετανική πολιτική κουλτούρα, η οποία μολύνεται από τον λαϊκισμό, ενώ σε μέρη της Βρετανίας των οποίων οι οικονομίες έχουν αποδεκατιστεί, μέρη του πληθυσμού έχουν μείνει πίσω.
Η διπλωματική υπηρεσία της Βρετανίας καθοδηγείται από έναν υπουργό Εξωτερικών ο οποίος στερείται κάθε αίσθηση βαρύτητας σχετικά με τον δρόμο στον οποίο κατευθύνεται η χώρα. Ο πολιτικός λόγος κυριαρχείται από ένα παιχνίδι κατηγοριών, ρηχών και εσωστρεφών συζητήσεων. Επιπλέον, υπήρξε μια σταδιακή διάβρωση της ιδιαίτερης σχέσης μεταξύ του Λονδίνου και της Ουάσιγκτον, δύο εταίρων που κάποτε ήταν σημαντικές σταθεροποιητικές δυνάμεις για τη Δύση.
Αλλά σε μια εποχή που η May χρειάζεται τις ΗΠΑ περισσότερο από ποτέ, τα tweets του trump για τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Λονδίνο στις 3 Ιουνίου, στα οποία ασκούσε κριτική και παρέθετε λάθος την αντίδραση του δημάρχου της πόλης, Sadie Khan στις επιθέσεις, έχει επιδεινώσει τις σχέσεις μεταξύ Λονδίνου και Ουάσιγκτον. Οι σύμμαχοι της Βρετανίας μειώνονται γρήγορα.
Αυτό δεν είναι αιτία για schadenfreude. Αντιθέτως. Μια ΕΕ χωρίς τη Βρετανία (και το αντίθετο) και η απρόβλεπτη ηγεσία στην Ουάσιγκτον, αφήνουν την Δύση πιο αδύναμη. Εξάλλου, η ΕΕ δεν θα είχε δημιουργηθεί και δεν θα είχε αναπτυχθεί χωρίς την ενεργό υποστήριξη των ΗΠΑ. Η Δύση χάνει αυτό που την κρατούσε ισχυρή.
Αυτό είναι επικίνδυνο για την Ευρώπη, για τη Βρετανία και για τις ΗΠΑ. Αυτό μπορεί να ωφελήσει μόνο τους αυταρχικούς ηγέτες, όπως τον Ρώσο πρόεδρο Vladimir Putin και την κομμουνιστική ηγεσία στην Κίνα, οι οποίοι θεωρούν πως η Δύση είναι μια πολιτική και οικονομική συμμαχία που θέτει τα πρότυπα για τις οικονομίες της αγοράς, τους εμπορικούς κανόνες και την κλιματική αλλαγή.
Ωστόσο η παρακμή της Δύσης δεν θα πρέπει να είναι αναπόφευκτη. Η Δύση είναι ο φάρος και η έμπνευση για άτομα και κινήματα που αναζητούν την ελευθερία να μιλήσουν, να έχουν ανεξάρτητη δικαιοσύνη και υπεύθυνους αξιωματούχους και πάνω από όλα, να διεξάγουν ελεύθερες εκλογές.
Αυτές είναι φιλοδοξίες που οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί μπορούν να συνεχίσουν να υποστηρίζουν παρά την αδιαθεσία από την οποία υποφέρει η Δύση τώρα. Ο θρήνος για το θάνατο της Δύσης θα μπορούσε να γίνει μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία εκτός και αν οι ηγέτες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού αναγνωρίζουν ποια είναι η εναλλακτική. Το Brexit είναι σίγουρα μια προειδοποίηση.
Capital.gr
==========================================
0 comments