Γράφει ο Δημήτρης Ντόϊκος
Καιρός για μία ΕΕ της Μέσης Ανατολής.
Η περιοχή της Μέσης Ανατολής έχει βασανιστεί για αρκετές δεκαετίες από πολιτικές κρίσεις που γέννησαν κοινωνικές αναταραχές και οικονομική αβεβαιότητα, ενίοτε και καχεξία. Κάποιοι από τους πρωταγωνιστές της περιοχής έκαναν γενναία βήματα προσέγγισης, όπως αυτά μεταξύ Ισραήλ με Αίγυπτο, Ιορδανία, ΗΑΕ, Παλαιστινιακή Αρχή. Τα βήματα αυτά είχαν μόνον πολιτικό χαρακτήρα, και από μόνη της η θέληση των πολιτικών ούτε μπορεί να ηρεμήσει τα ταραγμένα πνεύματα, ούτε να φέρει ευημερία. Είναι λοιπόν ανάγκη να ακολουθηθεί το παράδειγμα της Γερμανίας και της Γαλλίας μετά τον ΒΠΠ, όπου από κοινού οργάνωσαν όχι μόνον μία πολιτική ένωση, αλλά και την βάση για μία οικονομική ένωση, που θα περιέκλειε στην συνέχεια περισσότερους τομείς της δημόσιας ζωής, και θα υποκαθιστούσε στο τέλος και κάποιες κρατικές λειτουργίες. Κατά αυτό τον τρόπο παγιώθηκε η ειρήνη μόνιμα στην ευρωπαική ήπειρο, και μπήκαν σε τροχιά ανάπτυξης οι οικονομικές συνισταμένες, νομοθετικές, γεωργικές, βιομηχανικές, εμπορικές. Η περιοχή της Μέσης Ανατολής πάσχει από ανασφάλεια, ελάχιστοι επενδυτές τολμούνε επενδύσεις διαρκείας, τα κράτη της περιοχής ελάχιστα αποθεματικά ρευστού διαθέτουν ώστε από μόνα τους να τροφοδοτήσουν επενδύσεις που θα αλλάξουν το οικονομικό τοπίο, ενώ επίσης πρέπει να προστεθεί ότι λείπει και η εμπειρία και τεχνογνωσία για την ανάπτυξη σύγχρονων κλάδων της οικονομίας, όπως αυτός του New Economy για παράδειγμα. Επιβάλλεται λοιπόν να δημιουργηθεί μία ομάδα από αυτές τις χώρες, η οποία θα επεξεργαστεί ένα πλαίσιο δημιουργίας μίας ΕΕ της περιοχής, μίας ΕΕ η οποία θα απελευθερώσει το εμπόριο ανάμεσα στις χώρες, θα δημιουργήσει κοινή αγορά, θα καταργήσει τους δασμούς μεταξύ τους, θα απελευθερώσει την κίνηση κεφαλαίων καταργώντας προνομιακά καθεστώτα, θα θέσει κοινό πλαίσιο λειτουργίας εταιριών και νομικών προσώπων, θα θέσει κοινούς κανόνες πιστοποίησης και ανταγωνισμού προϊόντων και υπηρεσιών, και θα ενισχύσει τομείς ανάπτυξης μέσω κοινών ταμείων αρωγής και συνοχής, αλλά και επιδοτήσεων, όπως κάνει η ΕΕ. Άλλη επιλογή για την περιοχή από μία τέτοιου είδους συνεργασία δεν μπορεί να υπάρξει.
Ποια είναι η θέση της Ελλάδος σε αυτό το θέμα; Η ωραία κοιμωμένη μεταξύ των ακτών του Αιγαίου και του Ιονίου, πρέπει να ξυπνήσει από τον βαθύ της λήθαργο. Πριν την προλάβουν οι εξελίξεις και τρέχει πίσω τους. Μαζί με την Κύπρο η Ελλάδα δημιουργεί μία οικονομική οντότητα που κλείνει ένα τόξο από τα Βαλκάνια ως την ανατολική Μεσόγειο. Τα δύο κράτη ανήκουν στην ΕΕ, έχουν αποκομίσει μία σχετική εμπειρία από την συμμετοχή τους σε αυτή, ενώ γεωγραφικά αποτελούν την μοναδική γέφυρα της περιοχής με την Ευρώπη, παρακάμπτοντας την Τουρκία. Διότι όλοι όσοι ασχολούνται με την περιοχή γνωρίζουν πως η Τουρκία ρίχνει πολύ βαριά την σκιά της πάνω της. Η οικονομική ευμάρεια από την άλλη πλευρά, είναι η μόνη διέξοδος για τις χώρες της πολύπαθης αυτής περιοχής να ξεπεράσουν τις μεταξύ τους διαφορές, και αυτό κυρίως, διότι μέσω των στενών οικονομικών σχέσεων δημιουργούνται σχέσεις αλληλεξάρτησης, οι οποίες αναγκάζουν τις χώρες αυτές να διαπραγματευθούν. Η Ελλάδα πρέπει να καταστεί ο κύριος μοχλός πίεσης προς αυτή την κατεύθυνση, αναλαμβάνοντας την πρωτοβουλία για την οργάνωση αυτού του σχεδίου. Το σχέδιο αυτό πρέπει να το τρέξει η Ελλάδα σε τέσσερα επίπεδα.
