Γράφει ο Δρ. Ηλίας Ηλιόπουλος*
Διαγενομένων των δεκαετιών, αμφότερες οι αντίπαλες πλευρές – η Πολεμική Αεροπορία του «Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού» της «Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας», ήτοι της Ηπειρωτικής Κίνας (PLAAF) και η Πολεμική Αεροπορία της Δημοκρατίας της Κίνας–Taiwan (ROCAF) – διατηρούσαν τις θέσεις τους, στο «δικό της» ήμισυ των Στενών εκάστη, αποφεύγουσες επιμελώς παραβιάσεις της μέσης γραμμής και υπερπτήσεις στην άλλην πλευρά, οι οποίες θα ηδύναντο να πυροδοτήσουν μία κρίση.
Τη εξαιρέσει ενός βραχέος επεισοδίου εν έτει 1999, η ως άνω σιωπηρά συμφωνία ετηρήθη μέχρι του μηνός Μαρτίου του έτους 2019, οπότε σχηματισμός δύο μαχητικών αεροσκαφών τύπου J-11 της Πολεμικής Αεροπορίας της Ηπειρωτικής Κίνας παρεβίασε την μέση γραμμή και διενήργησε πτήση αποστάσεως 43 ναυτικών μιλλίων προς την κατεύθυνση της Taiwan, προτού αναχαιτισθεί υπό της Πολεμικής Αεροπορίας της Taiwan.
Η εσκεμμένη εκείνη ενέργεια, ως εχαρακτηρίσθη υπό της Κυβερνήσεως της Δημοκρατίας της Κίνας (Taiwan), έλαβε χώραν καθ’ ον χρόνον το Πεκίνον ενέτεινε την στρατιωτική δραστηριότητά του πλησίον της Taiwan και πέριξ αυτής, τακτική την οποίαν συνέχισε μέχρι της επανεκλογής της Προέδρου, Κυρίας Tsai Ing-wen, στο ύπατο αξίωμα της νησιωτικής πολιτείας, τον Ιανουάριο του 2020, αντί της εκλογής του ευνοουμένου του Πεκίνου, κυρίου Han Kuo-yu.
Ανάλογες αεροναυτικές δραστηριότητες των Ενόπλων Δυνάμεων της Ηπειρωτικής Κίνας εξακολούθησαν και μετά την επανεκλογή της Προέδρου Tsai, περιλαμβάνουσες παραβιάσεις της Ζώνης Αναγνωρίσεως Αεραμύνης της Taiwan (Air Defense Identification Zone), ενίοτε δε και παραβιάσεις της μέσης γραμμής.
Βάσιμος είναι η υπόθεσις ότι αυτή η έντασις στρατιωτικής δραστηριότητος απηχεί τον εκνευρισμό του Πεκίνου καθ’ ο μέτρον συνειδητοποιεί ότι, εις πείσμα της προπαγάνδας, τα 23.500.000 εκατομμύρια κατοίκων της Taiwan δεν εννοούν να εξαπατηθούν από τις υποσχέσεις του περί «ειρηνικής ενοποιήσεως» των δύο τμημάτων του σινικού έθνους, βάσει της αρχής «Μία Χώρα – Δύο [Πολιτικά] Συστήματα» (One Country, Two Systems), μετά μάλιστα και την πρόσφατη εμπειρία του Hong-Kong.
Πράγματι, ολοένα και περισσότεροι ιέρακες της κρατικής και κομματικής ιθυνούσης γραφειοκρατικής ελίτ της ηπειρωτικής Κίνας εκφράζουν απροκαλύπτως την άποψη ότι μόνον διά της βίας δύναται να «επιλυθεί» το «θέμα» της Taiwan, άπαξ διά παντός. Εις τα ελεγχόμενα υπό του κόμματος μέσα μαζικής επιρροής, οι απειλές επιθέσεως κατά της Taiwan και αποκεφαλισμού της ηγεσίας της συγκαταλέγονται στην ημερησία διάταξη.
Εσχάτως δε, διά των υπερπτήσεων της Πολεμικής Αεροπορίας της εντός της Ζώνης Αναγνωρίσεως Αεραμύνης (ADIZ) της Taiwan αλλά και διά παραβιάσεων της μέσης γραμμής, η ηπειρωτική Κίνα διεδήλωσε την δυσφορία της τόσον για την πραγματοποίηση επισκέψεων Αμερικανών επισήμων εις Taiwan (του Υπουργού Υγείας κυρίου Alex Azar περί τας αρχάς Αυγούστου και του Υφυπουργού Εξωτερικών κυρίου Keith Krach περί τα μέσα Σεπτεμβρίου) όσον και για την γενομένη εξαγγελία πωλήσεως αμερικανικού πολεμικού υλικού στην Taiwan.
Μετά ταύτα, την 12ην Σεπτεμβρίου, ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας κ. Wang Wenbin δήλωσε ότι «ουδεμία ούτω καλουμένη μέση γραμμή υφίσταται εις τα Στενά της Taiwan».
