Του Στέργιου Δ. Θεοφανίδη
Αυτό τουλάχιστον “εισπράττουμε” εμείς από τα αναγραφόμενα του και αυτό προέκυψε από την καλοκαιρινή ελληνοτουρκική κρίση που προκάλεσαν οι ερευνητικού χαρακτήρα πλόες του Oruc Reis και των συνοδών σκαφών του εντός ελληνικών (βάσει διεθνούς δικαίου) θαλάσσιων περιοχών από πλευράς ορίων υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.
Με το ζήτημα των Mirage 2000, των γαλλικών όπλων, των αντιπλοϊκών πυραύλων και των όπλων οριζόντιας πλεύσης μακρού πλήγματος, έχουμε κατ΄ επανάληψη καταπιαστεί στο DP, σε μία διαρκή προσπάθεια να αναδείξουμε τον κρίσιμο ρόλο όλων αυτών των “asset” της ελληνικής άμυνας στο ενδεχόμενο μιας ελληνοτουρκικής σύρραξης με αεροναυτικό χαρακτήρα. Τι ακριβώς ισχύει λοιπόν;
Μπορεί ή όχι, ο συγκεκριμένος τύπος μαχητικού να συνεχίσει να προσφέρει σημαντικό επιχειρησιακό έργο; Η απάντηση είναι μία: Ασφαλώς και μπορεί. Με ένα μεγάλο “ΑΛΛΑ“, όμως… Χρειάζονται χρήματα γι’ αυτό.
– Τα μαχητικά Mirage 2000EGM/BGM, τα παλιά Mirage, μπορούν να συνεχίσουν να αξιοποιούνται με αξιώσεις σε ρόλους ΤΑΥΝΕ (Τακτικής Αεροπορικής Υποστήριξης Ναυτικών Επιχειρήσεων), υπό την προϋπόθεση ότι επαναδιατίθενται τα όπλα (AM-39 Exocet) και φυσικά υπό την προϋπόθεση ότι το ραντάρ RDM-3 του μαχητικού, παραμένει λειτουργικό. Πληροφορίες αναφέρουν ότι σε αντίθεση με το AN/APG-68 (V)3 του F-16C/D Block 30, το γαλλικό σύστημα, αν και είναι υποδεέστερων δυνατοτήτων, δεν έχασε ποτέ με το πέρασμα του χρόνου τις αρχικές του επιδόσεις.
– Ο ίδιος τύπος μαχητικού μπορεί να συνεχίσει να προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες σε ρόλους αστυνόμευσης του FIR Αθηνών, υπό την προϋπόθεση ότι θα πιστοποιηθεί για την αξιοποίηση του πυραύλου αέρος – αέρος μέσης ακτίνας (BVR), MICA IR. Η Πολεμική Αεροπορία είχε αποπειραθεί παλαιότερα (2011-2012), ελλείψει σύμβασης υποστήριξης των εν λόγω μαχητικών, να ενσωματώσει το όπλο, χωρίς όμως επιτυχία.
Οι Γάλλοι το έκαναν στα βομβαρδιστικά Mirage 2000D που διαθέτουν, αντικαθιστώντας με MICA IR (υπέρυθρης καθοδήγησης) τους παλαιότερους R550 Magic II. Για να κάνουν το ίδιο και στα δικά μας παλιά Mirage 2000EGM/BGM θα ζητήσουν… μαντέψτε. Χρήματα. Ίσως και πολλά.
Εδώ χρειάζεται Στρατιωτικός Σύμβουλος να εξηγήσει στον πρωθυπουργό ότι υπάρχουν μικρά πράγματα που επιφέρουν μεγάλες αλλαγές στην ισορροπία και πρέπει να εμπλακεί προσωπικώς για να τα ζητήσει, ώστε να ξεπεραστούν γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και νοοτροπίες είτε στην ελληνική είτε στη γαλλική πλευρά.
