Λιβύη: Ποιες είναι οι συνέπειες της ήττας του Χαλίφα Χαφτάρ στην Τρίπολη;

Η ήττα του Χαλίφα Χαφτάρ στις πύλες της πρωτεύουσας, μετά από περισσότερο από δεκατέσσερις μήνες πολέμου, αναδιαρθρώνει τα χαρτιά και αναγκάζει τους διάφορους συμμετέχοντες στο ζήτημα της Λιβύης να επανατοποθετηθούν.

Αυτή η ήττα ανοίγει το δρόμο για μια νέα φάση σε αυτόν τον πόλεμο, ο οποίος δεν έχει τελειώσει και ο οποίος κινδυνεύει να περιπλέξει περαιτέρω την κατάσταση.

 Ορισμένοι παρατηρητές φοβούνται ότι η εδαφική ενότητα της χώρας, της οποίας οι θεσμοί είναι μοιρασμένοι, θα απειληθεί σοβαρά μετά νέα διχοτόμηση που αποφάσισε η Μόσχα και η Άγκυρα στη Λιβύη, όπως και στη Συρία.

Χάνοντας την Τρίπολη, ο στρατάρχης Χαφτάρ έχασε τη δύναμή του, είναι σήμερα σε δύσκολη θέση. Ο δυνατός άνθρωπος της ανατολικής Λιβύης αποδυναμώνεται. Η κυβέρνηση εθνικής συμφωνίας (GNA), στην οποία αντιτίθεται, εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία και ζήτησε την εκδίωξή του από την πολιτική ζωή.

 Σύμφωνα με τους αξιωματούχους της Τρίπολης, δεν είναι άνθρωπος εμπιστοσύνης και δεν συζητούν πλέον μαζί του. Η Τρίπολη ισχυρίζεται ότι μπορεί να συζητήσει με έναν άλλο εκπρόσωπο της Βεγγάζης κατά τις επόμενες διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο στρατοπέδων.

Η Αίγυπτος και η Ρωσία, σύμμαχοι του στρατηγού Χαφτάρ, προτιμούν τώρα να συζητούν με τον επικεφαλής του Κοινοβουλίου,  Ακίλα Σάλεχ, ο οποίος διαφοροποιήθηκε από τον Χαλίφα Χαφτάρ ξεκινώντας μια ειρηνευτική πρωτοβουλία και αρνούμενος να εγκαταλείψει την πολιτική συμφωνία του Σκιράτ, όπως έκανε πρόσφατα ο στρατάρχης Χαφτάρ.

Για τον Χασνί Αμπίντι, πολιτικό επιστήμονα, ειδικό στη Λιβύη, ο τελευταίος δεν πήρε την ευκαιρία: «Ο στρατηγός Χαφτάρ βρίσκεται σε μια πολύ λεπτή θέση. Βρίσκεται σε μια εξασθενημένη κατάσταση έναντι των διεθνών και περιφερειακών συμμάχων του, αλλά και έναντι της βάσης του στα ανατολικά της Λιβύης, η οποία αποτελεί σημαντική κοινωνική βάση. 

Η στρατιωτική ήττα του Χαφτάρ στην Τρίπολη μείωσε τις πιθανότητες να γίνει ο ισχυρός της Λιβύης. 

Ο στρατάρχης Χαφτάρ έκανε δύο στρατηγικά λάθη:

το πρώτο, η επίθεση στην Τρίπολη χωρίς τη συμβουλή των εταίρων του,

και το δεύτερο λάθος είναι να αποφύγει δύο σημαντικές συναντήσεις, αυτές με τον Πρόεδρο Πούτιν και τη συμφωνία που υπογράφηκε και, φυσικά, το συνέδριο του Βερολίνου. 

Αυτή η απόμερη διαχείριση της κρίσης της Λιβύης από τον στρατάρχη Χαφτάρ είναι πολύ δαπανηρή σε διπλωματικό επίπεδο ».