Βεβαίως, η περί μέσης γραμμής «συμφωνία» ήτο πάντοτε σιωπηρά, ως προανεφέρθη. Δικαιούται, άραγε, να ισχυρίζεται το Πεκίνον ότι ουδέποτε ανεγνώρισε επισήμως την ύπαρξή της και, συνεπώς, ουδόλως εγείρεται ζήτημα αλλαγής πολιτικής εκ μέρους του;
Οι θεράποντες της Ιστορίας των Διεθνών Σχέσεων, της Διπλωματίας και της Γεωπολιτικής γνωρίζουν ότι αιφνιδία άρσις μιας σιωπηράς συμφωνίας μεταξύ κρατών (με άλλους λόγους: η μη τήρησις, υπό ενός μέρους, από ενός χρονικού σημείου και εντεύθεν, μιας πρακτικής, η οποία είχε επί μακρόν χρόνον τηρηθεί ή εφαρμοσθεί εκατέρωθεν) δύναται ασφαλώς να ερμηνευθεί ως παρέκκλισις από μιας εθιμικής πρακτικής. Και ως αλλαγή των κανόνων του στρατηγικού παιγνίου.
Όλα αυτά αποσκοπούν στην ένταση της πιέσεως της ασκουμένης επί της Κυβερνήσεως Tsai και την επιδείνωση του ψυχολογικού πολέμου κατά του πληθυσμού της Taiwan. Μέχρι τούδε, πάντως, η ως άνω στρατηγική δεν αποδίδει. Θα μπορούσε, απ’ εναντίας, να οπισθοδρομήσει, ως συνέβη ήδη κατά τις προεδρικές εκλογές του Ιανουαρίου. Η διεθνής κοινότης, επίσης, παρακολουθεί εναγωνίως την απόπειρα αποσταθεροποιήσεως της μείζονος Ινδο-Ειρηνικής γεωπολιτικής περιοχής υπό της ηπειρωτικής Κίνας.
Ο κίνδυνος συρράξεως είναι υψηλός. Άλλως τε, πολύ πιθανόν το Πεκίνον να επιθυμεί ένα στρατιωτικό «ατύχημα», την ευθύνη του οποίου θα έσπευδε να επιρρίψει στην Taiwan, θα το χρησιμοποιούσε δε ως casus belli. Μέχρι τούδε, η Πρόεδρος Tsai Ing-wen, με αξιοσημείωτη και αξιέπαινη σύνεση καθώς και ηυξημένο αίσθημα ευθύνης έναντι του λαού της αλλά και έναντι ολοκλήρου της διεθνούς κοινότητος.
Πλην όμως, θα υποχρεωθεί σε δραστικώτερη απάντηση στις προκλήσεις του Πεκίνου, ιδίως εάν τα μαχητικά αεροσκάφη του τελευταίου προχωρήσουν εντός των δώδεκα ναυτικών μιλλίων του Εθνικού Εναερίου Χώρου και των Χωρικών Υδάτων της Taiwan. Στην απέναντι πλευρά, πάλι, δοθέντος του πολεμοχαρούς σωβινισμού, τον οποίον εξέθρεψε ο ηγέτης της ηπειρωτικής Κίνας κ. Xi Jinping, δυσκόλως δυνάμεθα να φαντασθούμε ότι θα υπαναχωρούσε αυτός σε περίπτωση κλιμακώσεως της κρίσεως.
Τα ανωτέρω δηλούν νέον γύρο ψυχολογικού πολέμου εναντίον της Τaiwan. Παρέχουν δε στον «Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό» της ηπειρωτικής Κίνας την ευκαιρίαν συλλογής πληροφοριών και εκτιμήσεως τρόπου και χρόνου αντιδράσεως των Ενόπλων Δυνάμεων της νήσου εις περίπτωσιν συρράξεως.
Αναμφιβόλως, πρόκειται περί της πλέον επικίνδυνης κρίσεως των Στενών της Taiwan από της διετίας 2003-2004, αν όχι και από της περιόδου της λεγομένης Κρίσεως των Πυραύλων των ετών 1995-1996. Επίκειται, λοιπόν, πόλεμος; Μάλλον όχι συντόμως – δεδομένου μάλιστα ότι κατά το διάστημα Νοεμβρίου-Ιανουαρίου, οι καιρικές συνθήκες οι επικρατούσεις εις τα Στενά δεν ευνοούν διεξαγωγή στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Κυρίως, όμως, δεν θα συμβεί πόλεμος, εάν οι μείζονες γεωστρατηγικοί δρώντες του διεθνούς συστήματος ακολουθήσουν πολιτική αποτροπής του ριζοσπαστικού Αναθεωρητισμού της κομμουνιστικής Κίνας. Έχει επέλθει, πράγματι, η ώρα για τις ΗΠΑ και την Ε.Ε., προκειμένου να προβούν σε πλήρη διπλωματική αναγνώριση και, ακολούθως, ανάλογη υποστήριξη της Taiwan.
*Ο Δρ. Ηλίας Ηλιόπουλος διετέλεσε επί μακράν σειράν ετών Καθηγητής Ιστορίας, Στρατηγικής και Γεωπολιτικής της Ναυτικής Ισχύος στην Ναυτική Σχολή Πολέμου και Καθηγητής Ναυτικής Ιστορίας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος. Σήμερα διδάσκει στο Τμήμα Τουρκικών και Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.
0 comments