– Τα παλιά Mirage 2000EGM/BGM είναι εξοπλισμένα με το δεύτερο καλύτερο, ολοκληρωμένο σύστημα αυτοπροστασίας και ηλεκτρονικού πολέμου (Η/Π) σε υπηρεσία στις τάξεις της Πολεμικής Αεροπορίας. Το ICMS 2000Mk.1. Το καλύτερο είναι το Mk.3 των Mirage 2000-5Mk.2. To Mk.1 που είναι αναβαθμίσιμο σε Mk.3 (χρήματα…), ακόμη και σήμερα “τυφλώνει” τα πάντα σε ακτίνα πολλών χιλιομέτρων γύρω του. Τα μαχητικά αυτά επομένως μπορούν να αξιοποιηθούν σε ρόλους ELINT/SIGINT (ηλεκτρονικής επιτήρησης και υποκλοπών), εφόσον πιστοποιηθεί σε αυτά το ατρακτίδιο ASTAC.
Η Πολεμική Αεροπορία προμηθεύτηκε πριν από 18 χρόνια (2002), τρία τέτοια ατρακτίδια. Τα εκμεταλλεύθηκε “εν μέρει”, επάνω στα γηραιά RF-4E της 348 Μοίρας Τακτικής Αναγνώρισης, για χρονικό διάστημα 13 περίπου ετών. Από το 2004 μέχρι το 2017 που αποσύρθηκε ο τύπος. Λέμε “εν μέρει” γιατί το αυτόνομο σύστημα μετάδοσης δεδομένων (data link) του ατρακτιδίου, δεν αξιοποιήθηκε ποτέ. Το RF-4E που το έφερε δηλαδή, έπρεπε να προσγειωθεί για να ανακτηθούν όσα είχε καταγράψει / υποκλέψει (συχνότητες εκπομπής ραντάρ αεράμυνας, συστημάτων επικοινωνιών, παρεμβολών κ.ο.κ.), το ASTAC!
– Το συγκεκριμένο ατρακτίδιο μπορεί να αξιοποιηθεί ΠΛΗΡΩΣ, επάνω στα Mirage 2000EGM/BGM για τη διενέργεια αποστολών ELINT/SIGINT. Η δικαιολογία που έχει κατά καιρούς προβληθεί, υποστηρίζοντας ότι η μικρή απόσταση του ατρακτιδίου από το έδαφος, όντας αναρτημένο στον κεντρικό φορέα της ατράκτου, καθιστά επικίνδυνη την αξιοποίησή του επάνω στο Mirage 2000EGM, κατά τη γνώμη του υπογράφοντος δεν στέκει. Τουλάχιστον. Οι Γάλλοι (και όχι μόνο…) που τα αξιοποιούν για πολλά χρόνια, στο συγκεκριμένο τύπο μαχητικού, δεν αντιμετώπισαν ποτέ τέτοιο πρόβλημα.
Phantom AUP – Για ποιους λόγους θα πρέπει να αποσυρθούν
Για όλα αυτά βέβαια απαιτούνται χρήματα. Σίγουρα όχι τόσα, ώστε να μην μπορούν να βρεθούν… Θα πρέπει λοιπόν αν θέλουμε τα παλιά Mirage 2000 να συνεχίσουν να προσφέρουν ΚΡΙΣΙΜΟ επιχειρησιακό έργο στους προαναφερόμενους ρόλους, να εξασφαλίζουμε τα αναγκαία κονδύλια. Ένας άμεσος τρόπος για να γίνει αυτό είναι η απόσυρση των F-4E AUP. Αυτή είναι η άποψή μας και την καταθέτουμε. Για τους παρακάτω λόγους:
– Το F-4E AUP δεν διαθέτει σύστημα αυτοπροστασίας και ηλεκτρονικού πολέμου. Επομένως είτε αποδίδονται σε ρόλους αέρος – αέρος, είτε σε ρόλους αέρος – εδάφους, θα πρέπει να είναι ενταγμένα σε σχηματισμούς (COMAO) μαχητικών που είναι εξοπλισμένα με τέτοια συστήματα. Με άλλα λόγια τα Phantom AUP δεν μπορούν να επιχειρήσουν αυτόνομα, με σοβαρές πιθανότητες επιβίωσης.
