του Γιάννη Γιγουρτσή ,καθηγητή στην Μεγάλη του Γένους Σχολή.Φιλόλογος, ερευνητής. Ζει και εργάζεται στην Κωνσταντινούπολη.
Ένα χρόνο μετά την τρομοκρατική επίθεση στην Ιστικλάλ που άλλαξε την ζωή μας στην Πόλη. Δεν ήταν η μόνη επίθεση, μα το συμβολικό της βάρος ήταν τεράστιο. ” Η Πόλη που ξέραμε μόλις πέθανε” έιχα γράψει λίγο μετά την επίθεση εκείνη την ημέρα και κάποιοι με αποπήραν για τη φράση που έμοιαζε με προφητεία της Κασσάνδρας..
Εκείνοι έφυγαν. Εγώ είμαι ακόμα εδώ! Ξέχασαν άλλωστε πως την Κασσάδρα δεν την πίστευε κανείς, μα είχε τελικά πάντα δίκιο…δυστυχώς.
Το Πέρα ήταν και είναι πάντα το σύμβολο, η καρδιά της Πόλης.Εδώ μετράς τον σφιγμό της.
Η Πόλη που ξέρουμε δεν υπάρχει πια. Μεταμορφώνεται σε κάτι νέο.
Όμως αυτό το νέο που γεννιέται δεν μου αρέσει και νιώθω πως δεν με αφορά.
Η βόλτα αυτή έμοιαζε περισσότερο με μνημόσυνο παρά με αναψυχή. Δεν ήταν μόνο η ανάμνηση του συγκεκριμένου γεγονότος που θλίβει μα η συνολική εικόνα.
Ο κόσμος, τα κτίρια, τα μαγαζία, οι άνθρωποι.
Κλείνουν, αλλάζουν, χάνουν τον χαρακτήρα τους.
Ο κόσμος, τα κτίρια, τα μαγαζία, οι άνθρωποι.
Κλείνουν, αλλάζουν, χάνουν τον χαρακτήρα τους.
Κάθε τόσο αστυνομικά μπλόκα. Οι είσοδοι των προεξενείων, ειδικά του Ολλαδικού και του Ρωσικού σαν φρούρια. Σκιάζεσαι από τους δεκάδες ένστολους αστυνομικούς παντού, τους στρατοχωροφύλακες με παραλαγή και πολυβόλα στο χέρι, τα κάγκελα , τις αύρες, τους μυστικούς που δεν είναι και τόσο μυστικοί όταν στέκονται στην μέση του δρόμου και κάνουν ελέγχους.
Για την ασφάλειά μας όλα αυτά. Πραγματικά, δεν αμφιβάλλω, αλλά πως μπορείς να νιώσεις άνετα σε ένα τέτοιο περιβάλλον.
Τα περισσότερα μαγαζιά που πηγαίναμε , όταν βγαίναμε έδω έχουν κλείσει ή έχουν αλλάξει χαρακτήρα.. Προσαρμόστηκαν στους νέους περιηγητές της Μεγάλης Οδού. Άραβες τουρίστες από χώρες του κόλπου, οι πιο καλοβαλμένοι από τους Σύρους πρόσφυγες (κάποιοι ήρθαν με λεφτά εδώ, σχετικά νωρίς) και οι επισκέπτες από τις ” επαρχίες” της Πόλης, από προάστεια που κάνεις 1,5 και 2 ώρες για να πας, που είναι πιο ξένοι και από τους ξένους στην Ιστικλάλ.
Για Πολίτες, Ιστανμπουιλήδες, ας μην το συζητάμε. Αυτοί εγκατέλειψαν το Πέρα εδώ και καιρό.
Την εικόνα επιτείνουν και τα έργα στον δρόμο. Ξηλώνουν τις ράγες του τραμ και σκάβουν παντού. Θα το ξαναφτιάξουν λένε, μα ως τότε σκεπάζουν με μπετόν τις λακούβες και συνεχίζουν το ξήλωμα. Δυσκολεύεσαι ακόμα και να περπατήσεις Ο κόσμος δεν είναι υπερβολικά πολύς, όπως παλιά, μα ο δρόμος μια με τα μπλόκα μια με τα έργα στενεύει συνεχώς και σε κάποια σημεία είναι δύσβατος.