Διπλωματικό: έχω αναφερθεί ξανά στην αναγκαιότητα μιας ελληνικής διπλωματικής πρωτοβουλίας στην περιοχή, τόσο μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινιακής Αρχής, όσο και μεταξύ Ισραήλ και Συρίας. Έτσι θα απεμπλακεί η περιοχή από την επιρροή του Ιράν σε μεγάλο βαθμό, και θα θέσει όλους τους πρωταγωνιστές σε κοινό πλέγμα συνεργασίας. Η πρωτοβουλία αυτή θα έλυνε μόνιμα προβλήματα και άλλων χωρών που γειτονεύουν στην περιοχή, όπως του Λιβάνου και της Ιορδανίας. Επίσης θα δημιουργούσε ένα ενιαίο διαπραγματευτικό μπλοκ στις διεθνείς συνομιλίες για τις εμπορικές συμφωνίες στον ΠΟΥ αλλά και σε άλλα οικονομικά φόρουμ. Τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν τα έχω περιγράψει διεξοδικά στα άρθρα μου για την Μέση Ανατολή και την διπλωματική θέση της Ελλάδος.
Οικονομικό: οι χώρες πρέπει να προχωρήσουν στην δημιουργία κοινών οργάνων λήψης αποφάσεων πάνω στα οικονομικά θέματα όλων των τομέων, εμπορίου, χρηματοπιστωτικό, βιομηχανικό, τεχνολογικό τομέα, ασφαλιστικό, και εκπαιδευτικό τομέα. Κοινά ταμεία στήριξης κάποιων συγκεκριμένων τομέων όπως τον γεωργικό και τον τεχνολογικό για παράδειγμα θα ήταν η καλύτερη εγγύηση για μία κοινή πορεία χωρίς τριβές. Κοινά περιβαλλοντικά προγράμματα επίσης θέτουν τις χώρες προ κοινών στόχων. Σε αυτό τον τομέα Ελλάδα και Κύπρος μπορούνε να συνεισφέρουνε με την τεχνογνωσία που έχουν αποκτήσει με την συμμετοχή τους στις ευρωπαικές διαδικασίες και την εμπειρία τους.
Χρηματιστηριακό: Επεσήμανα ήδη ότι οι οικονομίες της περιοχής πρέπει να ενσωματωθούνε σε ένα κοινό πλαίσιο. Για να γίνει αυτό πρέπει να αφήσουν πίσω τους τα προστατευτικά μοντέλα του παρελθόντος, και να ανοιχτούνε στην οικονομία της αγοράς. Για να γίνει αυτό όμως χρειάζονται επενδύσεις, πράγμα που για να γίνει απαιτείται ζεστό χρήμα. Η περιοχή είναι αρκετά ανασφαλής για να έλξει χρήμα, χρήμα όμως υπάρχει και μπορεί να κάνει τον κύκλο του. Για να γίνει αυτό είναι αναγκαία η δημιουργία ενός χρηματιστηριακού κέντρου με κοινή πλατφόρμα για τις ισχυρότερες επιχειρήσεις της περιοχής σε πρώτη φάση, και για έναν μεγαλύτερο κύκλο εταιριών σε δεύτερη φάση και εφόσον έχει δοκιμαστεί ο πρώτος κύκλος. Η τοποθέτηση του χρηματιστηρίου αυτού θα πρότεινα να είναι στον Πειραιά, πόλη που είναι άλλωστε και γνωστό ναυτιλιακό κέντρο, και θα λειτουργούσε παράλληλα με τα εγχώρια χρηματιστήρια των χωρών της περιοχής. Η επιλογή της τοποθεσίας γίνεται για δύο λόγους. Κατά πρώτον λόγω εμπειρίας με διεθνή ναυτιλιακά και χρηματοπιστωτικά δεδομένα που υπάρχει στην περιοχή, και κατά δεύτερον στην ασφάλεια, κυρίως γεωπολιτικής φύσεως που αντιπροσωπεύει η περιοχή. Ο Πειραιάς ενδείκνυται επίσης και για την ουδετερότητα που εμπνέει η Ελλάδα όσον αφορά τις σχέσεις της με τις χώρες της περιοχής, μιας και έχει τις καλύτερες σχέσεις με όλες τις χώρες όλων των πλευρών. Οι παραδοσιακά φιλικές σχέσεις που έχει με μεγάλους παίκτες της περιοχής, όπως τα ΗΑΕ, το Ισραήλ, η Αίγυπτος, και η Σαουδική Αραβία, όπως και η εμπιστοσύνη που εμπνέει, είναι το πλεονέκτημα εκείνο που κάνει την διαφορά ως προς τον τόπο επιλογής χρηματιστηριακού κέντρου.
Γεωπολιτικό: Επιστέγασμα αυτής της κοινής προσπάθειας, αλλά και κλειδί ασφαλείας για την περιοχή γενικά, θα ήταν η δημιουργία κοινών πολιτικών φόρουμ συζητήσεων φτάνοντας στην τελική δημιουργία ενός περιφερειακού συμβουλίου ασφαλείας, όπου θέση θα είχα και η Ελλάδα. Το κεντρικό όργανο θα αποτελούταν από εκλεγμένους βουλευτές κάθε χώρας, θα λειτουργούσε όπως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και θα πήγαινε ένα βήμα παραπέρα δεδομένων των συχνών ανακατατάξεων στην περιοχή, θα οργάνωνε κοινά στρατιωτικά σώματα τόσο στρατού ξηράς, όσο και αεροπορίας και ναυτικού, κατά το πρότυπο των χωρών της δυτικής Αφρικής. Έδρα του Κοινοβουλίου θα πρότεινα την Βηρυτό ή το Αμάν. Είναι καιρός να πάρουν οι χώρες της περιοχής τις τύχες τους στα χέρια τους αφήνοντας στο παρελθόν τις διχόνοιες που εμπόδιζαν την ανάπτυξή τους.
*Έχει σπουδάσει Αρχαιολογία, Ιστορία, και minor subject διεθνείς σχέσεις. Ασχολείται με το διεθνές εμπόριο στο εξωτερικό
Πηγή: https://marketnews.gr/
0 comments