Ο Χαλίφα Χαφτάρ ήταν επίσης άμεσα στόχος της μεγάλης τουρκικής στρατιωτικής επέμβασης.

 Εκατοντάδες drone, χιλιάδες Σύριοι μισθοφόροι και Τούρκοι πράκτορες πληροφοριών έχουν αποσταλεί από την Άγκυρα στη Λιβύη για να βοηθήσουν την GNA να νικήσει τον Εθνικό Στρατό της Λιβύης- LNA, που διευθύνει. 

Η τουρκική στρατιωτική δέσμευση έχει αυξηθεί ελλείψει κοινής και ισχυρής ευρωπαϊκής θέσης.

Απέτυχε η Ευρώπη- Αύξηση της τουρκικής και ρωσικής επιρροής

 Οι Δυτικοί έχουν παραμείνει διχασμένοι εντός του ΟΗΕ και του ΝΑΤΟ, κενά που επέτρεψαν την άνοδο της Τουρκίας και της Ρωσίας στη Λιβύη. Η Ρωσία υποστήριξε σίγουρα τον σύμμαχό της Χαλίφα Χαφτάρ, αλλά χωρίς την ίδια δέσμευση της Τουρκίας στη Λιβύη. 

Οι δύο δυνάμεις υποστηρίζουν δύο αντιτιθέμενα στρατόπεδα και επιδιώκουν να εδραιώσουν την επιρροή τους σε αυτή τη χώρα πλούσια σε πρώτες ύλες και όπου θα ήθελαν να εγκατασταθούν σταθερά στρατιωτικά και οικονομικά.

Για τον Ζαν Σιλβέστρ ντε Μονγκρενιέρ [Jean-Sylvestre de Mongrenier], ερευνητής στο Ινστιτούτο «Thomas More», η κατάσταση στη Λιβύη είναι πιθανό να επιδεινωθεί:

«Η Τουρκία και η Ρωσία ήρθαν στο προσκήνιο. Οι δύο δυνάμεις συμμετέχουν σε μια αντιπαλότητα-συνεργασία. Σίγουρα, αντιτίθενται, αλλά ξέρουν πάντοτε πώς να πηγαίνουν προκειμένου να εκδιώξουν τους Δυτικούς. 

Και σε αυτό, ο παραλληλισμός με τη Συρία είναι απαραίτητος, ακόμα κι αν, φυσικά, δεν υπάρχουν ομοιότητες. 

Επί τόπου, η διχοτόμηση είναι γεγονός και το μέλλον δεν φαίνεται να είναι παγιωμένο. 

Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις θα συνεχιστούν. Ποιοι είναι λοιπόν οι στόχοι αυτών των δύο δυνάμεων, της Τουρκίας και της Ρωσίας; 

Θέλουν να επεκτείνουν τη δύναμή τους, την παρουσία τους, την επιρροή τους στη Βόρεια Αφρική όπως στη Μέση Ανατολή, στη μεγαλύτερη Μεσόγειο. Γενικά, πρόκειται για απόκτηση θέσεων, για ενοποίησή τους, για αξιοποίηση, δηλαδή ότι αποτελούν μέρος μιας λογικής της πολιτικής εξουσίας».

 Η Λιβύη περιγράφεται από τον Ουίνστον Τσώρτσιλ κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου ως «μαλακή κοιλιά του ευρωπαϊκού κροκοδείλου», που τώρα γίνεται μια κάρτα στα χέρια της Τουρκίας, μέσω του οποίου θα μπορούσε να ασκήσει πίεση στην Ευρώπη.

 Οι Ευρωπαίοι φοβούνται ότι ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν χρησιμοποιεί την κάρτα μεταναστών της Λιβύης όπως έκανε τον περασμένο Μάρτιο όταν άνοιξε τα σύνορά του με την Ελλάδα και ενθάρρυνε χιλιάδες μετανάστες να συρρέουν στα σύνορα για να πάνε στην Ευρώπη.

Πηγή: Μετάφραση-Βαλκανικό Περισκόπιο  -Γιῶργος Ἐχέδωρος