Παντού σημαίες, πολλές σημαίες όπως πάντα για να ανεβαίνει το ηθικό και για να πάνω όλοι ενθουσιασμένοι να ψηφίσουν, στο δημοψήφισμα που θα γίνει το Πάσχα . Αν βγεί το ναι, θα φτιάξουν τα πάντα στην χώρα, λένε οι υποστηρικτές του.
Τηγ εικόνα συμπληρώνουν τα διακοσμητικά πολύχρωμα φωτιστικά που ζευγαρώνουν τις δύο πλευρές του δρόμου σε όλο του το μήκος. Είναι ό,τι πιο κακόγουστο έχω δει εδώ και χρόνια.
Συγκρίνονται μόνο με τα φουτουριστικά φωτιστικά της πλατείας που, έτσι παρατετατγμένα όπως είναι στην σειρά της δίνουν σε κάποια σημεία την όψη διαδρόμου αερολιμένα.
Στην ίδια την πλατεία τα πράγματα δεν είναι καλύτερα.
Στην ίδια την πλατεία τα πράγματα δεν είναι καλύτερα.
Η απέραντη έκταση του μπετόν αντικαταστάθηκε από μια εξίσου απέραντι έκταση με κυβόλιθους γκρι γρανίτη. Πού και πού κάποια δέντρα σε μπετονένιες γλάστρες, γρανιτένια παγκάκια και ανοξείδωτα συντριβάνια προσπαθούν, μάταια, μέχρι στιγμής, να σπάσουν την μονοτονία. Να δούμε αν και τα δέντρα θα πιάσουν τελικά.Μακάρι.
Στην μία άκρη το Πολιτιστικό Κέντρο Ατατούρκ, η Όπερα που αυτάρεσκα έλεγαν οι Πολίτες, έχει αφεθεί να μαραζώνει και να καταρρέει. Είναι θέμα χρόνου να αποφασιστεί η κατεδάφισή του και η ανέγερση ένός νέου, καταλληλότερου στο όρομα της νέας εποχής πολιτιστικού κέντρου.
Στην άλλη άκρη, πισω από τις δεξαμενές του νερού που έδωσαν το όνομά τους στην πλατεία ξεκίνησε να χτίζεται το τζαμί του Ταξίμ. Χρειαζόταν;. Αμφιβάλλω.
Ο συμβολισμός όμως είναι και πάλι σημαντικός και αυτός που υπερτερεί. Το οκόπεδο είναι μικρό σχετικά μα το κτίσμα πρέπει να γίνει μεγάλο και, κυρίως ψηλό,. Να φαίνεται.. Ανησηχώ για το αποτέλεσμα από άποψη αισθητικής. Όχι πως το τζαμί θα αλλάξει τον χαρακτήρα της πλατείας. Αυτος ούτως ή άλλως έχει τελείως αλοιωθεί Το μνημείο της ανεξαρτησίας στο κέντρο μοιάζει σα να έχει πέσει από τον ουρανό.
Μόνο τα καμπαναριά της Αγίας Τριάδας λίγο πιο πίσω, σκοτεινά και αυτά και η σκιά του Ζαππείου θυμίζουν για ποιον τόπο μιλάμε.
Δεν ξέρω αν πρέπει να χαίρομαι ή να λυπάμαι για αυτό που θα πω, , μα νιώθω πως έχω ένα πικρό προνόμιο. Να είμαι ο αυτόπτης μάρτυρας και ο καταγραφέας ενός παιχνιδιού και μιας στροφής της της ιστορίας που αλλάζει και μεταμορφώνει για πάντα τον τόπο αυτόν που τόσο αγαπήσαμε και όπου περάσαμε μερικά από τα πιο καλά και πιο δημιουργικά χρόνια της ζωής μας.
Θα μας χωράει άραγε για πολύ ακόμα; Θα αντέξουμε εμείς, όταν ο κόσμος όλος γύρω μας αλλάζει.
Δεν ξέρω.. Άλλωστε ” ποιος πάει για το καλύτερο, μόνο ο Θεός το ξέρει”
Θα μας χωράει άραγε για πολύ ακόμα; Θα αντέξουμε εμείς, όταν ο κόσμος όλος γύρω μας αλλάζει.
Δεν ξέρω.. Άλλωστε ” ποιος πάει για το καλύτερο, μόνο ο Θεός το ξέρει”
0 comments