– Οι πιθανότητες επιβίωσής τους σε περιβάλλον σύγχρονων επιχειρήσεων, είναι ούτως ή άλλως πολύ μικρές και λόγω του τεράστιου ηλεκτρομαγνητικού (RCS) και υπέρυθρου (IR) ίχνους τους. Παρά το γεγονός ότι φέρουν το ραντάρ AN/APG-65GY σε συνδυασμό με τους πυραύλους ΑΙΜ-120C AMRAAM, είναι εντοπίσιμα από πολύ μεγαλύτερες αποστάσεις από τα συστήματα ραντάρ των Mirage 2000-5Mk.2 και F-16C/D Block 52+ και Block 52+ Advanced. Κατά συνέπεια είναι και πολύ πιο “ευάλωτοι” στόχοι.
– Σε ρόλους αέρος – εδάφους, διατηρούν σχετικά μεγάλη μεταφορική ικανότητα οπλικού φορτίου και τη δυνατότητα αυτόνομης στοχοποίησης ακριβείας βομβών καθοδήγησης λέιζερ (LGB), μέσω του ατρακτιδίου (TGP) LITENING. Λόγω της πολύ μεγάλης κατανάλωσης καυσίμου όμως, ιδίως σε μικρά ύψη, η ακτίνα τους είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Άρα, με προφίλ πτήσης Lo Lo Lo που θα τους εξασφαλίσει αυξημένες πιθανότητες επιβίωσης, μπορεί να λειτουργήσει μόνο ως πλατφόρμα εγγύς υποστήριξης σε σχετικά μικρές αποστάσεις.
– Αν ανέβει ψηλά, είναι καταδικασμένο… Όχι μόνο από τους S-400, αλλά και από πολύ παλιότερα και υποδεέστερα αντιαεροπορικά πυραυλικά συστήματα. Και αυτό δεν το υποστηρίζουμε εμείς. Το λέει η Ιστορία. Όχι μόνο του πολέμου στο Βιετνάμ όπου χάθηκαν περισσότερα από 500 τέτοια μαχητικά, από τα πυραυλικά συστήματα αεράμυνας των Βιετκόνγκ, αλλά και η πιο πρόσφατη. Στην οποία σας παραπέμπουμε για τις λεπτομέρειες της κατάρριψης του τουρκικού RF-4E (από σύστημα SA-5/S-200), από την αεράμυνα της Συρίας τον Ιούνιο του 2012.
Για όλους αυτούς του λόγους θεωρούμε εξαιρετικά σημαντικό το να μην επαναληφθεί το -κατά την υποκειμενική μας άποψη- σφάλμα της δεκαετίας του ‘90. Αυτό του εκσυγχρονισμού των ελληνικών F-4E των προγραμμάτων Peace Icarus I & II της δεκαετίας του ‘70. Με τα κονδύλια που δαπανήθηκαν τότε (περί τα 310 εκατομμύρια δολάρια) θα μπορούσαμε να είχαμε εκσυγχρονίσει στο επίπεδο – 5Mk.2 άλλα 15 από τα παλιά Mirage 2000EGM, με ό,τι αυτό θα σήμαινε από πλευράς ομοιοτυπίας και επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας. Το Phantom ακόμη και στην εκσυγχρονισμένη του μορφή ΔΕΝ μπορεί να συγκριθεί με το Mirage 2000-5Mk.2…
Οι καταστάσεις βέβαια και τα δεδομένα τότε, ήταν άλλα… Όπως και να έχει όμως, σήμερα πιστεύουμε ότι θα ήταν αδικαιολόγητο να επαναλάβουμε το ίδιο λάθος. Γιατί η παράταση της επιχειρησιακής ζωής των Phantom AUP δεν θα κοστίσει μόνο 52 εκατ. ευρώ. Αυτό το ποσό έχει ανακοινωθεί ότι θα αποδοθεί για την εν συνεχεία υποστήριξή τους. Θα κοστίσει πολλά περισσότερα…
Όσο για τον εκσυγχρονισμό των Mirage 2000EGM στο επίπεδο – 5Mk.2 ή Mk.3 (αντίστοιχο του ινδικού προτύπου), πιστεύουμε ότι ο κρίσιμος χρόνος έχει παρέλθει. Σε σχετικό αφιέρωμα που είχαμε κάνει χρησιμοποιώντας στοιχεία κόστους που είχαν δώσει στην Πολεμική Αεροπορία οι γαλλικές εταιρείες την περίοδο 2016-2017, σημειώναμε ότι τα 670 περίπου εκατ. ευρώ που απαιτούνται για την υλοποίηση ενός τέτοιου προγράμματος, το καθιστούν ασύμφορο πλέον.
