Ίμβρος και Τένεδος: το ιστορικό παράδειγμα που πρέπει να μάς προβληματίζει

Το τελευταίο διάστημα ακούγεται ότι η κυβέρνηση της Αλβανίας σχεδιάζει να εγκαταστήσει πρόσφυγες – μετανάστες στις περιοχές που διαβιούν Βορειοηπειρώτες Έλληνες. Αυτό θα έπρεπε να προβληματίσει βαθειά την ελληνική εξωτερική πολιτική λόγω του ιστορικού παραδείγματος των νησιών Ίμβρου και Τενέδου.

Η διατήρηση των μειονοτήτων στην Ελλάδα και την Τουρκία υποτίθεται ότι θα δημιουργούσε μια ισορροπία. Η διατήρηση της μουσουλμανικής μειονότητας στην Ελλάδα συνεπαγόταν σεβασμό της ελληνικής μειονότητας στην Κωνσταντινούπολη, την Ίμβρο και την Τένεδο. Εν τούτοις η Τουρκία σταδιακά ανέτρεψε την ισορροπία ιδιαίτερα μετά το πογκρόμ εναντίον των Ελλήνων της Πόλης το 1955. Η ελληνοτουρκική μορφωτική συμφωνία του 1968 ήρθε να προστεθεί στην σειρά των υποχωρητικών ενεργειών της ελληνικής πλευράς. Με αυτήν αυξήθηκε η διδασκαλία των τουρκικών μαθημάτων και η διείσδυση Τούρκων μετακλητών εθνικιστών δασκάλων στα σχολεία των Μουσουλμάνων της ελληνικής Θρακης. Η Τουρκία απάντησε με το κλείσιμο της Ιεράς Θεολογικής Σχολής της Χάλκης το 1971.

Παράλληλα, ο τουρκικός Τύπος υποκινούσε το μίσος των Τούρκων προς στους Έλληνες των νησιών Ίμβρου και Τενέδου επειδή την δεκαετία του 1950 το ελληνικό στοιχείο ηταν συμπαγές παρουσιάζοντας αύξηση. Η Τουρκία πέρασε σε μεθοδευμένες ενέργειες αφελληνισμού των νησιών.

Στην πρωτεύουσα της Ίμβρου Παναγία ιδρύθηκε διδασκαλείο – οικοτροφείο για σπουδαστές από την Τουρκία. Στην συνέχεια δημιούργησε στρατόπεδο χωροφυλακής αλλά και τέμενος (1971). Κατόπιν προχώρησε σε πρόγραμμα εποικισμού χιλιάδων Τούρκων προσφύγων από την Βουλγαρία και Τούρκων Λαζών από τον Πόντο. Συνακόλουθα δημιουργήθηκαν συνοικισμοί, ενώ παραχωρήθηκε γη στους εποίκους.

Η Τουρκία διέκοψε την διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στα νησιά δημεύοντας παράλληλα όλα τα ελληνικά μειονοτικά σχολεία. Το ελληνικό ημιγυμνάσιο της Ίμβρου μετατράπηκε σε οικοτροφείο για σπουδαστές από την Τουρκία (1966). Το μοναδικό μειονοτικό σχολείο στην Τένεδο έκλεισε και αυτό.

Το μέτρο όμως που εξόντωσε τον Ελληνισμό της Ίμβρου ήταν η δημιουργία ανοικτής αγροτικής φυλακής (Σχοινούδι) για βαρυποινίτες, οι οποίοι προέρχονταν από την ηπειρωτική Τουρκία. Για την δημιουργία της φυλακής απαλλοτριώθηκαν χιλιάδες στρέμματα Ελλήνων ενώ το μέτρο των απαλλοτριώσεων θα συνεχίζεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα στα επόμενα χρόνια. Τέλος στην δεκαετία του 1980 το υπουργείο Γεωργίας της Τουρκίας χαρακτήρισε χιλιάδες στρέμματα βοσκοτόπων του νησιού δάση ή αναδασωτέες περιοχές με συνέπεια οι Έλληνες να στερηθούν και τα έσοδα της κτηνοτροφίας. Οι Έλληνες της Ίμβρου αναγκάστηκαν να δώσουν τις περιουσίες τους σε εξευτελιστικές τιμές, τις οποίες αγόρασαν Τούρκοι.

Στη φωτογραφία εικονίζονται τα εγκαίνια ελληνικού σχολείου στην Ίμβρο το 2015, μετά από 51 ολόκληρα χρόνια. Στα εγκαίνια παρέστησαν ο Πρέσβης της Ελλάδας στην Άγκυρα, Κυριάκος Λουκάκης, ο Πρόξενος της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη, Ευάγγελος Σέκερης, πλήθος Ιμβρίων από την Ελλάδα και το εξωτερικό καθώς και 32 Χιώτες εκδρομείς που ταξίδεψαν στην Ίμβρο για τα εγκαίνια του Γυμνασίου και Λυκείου. Τους μαθητές ευλόγησε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος (Ίμβριος στην καταγωγή).

Πηγή: https://geopolitics.iisca.eu/