Για την Ελλάδα, όχι όμως και για την Κύπρο, η οποία με δεδομένο ακόμη εμπάργκο όπλων από τις ΗΠΑ, θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει τον εκσυγχρονισμό αυτών των μαχητικών. Και να κάνει έτσι το πρώτο σημαντικό βήμα για τη δημιουργία δικής της Αεροπορίας, μέσω της Πολεμικής Αεροπορίας. Εφόσον και αυτό το σενάριο δεν φαίνεται να έχει πιθανότητες υλοποίησης, η Ελλάδα δεν μπορεί να αντέξει ούτε το κόστος αλλά ούτε και τον μελλοντικό αντίκτυπο μίας τέτοιας ενέργειας.
Οφείλει να επενδύσει σε νέες τεχνολογίες (Rafale, F-35A, UCAV κ.α.) και να προετοιμαστεί για το μέλλον. Τα έχουμε αναλύσει όλα αυτά στο αφιέρωμα του κόστους ομογενοποίησης των Mirage 2000, αλλά και σε πολλά άλλα. Όπως έχουμε αναλύσει και το γιατί ίσως είναι πιο σοφό η Πολεμική Αεροπορία να αναζητήσει λύση στην ενίσχυση της δύναμης των Mirage 2000-5Mk.2 μέσω της διερεύνησης της προοπτικής προμήθειας μικρού αριθμού (έστω και 15 μονάδων…) μαχητικών Mirage 2000-9 από τα ΗΑΕ.
Εν κατακλείδι ορμώμενοι από την παρέμβαση του στρατηγού Κωσταράκου, θα συμφωνήσουμε ως προς την αναγκαιότητα της διατήρησης των Mirage 2000EGM/ΒGM σε υπηρεσία, μέχρι τη συμπλήρωση της δύναμης των Rafale με πρόσθετα αεροσκάφη στο μέλλον (συγκρότηση δύο τουλάχιστον Μοιρών), τον εκσυγχρονισμό των 37 F-16C/D Block 50 σε Block 50+ Advanced και των 84 Block 52+ και Block 52M σε Block 72, ακόμα και την προμήθεια μαχητικών F-35A.
Είναι κάτι που έχει λογική, ΥΠΟ την προϋπόθεση πάντα της εξασφάλισης κονδυλίων από την άμεση απόσυρση των Phantom AUP. Ενός μαχητικού με απαιτήσεις συντήρησης, υποστήριξης και εκμετάλλευσης της δεκαετίας του ‘60 και περιορισμένη επιχειρησιακή αξία. Το οποίο ούτως ή άλλως σε λιγότερα από τέσσερα χρόνια (Απρίλιος 2024), θα συμπληρώσει μισό αιώνα πολύτιμης υπηρεσίας στην Πολεμική Αεροπορία. Έχει έρθει η ώρα της συνταξιοδότησης για έναν ακόμα θρύλο.
0 comments